تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۹۹
دیسک کمر میتواند باعث بیحسی، سوزن سوزن شدن، ضعف و یا درد شود که از پشت به یک یا هر دو پا گسترش مییابد. دیسک کمر در قسمت گردنی یا سرویکال ستون فقرات میتواند علائم مشابهی ایجاد کند که از گردن به یک یا هر دو بازو گسترش مییابد. این موارد شامل علائم عصبی هستند. به عبارت دیگر، دیسک پاره شده ممکن است یک یا چند ریشه عصب نخاعی را فشرده یا تحت فشار قرار دهد.
بعضی اوقات علائم آن قدر شدید است که فعالیتهای زندگی روزانه محدود میشود. خوشبختانه اکثر بیماران به خوبی به داروها، فیزیوتراپی و زمان پاسخ میدهند. اگر علائم مهم این بیماری با وجود استفاده از روش های درمانی غیر جراحی تداوم داشتند، باید جراحی مورد توجه قرار گیرد.
امروزه متخصصین از انواع روش های عمل بسته دیسک کمر استفاده میکنند تا از ایجاد عوارض ناشی از عمل جراحی پیشگیری شود.
چگونه میتوانم بفهمم که درد من ناشی از دیسک آسیب دیده است؟
با افزایش سن یا در اثر آسیب دیدگی، دیواره دیسک های ستون فقرات میتوانند آسیب (مانند ایجاد یک شکاف) ببینند. این حالت را اختلال درونی دیسک کمر یا بیماری دیسک کمر تحلیل رونده مینامند. دیواره دیسک میتواند ضعیف و بیرون زده (دیسک کمر) باشد. هنگامی که دیسک باعث درد میشود، معمولاً درد به عنوان یک درد عمیق در قسمت پشت و گاها در باسن و در قسمت ران احساس میشود. درد ناشی از مفاصل فاست در ناحیه کمر و از قسمت ساکروایلیاک (مفاصل SI) میتواند در همان مکان قرار داشته باشد و در همان ناحیه نیز احساس مشابهی داشته باشد. بهترین روش برای تشخیص اینکه آیا درد ناشی از دیسک آسیب دیده است یا خیر، استفاده از دیسکوگرافی است.
این عمل در یک مرکز جراحی با راهنمایی فلوروسکوپی (اشعه x) انجام میشود. برای دیسکوگرافی کمر باید روی شکم خود دراز بکشید. شما از نزدیک با یک مانیتور EKG، فشار خون و دستگاه کنترل اکسیژن خون بررسی میشوید. پوست بالای محل تزریق با محلول ضد عفونی کننده تمیز میشود و سپس تزریقات انجام میشود.
انواع روشهای جراحی بسته دیسک کمر
تزریقهای اپیدورال استروئید
در تزریق اپیدورال استروئید از ماده کورتیزون، یک ماده ضد التهابی قوی است، که در فضای اپیدورال و در مجاورت دیسک و ستون فقرات تزریق میشود.
هدف
این روشی است که روی بیمارانی انجام میشود که دچار گردن و یا کمردرد هستند، که شواهدی از وجود دیسک بین مهرهای متورم یا پارگی دارند، یا دارای درد هستند که در یک یا هر دو پا منتقل میشود. این روش اغلب در بیمارانی انجام میشود که جراحی قبلی داشتهاند که احساس میشود برخی از علائم آنها ممکن است ناشی از زخم یا التهاب پوشش نخاع باشد. دلیل انجام این روش، به این امید است که عامل طولانی مدت استروئید در کوچک کردن دیسک بیرون زده و کاهش تحریک ریشههای عصبی ناشی از التهاب یا فشار و یا در کاهش تحریک مایعات از مواد دیسک کمک کند.
