آب خواص خاصی دارد بطوری که میتواند از شدت درد ورزش کاسته و آن را سرگرم کنندهتر کند. اگر چنانچه دچار آسیبدیدگی کمر، آرتریت ستون فقرات یا علاقه مند به تقویت کردن هستهی بدن هستید تا از ابتلا به کمر درد پیشگیری کنید در این صورت میتوانید از مزایای آب درمانی بهرهمند شوید. ورزش به خودی خود باعث درمان دیسک کمر یا درد ناشی از آن نمیشود. با این حال، انجام فعالیتهای کم برخوردی همچون شنا میتواند به شما کمک کند تا در عین کاهش شدت درد، فعالیت بدنی خود را حفظ کنید. بهتر است در این خصوص با پزشک خود مشورت کنید و از یک متخصص فیزیوتراپی در مورد نحوه انجام ورزشهای خاص کمک بگیرید. هنگامی که پزشک به شما توصیه کرد که میتوانید فعالیتهای خود از جمله شنا کردن را از سر بگیرید، بخاطر داشته باشید که در اوایل به آرامی و با تمرینات کم فشار و ملایم شروع کنید.
دیسک کمر چیست؟
دیسک کمر یک بیماری شایع در بین بزرگسالان است. برخی از علائم دیسک کمر شامل درد پاها، کمر درد و ضعف در عضلات اندام تحتانی است. دیسک کمر زمانی اتفاق میافتد که دیسک نخاع یا مادهای نرمی که بین مهرههای ستون فقرات قرار دارد به نوعی از وضعیت طبیعی خود خارج شود. دیسک کمر عموماً با ایجاد فشار بر روی دیسک نخاع یا فشرده کردن عصبهای ستون فقرات باعث ایجاد مشکلاتی میشود. گاهی ممکن است که دیسک کمر به طور ناگهانی و بر اثر یک اتفاق از قبیل تصادف و یا به مرور زمان و به دلیل کشدیگی مکرر ستون فقرات ایجاد شود. فرقی نمیکند که دیسک کمر به چه دلیل ایجاد شده باشد چرا که در هر صورت یک بیماری مخرب است.
فشار وارد شده به عصبهای ستون فقرات که تقریباً مانند شوک الکتریکی است میتواند باعث ایجاد درد شود. اگر چنانچه دیسک کمر در قسمت فوقانی کمر ایجاد شده باشد در این صورت فرد احساس وارد آمدن شوک در قسمت بازوهایش میکند. اما اگر دیسک کمر در قسمت پایینی کمر رخ داده باشد در این حالت بیمار در قسمت پاهایش درد را تجربه خواهد کرد. علاوه بر این، گاهی ممکن است که بیماران مبتلا به دیسک کمر به طرز غیرعادی دچار بیحسی یا حس سوزن سوزن شدن در بازوها یا پاها شوند. همچنین ممکن است که عضلات نیز به دلیل قطع شدن جریان سیگنالهای ارسالی از جانب مغز بر اثر فشرده شدن عصبها دچار بیحسی شوند. شاید جدیترین حالتی زمانی باشد که بیماران مبتلا به دیسک کمر دچار مشکلات مربوط به روده یا مثانه شوند.
راه بهترین درمان دیسک کمر
اگرچه شیوههای درمان دیسک کمر در بین بیماران متفاوت است و به عوامل زیادی از جمله سن بیمار، میزان فعالیت و علائم وی بستگی دارد اما برخی از شیوههای احتمالی درمان آن شامل عمل جراحی، مصرف دارو، فیزیوتراپی و محدود کردن فعالیتهای جسمانی است. در بسیاری از اوقات پزشکان ترکیبی از این شیوههای درمانی را تجویز میکنند اما فیزیوتراپی یکی از رایجترین روشهای درمان است که برای بیماران مبتلا به دیسک کمر تجویز میشود. در بین انواع مختلف فیزیوتراپی، آب درمانی که بسیاری از مزایای منحصر به فردی به همراه دارد، یکی از محبوبترین آنهاست.
