تاریخ ۱۳ آذر ۱۳۹۸
بیرون زدگی دیسکهای گردن غالبا با درد،و ضعف و بیحسی و پایین افتادگی گردن، شانهها و حتی بازوها همراه است. دلیل بروز این مشکل تحت فشار قرار گرفتن اعصاب در طول نخاع است و اگر مدیریت نشود میتواند منجر به تخریبهای بلند مدت شود. اگر از شیوههای درمانی سنتی مانند استراحت و فیزیوتراپی نخواهید استفاده کنید، جراحی ستون فقرات ممکن است بهترین راه حل باشد.
علت دیسک گردن شدید
وقتی دیسکها دچار پارگی و بیرون زدگی میشوند، اعصاب ممکن است تحت فشار قرار گیرند. بیرون زدگی دیسکهای گردن ممکن است بواسطه زمین خوردن یا تصادف، ناگهانی باشد یا در اثر فشار دائم به ستون فقرات، تدریجی باشد. اغلب افرادی که بیرون زدگی دیسک را تجربه کردهاند قبل از آن دچار تنگی کانال نخاعی، مشکلی که در آن فضای اطراف نخاع و اعصاب نخاعی تنگ میشود، بودهاند.
وقتی بیرون زدگی دیسکهای گردن روی میدهد، فضایی که اعصاب در آن قرار دارند کاهش مییابد که حاصل آن تحریک عصبی است.
علائم بیرون زدگی دیسک مهرههای گردن چیست؟
وقتی نخاع و اعصاب نخاعی تحت فشار قرار گیرند، به درست کار نمیکنند. این بدان معنی است که سیگنالهای عصبی هنگام عبور ممکن است دچار اختلال شوند یا اصلا نتوانند عبور کنند.
علائم عمومی بیرون زدگی دیسکهای گردن عبارتند از:
درد شوک الکتریکی
فشار روی عصب سبب بروز احساسی ناخوشایند میشود که عموما بصورت دردهای ناشی از شوک الکتریکی حس میشود. وقتی فشار روی عصب در منطقه گردن روی میدهد این شوک به دستها منتقل میشود و وقتی همین فشار به اعصاب ناحیه لامبر (پایین گردن) وارد میشود شوکها به پا منتقل میشوند. این دردها بر مبنای میزان تحرک ممکن است شدیدتر شوند.
احساس سوزن سوزن شدن و بیحسی
بیماران اغلب احساسی مانند سوزن سوزن شدن، بیحسی یا گز گز را تجربه کردهاند. این علائم ممکن است در همان منطقه، بصورت درد ناشی از شوک الکتریکی حس شود.
ضعف عضلات
بدلیل ناراحتی عضلات، سیگنالهایی که از مغز صادر میشود، ممکن است مشکل داشته باشند و در نتیجه عضلات دچار ضعف شوند. ناراحتی عصبی میتواند بواسطه تست عکسالعمل نیز مورد بررسی قرار گیرد.
گرفتگی عضلات
ناراحتی یا عصبی اگر شدید باشد ممکن است منجر به گرفتگی عضلات و در نتیجه احساس درد و ناراحتی شود.
مشکلات روده و مثانه
این علائم بسیار مهماند زیرا اینها ممکن است علائم فشار در اثر بیرون زدگی دیسکها به اعصابی که از انتهای مخروط نخاعی خارج میشوند، باشند. این یک وضعیت اورژانسی است و اگر شما با مشکلات دفع ادارد، حرکات روده یا بیحسی در اطراف دستگاه تناسلی خود مواجهاید، میبایست سریعا به پزشک مراجعه کنید.
همه این علائم بستگی به میزان ناراحتی اعصاب شما ناشی از فشار دیسکهای بیرون زده، دارد. به دلیل دخالت در مسیری که سیگنالهای ارسالی از مغز به سمت اندامها حرکت میکنند و برگشت آنها، همه این علائم میتوانند بواسطه فشار ناشی از بیرون زدگی دیسکها به اعصاب بروز کنند.
تشخیص بیرون زدگی دیسک چگونه انجام میشود؟
اغلب موارد پزشک متخصص شما با انجام تستهای فیزیکی میتواند به بیرون زدگی دیسکهای گردن شما پی ببرد. با تست کردن وضیت حسی شما، استحکام ماهیچهها و عکسالعمل آنها پزشک متخصص اغلب میتواند وضعیت بیرون زدگی دیسکها را تشخیص دهد.
