استئوآرتریت یا سائیدگی زانو که به آن آرتروز زانو هم میگویند از شایعترین علل درد زانو در سنین متوسط و بالا است که در آن غضروف مفصل دچار آسیب و خوردگی میشود. این بیماری صرف نظر از درد و تورم موجب تغییر شکل و اشکال در راه رفتن هم میشود.
استئوآرتریت یا ساییدگی زانو چگونه ایجاد میشود
غضروف مفصلی لایه سفید رنگ و نرم و لغزنده ایست که روی سطح استخوان را در ناحیه مفصل میپوشاند و موجب میشود تا استخوان ها براحتی در ناحیه مفصل روی هم حرکت کرده و بلغزند. در استئوآرتریت یا سائیدگی مفصلی این لایه بتدریج ضعیف و نازک میشود. بعد از مدتی شیار هایی روی آن بوجود آمده و سپس قسمت هایی از آن کاملا از بین رفته و تکه تکه میشود.
در نهایت ممکن است قسمتی یا تمام سطح مفصل، پوشش غضروفی خود را از دست بدهد. بنابراین از اولین علائم این بیماری که دررادیوگرافی ساده هم دیده میشود کاهش فاصله مفصلی است به این معنی که فاصله بین انتهای پایینی استخوان ران و انتهای بالایی استخوان درشت نی که در رادیوگرافی حدود چند میلیمتر است و در واقع فضایی است که غضروف مفصلی اشغال کرده است با نازک شدن غضروف بتدریج کمتر میشود. لازم به ذکر است که غضروف مفصلی در رادیوگرافی ساده دیده نمیشود و در محل آن فضای خالی دیده میشود.
بعد از مدتی که بیماری پیشرفت میکند استخوان های دو طرف سطح مفصلی رشد میکنند و ممکن است استخوان اضافی در این محل تشکیل شود که در رادیوگرافی دیده میشوند. بتدریج لایه سینوویال Synovial Layer که لایه تولید کننده مایع مفصلی است ملتهب شده و رشد میکند و ممکن است مقادیر زیادی مایع مفصلی تولید کند که موجب میشود زانو متورم شده و به اصطلاح آب بیاورد
آرتروز زانو زانوی سالم
تشخيص بيماري
پزشکان معمولا بيماري را با انجام يک راديو گرافي ساده زانو تشخيص مي دهند. باريک شدن فضاي مفصلي که در اکثر مفاصل بدن نشانه سائيدگي است، در مورد زانو، اغلب تا مراحل پيشرفته بيماري قابل مشاهده نيست.
اولين نشانه بارز سائیدگی زانو تيز يا زائده دار شدن کناره هاي مفصل بويژه دور کشکک و استخوان درشت ني است. بعدا کاهش فضاي مفصلي ايجاد شده و خارهاي استخواني در کناره هاي مفصل تشکيل مي شوند.
درمان بيماري
با وجود آنکه تغيير ساختماني مفصل غيرقابل برگشت است. اما معمولا درمان علامتي درد تخفيف درد موثر است. موثرترين روش فیزیوتراپی است که ورزش هاي سنگين به منظور تقويت عضله چهار سر ران انجام مي دهند. گرما درماني موضعي را نيز بکار مي برند اما کمتر از ورزش اهميت دارد.
لازم به ذکر است که استحکام زانو بستگي به عضله چهار سرران دارد و در صورت قوي بودن اين عضله ، حتي با وجود سائیدگی واضح ممکن است هيچ علامتي وجود نداشته باشد. علاوه بر اينها پزشکان از داروهاي مسکن و ضد التهاب نيز استفاده مي کنند. در موارد پيشرفته سائيدگي زانو که همراه با درد شديد دائمي و تغيير شکل مفصل مشاهده مي شود عمل جراحي توصيه مي شود.
منبع: ایران ارتوپد , وبلاگ دکتر بیدکی