دستورالعمل های اولیه برای قرار ملاقات با پزشک
کل پروسه تقریباً ۲ ساعت طول میکشد. داروهایی مانند قرص فشار خون یا داروهای قلبی نیز ممکن است صبح روز عمل مصرف شود. شما قادر خواهید بود روز عمل خودتان به خانه رانندگی کنید، مگر اینکه از قرصهای آرام بخش دهانی استفاده شود، در این صورت شما باید حتماً کسی را داشته باشید تا خانه رانندگی کند.
روش عمل
عمل اپیدورال در صورت وجود، ناراحتی بسیار جزئی در بیماران ایجاد میکند. معاینات فیزیکی یا تست های تشخیصی (مانند میلوگرام، اسکنCT یا اسکن MRI) معمولاً سطح دیسکهای بین مهرهای غیر طبیعی را مشخص میکند. سطح آناتومیکی دیسک مربوطه توسط لمس و نشانه گذاری پوست ساختارهای آناتومیکی استخوانی که از طریق پوست در قسمت پشتی احساس میشود، تعیین میشود. I.V. قبل از شروع عمل انجام میشود. گردن یا کمر با بتادین یا محلول ضد عفونی کننده دیگر پاک شده و استریل میشود. بیحسی پوستی با تزریق مقدار کمی از بی حسی موضعی به پوست و بافتهای زیرین و در فضای اپیدورال انجام میشود. کمی ناراحتی باید در هنگام تزریق اپیدورال توسط بیمار احساس شود. در صورت احساس درد، میتوان از بیحسی موضعی بیشتری استفاده کرد. پس از تجویز بلوک موضعی، یک احساس فشار نیز در ناحیه وجود دارد زیرا سوزن اپیدورال از طریق پوست در بافتهای زیرین و برای یافتن فضای اپیدورال عبور میکند. هنگامی که سوزن در فضای اپیدورال قرار دارد، از ماده حاجب برای تأیید ناحیه صحیح تزریق استفاده میشود، پس از آن استروئید و بیحسی موضعی تزریق میشوند. ممکن است احساس فشار خفیف وجود داشته باشد، اما معمولاً ناراحتی کمی احساس میشود. سپس بیماران به مدت ۳۰ دقیقه به پشت یا پهلو خود دراز میکشند و پس از آن اجازه دارند تا لباس بپوشند و به خانه بروند. گاهی اوقات، بیماران ممکن است بعد از انجام عمل دچار بیحسی یا درد شوند. این علائم کوتاه مدت است و باید تا آخر روز از بین بروند.
پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)
درمانها حاوی ترکیبات مؤثر رشدی از خون شما هستند که توانایی طبیعی بدن در ترمیم خود را افزایش میدهد. در تحقیقات اخیر مشخص شده است که، استفاده از PRP برای ترمیم آسیب های مفاصل، تاندون، رباط و ماهیچهها بسیار موثر است. درمان تزریق پلاکت به دلیل تأثیر تحریک کننده بر روی سلولهای بنیادی در ناحیه مورد نظر مؤثر است، و این سلولهای بنیادی را برای التیام بافتهای آسیب دیده فعال تر میکند. روشهای پلاکت درمانی معمولاً برای آسیبهای بافت نرم، آرتروز خفیف و مشکلات ستون فقرات به کار می روند.
تزریق فاست بر مفصل چیست؟
تزریق به مفصل فاست، یک روش تزریق استروئید با اثر طولانی با بیحسی (“کورتیزون”) در مفاصل فاست است. مفاصل فاست در قسمت پشت و گردن و در سطح هر مهره قرار دارد. این مفاصل زوج (راست و چپ) هستند و توسط یک کپسول مفصلی مانند مفاصل انگشت احاطه شدهاند.
هدف از تزریق به فاست چیست؟
استروئید تزریق شده باعث کاهش التهاب در فضای مفصل میشود. این کار میتواند باعث کاهش درد و علائم دیگر ناشی از التهاب مانند تحریک عصب شود.
تزریق چه مدت زمان میبرد؟
تزریق واقعی فقط چند دقیقه طول میکشد.