تصویربرداری MRI نیز معمولا برای کمک به تشخیص بیرون زدگی دیسکها بکار میرود. این امر بسیار مهم است که بیماران بدانند، MRI تنها با همراهی تستهای فیزیکی میتواند مفید باشد. این طبیعی است که در MRI فقرات ناحیه پایینی گردن بخصوص در افراد مسن اختلالاتی وجود داشته باشد. بیماران در سن ۲۰ سالگی ممکن است شروع علائم ساییدگی دیسک را داشته باشند و انتظار میرود این نوع ساییدگی در MRI سنین ۴۰ تا ۵۰ سالگی دیده شود. به همین دلیل است که پزشک شما احتمالا از بابت برخی مشاهدات MRI که رادیولوژیست به آن اشاره کرده است، نگرانی نداشته باشد.
تشخیص بیرون زدگی دیسک و ارائه یک طرح درمانی بستگی دارد به علائم تجربه شده توسط بیمار، مشاهدات ناشی از انجام تستهای فیزیکی، اشعه ایکس و MRI. تنها وقتی این اطلاعات در کنار هم جمع شدند میتوان یک طرح درمانی موثر ارائه کرد.
درمان دیسک گردن شدید و خفیف
در اغلب موارد، درمان بیرون زدگی دیسک گردن با روشهای سنتی شروع میشود و اگر نتیجه نداد به سمت روشهای تهاجمی پیش میرود. بعد از تشخیص بیرون زدگی دیسک گردن درمان معمولا با روشهای زیر آغاز میشود:
استراحت و تجدید نظر در انجام فعالیتها
اولین درمان عبارت است از استراحت و پرهیز از فعالیتهایی است که سبب بدتر شدن علائم میشود. برخی انواع بیرون زدگی دیسک گردن با گذشت زمان بهبود مییابند. در این گونه موارد این مهم است که از انجام فعالیتهایی که سبب بروز علائم شدیدتر میشود خودداری کنید.
استفاده از یخ و گرما
بکار بردن یخ و گرما میتواند در کاستن علائم ناشی از بیرون زدگی دیسک گردن، بینهایت مفید باشد. جهت کمک به رها سازی ماهیچههای کمر، استفاده از یخ و گرما میتواند سبب آزاد شدن اسپاسم عضلانی شود و به شکل معنی داری درد را تسکین دهد.
استفاده از بریس (محافظ بیرونی)
اگر فیزیوتراپی و دیگر شیوههای درمانی برای شما مناسب نبود، پرهیز از انجام دورههای ورزشی یا کارهای روزانه به جهت کاهش فشار کاری روی نواحی تحت تاثیر، ممکن است برای کمک به کاهش خطر آسیب یا افزایش پیشرفت بهبودی، مفید باشد. این کار میتواند توسط پشتیبانهای الاستیکی یا لاکرایی و یا با استفاده از بریس قویتر و قابل تنظیم برای وارد کرد فشار بیشتر، انجام شود.
داروها
داروهای ضد التهاب
تجویز داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) عمومیت دارد و اغلب به کاهش درد ناشی از بیرون زدگی دیسک گردن کمک میکند. با کاهش التهاب، این داروها میتوانند سبب کاهش فشار روی اعصاب تحت فشار شوند. داروهای NSAIDs میبایست تحت نظر پزشک مصرف شوند.
داروهای استروئیدی خوراکی
داروهای استروئیدی خوراکی میتوانند در مواردی که با بیرون زدگی دیسگ گردن شدید مواجه هستیم، مفید باشند. این داروهای ضد التهاب قوی، التهاب اطراف اعصاب تحت فشار را کم میکنند و در نتیجه علائم آن نیز کاهش مییابند.
دیگر داروها
از دیگر داروهایی که عموما مورد استفاده قرار میگیرند میتوان داروهای مخدر و رهاسازهای ماهیچه را نام برد. داروهای مخدر برای مدیریت کردن دردهای شدید و کوتاه مدت مناسبند. متاسفانه مصرف این داروها سبب خواب آلودگی میشود و اعتیاد آورند. بسیار مهم است که این داروها برای دورههای کوتاه مدت مصرف شوند. رهاسازهای ماهیچه برای درمان گرفتگی عضلات ستون فقرات ناشی از بیرون زدگی دیسکهای گردن مورد استفاده قرار میگیرند.
