تاریخ ۱۴ اسفند ۱۴۰۲
کیست بیکر (Baker’s cyst) یک کیسه‌ای از مایع است که باعث ایجاد برآمدگی در پشت مفصل زانو می‌شود. این برآمدگی به عنوان کیست پوپلیتئال نیز شناخته می‌شود و معمولاً ناشی از مشکلاتی مانند آرتروز یا پارگی غضروف در مفصل زانو است. هر دوی این شرایط می‌توانند منجر به تولید مایع بیش از حد در مفصل زانو شوند که نتیجتاً کیست بیکر شکل می‌گیرد. در برخی موارد، کیست بیکر هیچگونه دردی ایجاد نمی‌کند و افراد ممکن است حتی آگاهی از وجود آن نداشته باشند. با این حال، ممکن است علائمی مانند سفتی و کم انعطافی، گرفتگی و درد در پشت زانو تجربه شوند.
کیست بیکر عمدتاً در زنان و افراد بالای ۴۰ سال رخ می‌دهد، اگرچه ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد. هنگامی که این علائم ظاهر می‌شوند، پزشک سابقه پزشکی شما را بررسی کرده و یک معاینه جسمانی جامع از مفصل زانو انجام می‌دهد. برای تأیید تشخیص کیست بیکر، ممکن است از آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی و MRI استفاده شود.
بسته به شرایط شما، پزشک بهترین روش درمانی که به کاهش علائم کیست بیکر کمک می‌کند را توصیه خواهد کرد. درمان معمولاً شامل مصرف داروها، تخلیه مایع، فیزیوتراپی و در موارد نادر، جراحی است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی درمان کیست بیکر زانو و یا رزرو نوبت در کلینیک دکتر فرخانی با شماره تلفن‌های ۰۳۱۳۲۳۶۷۴۶۵ – ۰۳۱۳۲۳۳۰۳۸۲ تماس حاصل فرمایید.
دلایل کیست بیکر
کیست بیکر معمولاً در اثر التهابات مربوط به مشکلات زیر ایجاد می‌شود:
- استئوآرتریت (OA): استئوآرتریت فرسایش و پارگی غضروف مفصل زانو و بافت‌های نرم آن به دلیل افزایش سن، استفاده بیش از حد یا آسیب دیدگی است. فرسایش غضروف باعث التهاب زانو می‌شود. این التهاب می‌تواند باعث ایجاد مایعات اضافی در کپسول مفصل شود که بعداً در کیست بیکر پشت زانو جمع می‌شوند.
- آرتریت روماتوئید (RA): آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است که در آن بدن به اشتباه به غضروف‌های خود حمله می‌کند. این التهاب می‌تواند باعث ایجاد تورم قابل توجهی شود که در پشت مفصل زانو است.
- پارگی مینیسک: مینیسک، یک فیبرو غضروف لغزنده است که بین غضروف روی استخوان تیبیا و استخوان فمور قرار گرفته است. پارگی‌های مینیسک می‌توانند باعث التهاب شوند؛ زیرا مینیسک بین غضروف‌ها روی سطح استخوان بالا و پایین می‌لغزد.
ممکن است در برخی موارد کیست بیکر قابل شناسایی نباشد. در برخی دیگر از افراد ممکن است کیست بیکر به صورت برآمدگی یا برجستگی در پشت زانو ظاهر شود.
علائم کیست بیکر چیست؟
کیست بیکر اغلب هیچگونه دردی ندارد. اما اگر علائم وجود داشته باشند باید شامل موارد زیر باشند:
- انعطاف پذیری یا سفتی پشت زانو
- تورم پشت زانو که ممکن است هنگام ایستادن بدتر شود.
- درد اندک پشت زانو و درون بخش فوقانی ساق پا
به احتمال زیاد هنگامی که زانوی خود را به هر طریقی خم و راست می‌کنید، این علائم را بیشتر احساس می‌نمایید.
گاهی اوقات ممکن است کیسه مایعات پشت زانو پاره شده و در بافت‌های بخش پایینی ساق پا تخلیه شود. این امر می‌تواند باعث تورم و قرمزی در آن بخش از پا شود.
در موارد نادرتر ممکن است کیست بیکر ترکیده و مایع سینوویال به درون نواحی ساق پا نشت کند که این امر باعث موارد زیر می‌شود:
- درد شدید زانو
- تورم در ساق پا
- گاهی اوقات قرمزی ساق پا یا احساس حرکت آب درون ساق پا
این علائم و نشانه‌ها شباهت زیادی به علائم لخته خون در ورید پا دارند. اگر دچار تورم و قرمزی در ناحیه ساق پای خود هستید، لازم است که فورا توسط پزشک بررسی شوید تا احتمال وجود علل جدی‌تر برای علائم شما رد شود.
درمان
در صورت لزوم، درمان کیست بیکر معمولاً به درمان مشکل اصلی که باعث ایجاد آن شده است، متمرکز می‌شود. برخی از گزینه‌های درمانی عبارتند از: تزریق درمانی، تخلیه مایعات با سرنگ و فیزیوتراپی.
گاهی اوقات ممکن است کیست بیکر به طور خودبخود ناپدید شود. با این حال، اگر کیست بیکر بزرگ بوده و علائم درد آوری ایجاد کند، پزشک شما ممکن است روش‌های درمانی زیر را توصیه کند:
داروهای ضد التهاب
داروهای عمومی که می‌توانند درد را کاهش دهند شامل ایبوپروفن، ناپروکسن، کتوپروفن و کالکوکسیب هستند. به لطفِ خواص ضد التهابی موجود در این داروها، تورم کاهش می‌یابد و این امر باعث به حداقل رساندن میزان فشار احساس شده در مفصل زانو می‌شود.