آب درمانی چیست؟
برنامههای آب درمانی با نامهای مختلفی از جمله ورزشهای دیسک کمر در آب، درمان با آب یا استخر درمانی شناخته میشوند. این برنامهها شامل تعدادی تمرین و روش درمانی مبتنی بر آب است که برای تسکین دردهای کمر از طریق تراز کردن مهرهها و تقویت عضلات کمر طراحی شده است. آب درمانی برای بسیاری از بیماران مخصوصاً افرادی که از درد کمر رنج میبرند بسیار مفید است زیرا همزمان با این که میتواند بسیاری از مزایای مشابه با برنامههایی که بر روی زمین (خشکی) انجام میشود را به همراه دارد همچنین به عنوان روشی برای درمان بیمارانی است که نمیتوانند به دلیل درد شدید از روشهای درمانی عادی استفاده کنند نیز مفید است. آب خاصیت شناوری آب با خنثی کردن اثرات گرانش به کاهش بخش اعظمی از فشارهای وارد شده به کمر کمک میکند و حالت تعادل بیمار را بهبود میبخشد. علاوه بر این، مقاومت ملایمی که آب ایجاد میکند به بیماران این امکان را میدهد تا عضلات را با خطرات جزئی ناشی از آسیب دیدگی سازگار کند. علاوه بر این، فشار هیدرواستاتیک که بیماران هنگام غوطهور شدن در آب تجربه میکنند نیز میتواند به بهبود فشار قلب و ریهها و همچنین بهبود جریان خون به عضلات بدن کمک کند.
از آب درمانی برای تنظیم تحرک مفاصل، افزایش دامنه حرکتی و ایجاد تعادل و ثبات استفاده میشود. اگر چنانچه آسیب دیدگی کمر به طور مستمر روند تمرینی شما را مختل کند در این صورت شاید بتوان از آب درمانی بعنوان یک راهکار مفید در طول دوران بهبود استفاده کرد. آب درمانی به شما کمک میکند تا از بین رفتن تناسب اندام را که یک امر اجتناب ناپذیر است را به حداقل برسانید.
ورزشهای دیسک کمر در آب از خواص بینظیر آب استفاده میکند و باعث کاهش درد هنگام انجام تمرین و کار میشوند. به همین دلیل انجام این ورزشها، به ویژه برای مبتلایان به آرتروز و سایر افرادی که تحمل وزن را ندارند، بسیار مناسب است.
مزایای انجام ورزشهای دیسک کمر در آب
اگر چنانچه میخواهید آسیب دیدگی خود در ناحیه کمر را بهبود بخشید، علیرغم داشتن آرتروز باز سرحال باشید و یا تغییراتی در ورزشهای مربوط به کمرتان ایجاد کنید در این صورت میتواند از مزایای عالی خواص بینظیر آب استفاده کنید. قرار گرفتن در آب، محیطی نسبتاً ایمن را برای تمرین عضلات و کشش بدن فراهم میکند. همچنین قرار گرفتن در آب به شما این امکان را میدهد که نسبت به ورزشهای روی خشکی بیشتر تمرین کنید زیرا در این موقعیت محدودیتهای تحمیل شده از جانب گرانش زمین از بین میرود. انجام ورزشهای دیسک کمر در آب باعث تقویت عضلات، کاهش درد و افزایش انعطافپذیری بدن میشود و در عین حال میتواند یک تمرین بسیار سرگرم کننده نیز باشد.
مراحل ورزش دیسک کمر در آب
مرحله استراحت
غالباً در روزهای اولیه ابتلا به دیسک کمر به دلیل درد شدید به غیر از دراز کشیدن در رختخواب کار دیگری نمیتوانید انجام دهید. با این وجود، زیاد در بستر بودن باعث تضعیف عضلات شده و مفاصل شما را سفت میکند. اگر در چنین مواردی به دلیل دراز کشیدن زیاد دچار خشکی عضلات شدید بطوری که قادر به راهرفتن یا نشستن نبودید میتوانید با استفاده از آب درمانی این مشکل را کاهش دهید. در چنین مواقعی، راه رفتن در قسمت کم عمق استخر احتمالا آرامش بیشتری نسبت به دراز کشیدن یا نشستن روی مبل را برای کمرتان به همراه دارد. اگر چنانچه به استخر شنا دسترسی دارید در این صورت سعی کنید بین استراحت و راه رفتن در آب تناوب ایجاد کنید تا از سفت شدن و خشکی عضلات کمر پیشگیری کنید. معمولا پزشکان توصیه میکنند که بیش از ۳۰ دقیقه در رختخواب نمایند و هر ۳۰ دقیقه یک بار از خود تحرکی نشان دهید. مطابق با راحتی و توصیههای پزشک زمان بودن در استخر را تنظیم کنید.