چه چیزی دقیقا تزریق میشود؟
تزریق شامل ترکیبی از ماده بی حسی موضعی (مانند نووکائین) و داروی استروئیدی است. بارها قبل از تزریق دارو، از حجم کمی از رنگ کنتراست برای تأیید قرار گیری مناسب سوزن در ناحیه مورد نظر استفاده میشود.
آیا تزریق درد هم دارد؟
این روش تحت بی حسی موضعی انجام میشود. بسیاری از بیماران همچنین یک آرام بخش وریدی و داروی ضد درد دریافت میکنند که تحمل این روش را آسان میکند. مقدار آرام بخش داده شده به طور کلی به تحمل بیمار بستگی دارد. تزریق چگونه انجام میشود؟ این کار با در وضعیت دراز کشیده روی شکم با هدایت فلوروسکوپی (اشعه ایکس) انجام میشود. بیماران تحت آزمایش EKG، فشار خون و دستگاه کنترل اکسیژن خون قرار میگیرند. پوست قسمت پشتی با محلول ضد عفونی کننده تمیز میشود و سپس تزریق انجام میشود. بعد از تزریق، شما در پشت یا طرفین بدن خود قرار میگیرید.
پس از تزریق چه انتظاری باید داشته باشم؟
بلافاصله پس از تزریق، ممکن است احساس کنید که درد شما از بین رفته یا بسیار کمتر است. این امر به دلیل تزریق بی حسی موضعی است. این موضوع چند ساعت ادامه خواهد داشت. ممکن است درد شما بازگردد و ممکن است یک یا دو روز به پشت و گردن مبتلا شوید. این امر به دلیل فرآیند مکانیکی ورود سوزن و همچنین تحریک اولیه خود استروئید است. شما باید از روز ۳ تا ۵ شروع به کاهش درد کنید.
بعد از عمل باید چه کاری انجام دهم؟
شما باید با ماشین به خانه بروید. ما به بیماران توصیه میکنیم تا روز عمل کارهای سنگین انجام ندهید. ممکن است بخواهید از یخ در منطقه آسیب دیده استفاده کنید. بعد از روز اول میتوانید به فعالیت های عادی و روزمره خود بازگردید. مگر اینکه عوارضی به وجود بیاید، باید بتوانید روز بعد به کار خود برگردید. رایجترین چیزی که ممکن است احساس کنید، درد در گردن یا پشت است.
تأثیر دارو تا چه مدت ادامه دارد؟
تأثیر فوری دارو معمولاً ناشی از بی حسی موضعی تزریق شده است. این تأثیر در طی چند ساعت از بین می رود. تأثیر کورتیزون در حدود ۵ تا ۷ روز بعد از تزریق شروع میشود و اثر آن میتواند تا چندین ماه ادامه داشته باشد.
من به چند تزریق نیاز دارم؟
اگر تزریق اول در حدود یک هفته تا دو هفته علائم شما را تسکین ندهد، ممکن است به شما یک تزریق بیشتر توصیه شود. اگر به تزریق پاسخ دهید و هنوز هم درد باقیمانده داشته باشید، ممکن است برای تزریق سوم یا روش دیگری توصیه شوید.
آیا میتوانم بیش از سه تزریق داشته باشم؟
در یک دوره شش ماهه، ما به طور کلی بیش از سه تزریق را انجام نمیدهیم. تزریق بیش از سه مورد احتمال بروز عوارض جانبی ناشی از کورتیزون را افزایش میدهد. همچنین، اگر سه تزریق با هدایت فلوروسکوپی انجام داده باشید و این تزریقها کمک زیادی به شما نکرده باشد، بعید است که از تزریقات اضافی سود بیشتری ببرید.