تزریق استروئیدهای زیر جلدی
تزریق مستقیم کورتیزون در ناحیهای که در آن اعصاب تحت فشارند میتواند سبب مدیریت درد شود. مانند داروهای ضد التهاب، اعتقاد این است که این کار سبب کاهش فشار بر اعصاب میشود. وقتی تزریق انجام شود، مقدار ماده موثری که به دیسکهای بیرون زده گردن میرسد بیشتر از زمانی است که دارو بصورت خوراکی مصرف شده و در سراسر بدن به گردش در میآید.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یک روش درمانی رایج برای کاهش درد ناحیه گردن است. هدف و مزایای فیزیوتروپی گردن به شرح ذیل است:
- افزایش محدوده حرکتی گردن: با انجام ورزشهای افزایش انعطاف پذیری گردن و ناحیه کمر، شما با راحتی بیشتری حرکت میکنید.
- کاهش درد و خشکی در ناحیه گردن و کمر: انجام تمرینات منفعلانه توسط متخصص فیزیوتراپی، سبب تسریع در بهبود و کاهش درد میگردد.
- گسترش استحکام گردن و کمر: با انجام تمرینات خاص فیزیوتراپی، ماهیچههای ناحیه کمر و گردن استحکام مییابند.
- گسترش فنونی که سبب جلوگیری از عود کردن مجدد گردن درد و کمر درد میشوند: انجام حرکات مکانیکی صحیح بدن را یاد بگیرید تا از آسیب بیشتر در امان باشید.
کیفیت زندگیتان را افزایش دهید: با انجام فیزیوتراپی بازگشت شما به زندگی عادی با سرعت بیشتری انجام خواهد شد.
دو نوع فیزیوتراپی وجود دارد: شیوه درمانی منفعلانه و شیوه درمانی فعال. درمانهای منفعلانه مشتملند بر: الکتروترایپی، بسته یخ، امواج مافوق صوت، ماساژ درمانی و گرما درمانی. این درمانها سبب کاهش درد، التهاب و سفتی میشوند. درمانهای فیزیوتراپی فعال تمرینات ورزشی و کششی را مشتمل میشوند. با استفاده از تمرینات ورزشی فعال و یک متخصص فیزیوتراپی، استحکام و انعطاف پذیری در ناحیه گردن ایجاد میشود و ماهیچهها کمتر دردناک میشوند. علاوه بر آن، استرس در ناحیه فقرات گردن کاهش مییابد.
آیا برای درمان دیسک کردن شدید به جراحی نیاز است؟
همانطور که گفته شد، درمان بیرون زدگی دیسک گردن معمولا با روشهای درمانی سنتی شروع میشود. اما به هر حال، اگر مشکل شما نارسایی عصبی معنی داری باشد ممکن است مدت کوتاهی بعد از بروز آسیب دیدگی، انجام جراحی برای درمان آن پیشنهاد شود. علائمی مانند درد و اختلالات حسی معمولا نیاز به مداخله فوری ندارند اما بیمارانی که مشخصا ضعف دارند، علائم کودا اکوا در آنها وجود دارد یا مشکلشان مکررا عود میکند، ممکن است بیشتر به سمت انجام جراحی درمانی پیش بروند.
اغلب جراحی زمانی پیشنهاد میشود که درمانهای سنتی نتوانند علائم شما را کاهش دهند. جراحی برای برداشتن دیسکهای بیرون زده گردن و آزاد کردن فضای اطراف عصبهای تحت فشار، انجام میشود. بسته به اندازه و محل دیسکهای بیرون زده و مشکلات ناشی از آن (مانند تنگ شدگی کانال نخاعی، آرتریتها و غیره) جراحی را میتوان با تکنیکهای مختلفی انجام داد. در برخی موارد مشخص، روشهای آندوسکوپی یا میکروسکوپی برداشتن دیسکهای بیرون زده گردن ممکن است انجام شود. اما به هر حال این شیوهها همیشه پیشنهاد نمیشود و در برخی موارد نیز لازم است که جراحی انجام شود.