حرکات آرام
با بهبودی و بازگشت به فعالیتهای عادی، نشستن یکی از بدترین کارهایی است که می توانید به هنگام داشتن دیسک کمر انجام دهید. با این حال، بسیاری از بزرگسالان بیتحرک هستند و مقدار زیادی از وقت خود را در پشت میزهای کاری و یا روی مبل سپری میکنند. درعوض، میتوانید با پا گذاشتن در استخر و آب درد کمر خود را کاهش دهد و دلیل این کار هم صرفا کاهش وزن شما به هنگام راه رفتن در آب است. حتی اگر آمادگی کافی برای شنا کردن ندارید میتوانید صرفا تمرینهای ساده مانند راه رفتن در آب با به مدت کوتاه را انجام دهید یا به کمک لبههای استخر راه بروید و به آرامی با پاهای خود به آب لگد بزنید توی که انگار میخواهید توپی را شوت کنید. اگر چنانچه انجام این حرکات ابتدایی نیز برای شما دشوار است در این صورت صرفا به راهرفتن در آب اکتفا کنید زیرا این کار به مراتب گزینه بهتری نسبت به راه رفتن بر روی زمین است.
بصورت مستمر ورزشهای دیسک کمر در آب را انجام دهید
پس از آن که بهبودی خود را دوباره بدست آوردید با مشورت با پزشک و یک متخصص فیزیوتراپی در کلاسهای ایروبیک آبی شرکت کنید. یک برنامه شنا آرام و همراه با کلاس (اجتماعی) میتواند از شدت استرس شما که معمولا باعث تشدید درد کمر میشود، بکاهد. به هنگام شنا به کمک دیافراگم نفس عمیق بکشید تا بیشتر از شدت استرس کم شود و درد کمرتان بهبود یابد.
اقدامات پیشگیرانه
پس از آن که دیسک کمرتان بخودی خود بهبود سعی کنید یک برنامه شنا بصورت مستمر و منظم برای خود تنظیم کنید تا عضلات شکم و کمرتان تقویت شود، به ثبات ستون فقرات کمک کند و احتمال ابتلا دوباره به دیسک کمر را کاهش دهد. اگر چنانچه اضافه وزن دارید، شنا کردن یک ورزش ایدهآل برای محافظت از کمر است. در واقع، شنا یک تمرین هوازی به همراه تمرین استقامتی است و کمترین فشار ممکن را بر روی مفاصل و ستون فقرات میآورد.
بصورت مستمر ورزشهای دیسک کمر در آب را انجام دهید
هر جلسه آب درمانی نیز همچون همه ورزشهای تناسب اندام دارای برخی اجزای اصلی است. قبل از شروع ورزشهای دیسک کمر در آب ابتدا به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه نرمش کنید. یکی از ساده ترین کارهایی که میتوانید برای گرم کردن انجام دهید این است که در آب راه بروید. پس از گرم کردن، به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه یک سری تمرینات تقویتی و هوازی که رفته رفته شدت مییابند یا توانایی انجام آن را دارید را انجام دهید.
بعد از آن میتوانید با راه رفتن بیشتر در آب بدن خود را سرد کنید (فراموش نکنید که با این که در استخر هستید باز هم باید حتما بدنتان را پس از ورزش سرد کنید). روال شروع یک برنامه ورزشی مربوط به دیسک کمر در آب به شرح زیر است.
آشنایی با تجهیزات آب درمانی
تجهیزات ورزشهای آبی در اشکال و اندازه های زیادی وجود دارد و روی قسمتهای مختلف بدن از جمله دست، کمر، پا و غیره قرار میگیرند. هدف از تجهیزات ورزشهای آبی تقویت خصوصیات ویژه آب و ایجاد مزایای بیشتر این ورزشهاست. برخی از قطعات تجهیزات ورزشهای آبی به شما کمک میکنند که روی آب شناور بمانید تا بدون ترس در عمیقترین قسمت استخر ورزش کنید. برخی دیگر نیز از ابزارهای آب درمانی به افزایش مقاومت فراهم شده از جانب آب شده و تمرینهای چالشبرانگیزتری را پیش روی شما قرار میدهد.
چه زمانی نباید در آب ورزش کنید
آب درمانی میتواند مزایای بیشماری برای مبتلایان به دیسک کمر فراهم کند. در واقع، انجام ورزشهای دیسک کمر در آب منجر به تقویت و تثبیت کمر میشود، درد کمر را کاهش و دامنه حرکتی مفصل را افزایش میدهد.
در برخی مواقع انجام ورزشهای آبی مناسب و صلاح نیست. ابتلا به برخی از اشکال بیماری قلبی، داشتن سابقه تشنج یا عفونت فعال جزء مواردی هستند که نباید ورزشهای آبی کنید. اگر شرایطی پزشکی مانند ترس از آب دارید برای اطلاعات بیشتر با پزشک مشورت کنید.