تزریق
گاهی اوقات ممکن است کیست بیکر با برداشتن مایع اضافه از اطراف مفصل زانو بهبود پیدا کند. برای انجام این کار اغلب از یک تزریق کورتیزون استفاده می‌شود و ممکن است این درمان با فرایند تخلیه مایعات همراه باشد. این امکان وجود دارد که نیازی به تخلیه مایعات نیز نباشد. اغلب تخلیه مایعات برای کاهش کیست و کمک به فرآیند بهبودی کافی است. از آنجا که درمان به سرعت التهاب را کاهش می‌دهد، مدت کوتاهی پس از آن تسکین سریع درد نیز رخ می‌دهد. با این حال در پشت مفصل زانو، عروق خونی مهمی وجود دارند که لازم است از دست زدن به آنها اجتناب شود به همین دلیل است که بسیاری از پزشکان ترجیح می‌دهند تزریق را انجام ندهند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی ممتد می‌تواند به کاهش تورم در زانو کمک کند. ورزش‌های تقویت کننده پا می‌توانند به طرز شگفت انگیزی در کمک به خارج شدن مایعات از زانوی شما، کاهش فشار و تولید مایعات موثر باشند. همچنین می‌توان از الکتروتراپی مانند درمان التراسوند، لیزر و طب سوزنی برای کمک به کاهش تورم کمک گرفت. درمان همچنین تحرک مفصل زانو را بهبود می‌بخشد که این امر می‌تواند باعث کاهش تورم شود.
درمان پلاسمای غنی شده با پلاکت (PRP)
روش درمانی با استفاده از پلاسمای غنی شده با پلاکت یک روش موثر و کاملاً مورد مطالعه قرار گرفته است که به عنوان جایگزینی بالقوه برای جراحی استفاده می‌شود. این روش درمانی از مزایای مولفه‌های طبیعی خون استفاده می‌کند و برای کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل از آنها بهره می‌برد. در این روش، یک دوز غنی شده از پلاکت‌های خونی که از خون شما بدست می‌آید، برای ترمیم غضروف، تاندون، رباط‌ها، عضلات و استخوان‌های آسیب دیده استفاده می‌شود. معمولاً بیماران پس از یک تا دو هفته از دریافت تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت، بهبود علائم خود را تجربه می‌کنند.
عمل جراحی
اگر تمام درمان‌های فوق به شکست بیانجامند عمل جراحی یک گزینه درمانی خواهد بود. اما این گزینه در موارد نادری مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجا که کیست بیکر اغلب نتیجه ثانویه یک آسیب زانوی دیگر است، گاهی اوقات عمل جراحی برای درمان آسیب ایجاد کننده آن می‌تواند کمک کننده باشد. هنگامی که مشکلات داخلی مفصل زانو و پارگی غضروف ایجاد شوند، ممکن است عمل جراحی بهترین گزینه درمانی باشد. ممکن است جراح در طول عمل جراحی، بافت متورم که باعث ایجاد کیست شده است را بردارد. جراحی به صورت آرتروسکوپی (کی هول) انجام می‌شود.
دوره نقاهت پس از درمان کیست بیکر چگونه است؟
دوره نقاهت به نوع درمان اتخاذ شده بستگی دارد. در صورتی که برای درمان از دارو و تزریق در زانو استفاده شود، دوره نقاهت می‌تواند بسیار کوتاه و بین چند روز تا چند هفته باشد. اگر ترمیم به واسطه جراحی انجام شده باشد، معمولاً دوره نقاهت یک تا سه ماه به طول می‌انجامد.
سایر مراقبت‌‌های کیست بیکر
نکات:
- استراحت دادن پا به طور مداوم و مکرر در طول روز می‌تواند به کاهش التهاب و جلوگیری از کشش اضافه روی مفصل زانو کمک کند.
- قرار دادن مقداری یخ پشت زانو در طول دوره استراحت می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند. یخ یکی از بهترین گزینه‌ها برای درمان کیست بیکر است. به خاطر داشته باشید که کیست بیکر یک التهاب ساده یا تورم است؛ بنابراین برای کاهش تورم از یخ استفاده کنید. استفاده از یخ را ادامه دهید زیرا برای کاهش تورم، گذاشتن یخ به طور منظم به مدت ۲ تا ۴ هفته لازم است (گذاشتن یخ را ۳ بار در روز و هر بار به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه امتحان کنید).
- بالا نگه داشتن پا می‌تواند به کاهش تورم کمک کند. بنابراین سعی کنید به مدت سه تا چهار هفته هنگام نشستن پای خود را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
- هنگامی که برای مدت زمان طولانی سرپا می‌ایستید از ابزارهای فشرده سازی در اطراف مفصل زانو استفاده کنید تا اطمینان حاصل کنید که خون به خوبی در آن گردش پیدا می‌کند.
- تا زمانی که کیست بیکر به طور کامل بهبود پیدا نکرده است از انجام بیش از حد ورزش‌های هوازی، پریدن یا بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید. اگرچه ممکن است بسیاری از افراد ورزش کردن را به عنوان ابزاری برای درمان کیست به شما توصیه کنند، بهتر است در انجام این ورزش‌ها زیاده روی نکنید زیرا این امر می‌تواند باعث وارد شدن کشش و فشار به ناحیه آسیب دیده شود.
- اگر بدن شما قادر به بهبودی سریع از یک آسیب است و استراحت مورد نیاز خود را به دست آورده است، احتمال اینکه کیست بیکر بدون نیاز به هیچگونه درمان اضافی خود به خود از بین برود وجود دارد.