پرولوتراپی (prolotherapy) چیست؟
پرولوتراپی نوعی تزریق غیر کورتیزونی است که میتواند بسیاری از موارد ارتوپدی را درمان کند. “پرولو” مخفف کلمه تکثیر است، زیرا این درمان باعث تکثیر (رشد یا شکل گیری) رباط یا بافت تاندون جدید در مناطقی میشود که ضعیف شده است. لیگامنتها نوارهایی از بافت هستند که استخوانها را در کنار هم نگه میدارند. لیگامنتها میتوانند ضعیف یا آسیب دیده باشند و ممکن است به قدرت و استقامت اصلی خود باز نگردند. این امر تا حد زیادی به این دلیل است که خون رسانی به رباطها یا لیگامنت ها محدود است ، و بنابراین روند بهبودی کند است و همیشه کامل نیست. برای روشنتر شدن بیشتر این مسئله، رباط ها نیز دارای انتهای عصبی زیادی هستند و بنابراین فرد در مناطقی که رباطها آسیب دیده یا ضعیف میشوند، احساس درد خواهند کرد. تاندونها نامی است که به بافتی که عضلات را به استخوانها وصل میکند داده میشود. تاندونها ممکن است آسیب دیده و همچنین باعث درد شوند. در پرولوتراپی از محلول دکستروز (آب شکر) استفاده میکند، که در محل اتصال به استخوان به رباط یا تاندون تزریق میشود. این امر باعث ایجاد التهاب موضعی در این مناطق ضعیف میشود که باعث افزایش جریان خون و گردش مواد مغذی میشود و باعث ترمیم بافت میشود.
پرولوتراپی برای چه بیماریهایی مفید است؟
این درمان برای بسیاری از انواع مختلف اختلالات، از جمله درد گردن و کمر، صدمات ورزشی، تاندونها یا رباط های پاره شده، تورم مفاصل، فیبرومیالژیا، دیسکهای دژنراسیون یا فتق و TMJ مفید است.
چند جلسه درمانی مورد نیاز است؟
پاسخ به درمان در افراد متفاوت است و به توانایی بهبودی فرد بستگی دارد. برخی از افراد ممکن است فقط به چند درمان نیاز داشته باشند در حالی که برخی دیگر ممکن است به ۱۰ یا بیشتر از این تعداد نیاز داشته باشند. میانگین تعداد درمانها ۴-۶ است و نگرانی از تزریق مکرر مانند کورتیزون وجود ندارد. پس از شروع درمان، پزشک میتواند بهتر جواب دهد و شما چه توصیه هایی را ارائه میدهید.
دیسککتومی پوستی کمر
دیسککتومی پوستی کمر (Percutaneous Lumbar Disc) یک گزینه غیر جراحی برای درمان درد کمر و پا است. این روش برای درمان دیسک کمر طراحی شده است. پروب بافت دیسک را از بین میبرد و میزان مواد دیسک را که باعث تحریک عصب میشود، کاهش میدهد. این روش با حداقل تهاجم و در یک مرکز جراحی سرپایی انجام میشود. در این روش از یک پروب مخصوص استفاده میشود که از طریق سوزن نخاعی به دیسک شما هدایت میشود. از اشعه ایکس برای تأیید قرار دادن کاتتر در دیسک استفاده میشود. این پروب فعال شده و باعث ایجاد چرخش و خارج کردن هسته پالپوس از طریق کانول میشود. پروب و سوزن برداشته میشود و شما با دستورالعملهای خاص و مراقبتهای ویژه به خانه باز میگردید.
نحوه عمل
I.V. در بازوی شما قرار می گیرد. بعد از قرار گرفتن در موقعیت مناسب بر روی میز، تجهیزات اشعه ایکس سطح (های) دیسک را مشخص می کند. سپس پوست وعضله قسمت پایین کمر شما با بی حسی موضعی بی حس می شود. پزشک شما تحت هدایت اشعه ایکس سوزنی را در دیسک شما قرار می دهد. شما ممکن است در طی این قسمت از مراحل تحت فشار قرار بگیرید. هنگامی که سوزن در وضعیت مناسب قرار گرفت، پزشک ممکن است برای اهداف تشخیصی رنگ را به دیسک تزریق کند. در این مرحله بیماران معمولاً هیچگونه ناراحتی را احساس نمی کنند. با این حال ، برخی از بیماران هنگام حرکت کاتتر از طریق دیسک، درد کمی را در پشت خود احساس می کنند. هنگامی که موقعیت کاتتر توسط اشعه X تأیید شد، پروب فعال می شود، و مواد دیسک برداشته می شود. پزشک شما در طول عمل پاسخهای شما را کنترل خواهد کرد تا اطمینان حاصل شود که هرگونه ناراحتی که احساس می کنید به خوبی کنترل شده است. در پایان روش، یک باند روی پشت شما قرار میگیرد و تا زمانی که آماده رفتن به خانه شوید، در یک منطقه ریکاوری استراحت خواهید کرد.
رفع فشار دیسک به وسیله الکترودرمال
رفع فشار دیسک به وسیله الکترودرمال یک گزینه غیر جراحی برای درمان درد کمر و پا است. این دارو برای درمان دیسک کمر و یا بیرون زدگی دیسک طراحی شده است. یک عنصر گرمایشی برای اصلاح دیواره پروتئینی دیسک استفاده می شود و میزان مواد دیسک را که باعث تحریک عصب می شود، کاهش می دهد. این یک روش با حداقل تهاجم است که در یک مرکز جراحی سرپایی انجام می شود. این روش شامل یک سیم مخصوص (عنصر گرم کردن فشار) است که از طریق یک سوزن نخاعی به دیسک شما هدایت می شود. از اشعه ایکس برای تأیید قرار دادن کاتتر در دیسک استفاده می شود. دیسک برای مدت زمانی کوتاه که توسط پزشک تعیین می شود گرم میشود. سوند و سوزن برداشته می شود و شما با رعایت نکات خاص مرخص خواهید شد.
نحوه عمل
پزشک شما تحت هدایت اشعه ایکس سوزنی را در دیسک شما قرار می دهد. شما ممکن است در طی این قسمت از مراحل تحت فشار قرار بگیرید. هنگامی که سوزن در وضعیت مناسب قرار دارد، پزشک ممکن است برای اهداف تشخیصی رنگ را به دیسک تزریق کند. سپس کاتتر الکتروترمال از طریق سوزن وارد میشود. بیماران معمولاً هیچ دردی را احساس نمی کنند، با این حال، برخی از بیماران هنگام حرکت سوند در داخل دیسک، درد کمی را در پشت خود احساس میکنند.هنگامی که موقعیت کاتتر توسط اشعه ایکس تأیید شود، عنصر گرمایشی فعال میشود. با افزایش گرما در محدوده درمان، ممکن است علائم مربوط به دیسک کمر را تجربه کنید. پزشک شما در طول عمل پاسخهای شما را کنترل خواهد کرد تا اطمینان حاصل شود که هرگونه ناراحتی که احساس میکنید به خوبی کنترل شده است. در پایان روش، یک باند روی پشت شما قرار میگیرد و تا زمانی که آماده رفتن به خانه شوید، در یک منطقه ریکاوری استراحت خواهید کرد.
توانبخشی بعد از عمل بسته دیسک کمر
پزشک شما بعد از عمل راجع به تمرینات توانبخشی شما را راهنمایی میکند. فیزیوتراپی رسمی معمولاً چهار هفته بعد از عمل شروع می شود. پزشک به شما در پیشبرد برنامه ورزش برای بهبود قدرت و انعطاف پذیری کمک خواهد کرد. پزشک شما ممکن است به شما اجازه دهد فعالیت ورزشی را ۳-۴ ماه بعد از عمل از سر بگیرید و ممکن است به شما اجازه دهد در این مدت کارهای روزمره خود را برای کار یا لذت از سر بگیرید.
