کج گردنی (تورتیکولی) در نوزادان

تاریخ ۳۰ آبان ۱۴۰۲

کج گردنی (تورتیکولی) در میان بسیاری از نوزادان به وجود می اید. نوزادان دختر و پسر به یک اندازه دچار کجی گردن می شوند. کج گردنی ممکن است هنگام تولد یا سه ماه بعد از تولد نوزاد ایجاد شود.دلیل به وجود امدن کج گردنی در نوزادان هنوز به طور کامل مشخص نشده است. بیشتر پزشکان معتقدند که کجی گردن ممکن است به وضعیت قرار گرفتن جنین داخل رحم یا قرارگیری آنورمال آن (مانند حالتی که باسن بچه به سمت کانال تولد قرار می گیرد) مربوط باشد. استفاده از انبرک یا دستگاه های وکیوم برای به دنیا آوردن نوزاد نیز به ایجاد تورتیکولی ربط دارد.
این مسائل بر عضله جناغی-چنبری-پستانی (یعنی همان عضله طناب مانندی که در دو طرف گردن از پشت گوش ها تا استخوان ترقوه کشیده شده است) فشار وارد می کنند. فشار اضافه بر یک طرف این عضله موجب تنگ شدن آن شده و کج کردن گردن را برای نوزاد به وجود می اورد.بعضی از نوزادانی که کجی گردن( تورتیکولی) دارند، به دیسپلازی رشدی کپل نیز مبتلا می شوند، این حالت موجب قرارگیری آنورمال در رحم یا زایمان دشوار می شود.

علائم و نشانه ها ی کجی گردن (تورتیکولی)در نوزادان

نوزادانی که کجی گردن (تورتیکولی) دارند در نگاه اول شبیه به سایر نوزادان هستند و رفتار مشابهی نشان می‌دهند. اما فعالیت‌های چرخشی آن‌ها با سایر نوزادان متفاوت است. نوزادی که کجی گردن (تورتیکولی) دارد ممکن است علائم زیر را نشان دهد:

1. سرش را فقط به یک جهت بچرخاند (تشخیص آن در بسیاری از نوزادان دشوار است).
2. نوزاد مبتلا به کجی گردن ترجیح می‌دهد از یک سمت به همه چیز نگاه کند و اجسام و افرادی را که در مقابل چشمانش قرار دارند با چشمانش دنبال نمی‌کند.
3. این نوزادان اگر با شیر مادر تغذیه شوند، معمولاً از یک طرف نمی‌توانند خوب شیر بخورند (یا فقط یکی از سینه‌ها را ترجیح می‌دهند).
4. نوزاد مبتلا به کجی گردن سعی می‌کند به سمت افرادی که اطرافش هستند برگردد و وقتی نتواند این کار را انجام دهد، عصبانی و ناراحت می‌شود.
5. بعضی از نوزادانی که کجی گردن (تورتیکولی) دارند، دچار صاف شدن سر (پلاژیوسفالی موضعی) در یک یا هر دو سمت سر می‌شوند، زیرا بیشتر اوقات سرشان فقط روی یک سمت قرار دارد. همچنین، ممکن است برجستگی یا برآمدگی کوچکی در قسمت گردن داشته باشند که به گره در عضله کشیده شده شباهت دارد. هر دوی این موارد با بهبود کجی گردن (تورتیکولی) از بین می‌روند.

درمان کجی گردن (تورتیکولی) در نوزادان

اگر تشخیص پزشک این بود که نوزاد (تورتیکولی) دارد، به والدین نوزاد نرمش های کششی گردن یاد می دهد تا در منزل با نوزاد تمرین کنید. این تمرین ها به شل کردن عضله جناغی-چنبری-پستانی (SCM) و تقویت عضله ضعیف تر سمت مخالف کمک می کنند. بدین ترتیب کم کم نوزاد می تواند گردنش را صاف کند.

در موارد نادر و شدید کجی گردن نوزاد، پزشک ممکن است به والدین توصیه کند که نوزاد را برای درمان پیشرفته به فیزیوتراپیست مراجعه کنند. با شروع درمان توسط فیزیوتراپیست، پزشک هر دو یا چهار هفته یک بار نوزاد مبتلا به کجی گردن را معاینه می‌کند تا پیشرفت او را ارزیابی کند.

روش بهترین برای درمان کجی گردن نوزاد (تورتیکولی) تشویق نوزاد به چرخاندن سرش به هر دو سمت است. این کار به او کمک می‌کند تا عضلات کشیده شده و فشرده شده در گردنش را آزاد کند و عضلات ضعیف را تقویت کند.

تمرینات درمانی کجی گردن در نوزادان

۱-    وقتی نوزادمبتلا به کجی گردن می خواهد شیر بخورد، طوری باید به او شیر یا شیشه شیر داد که او تشویق شود از سمت مخالف آن را بخورد. یعنی از اشتیاق او به غذا خوردن برای تشویق او به چرخاندن سرش به سمت دشوارتر بهره گرفت.

۲-    وقتی می خواهند او را روی زمین بخوابانند، صورتش  بایدرو به دیوار قرار گیرد. زیرا نوزادان ترجیح می دهند بجای دیوار به سمت اتاق برگردند و اتاق را تماشا کنند، بنابراین رویشان را از سمت دیوار برمی گردانند، و این کار باعث می شود که خودشان به سمت مخالف بغلتند و عضلات کشیده شده گردن را تمرین دهند.

۳-   افراد هنگام بازی با نوزاد مبتلا به کجی گردن با اسباب بازی و صداهایی که ایجاد می کنندباید توجه او را از سمت مخالف جلب کنند و بدین ترتیب او را تشویق به چرخاندن سرش به هر دو طرف بنمایند.

۴-قرار دادن کودک روی شکمش به حالت دمر برای مدت کوتاه، تمرین مهمی محسوب می شود زیرا با این کار او عضلات گردن و شانه هایش را تقویت می کند و برای خزیدن روی زمین آماده می شود.

تمریناتی که علاوه بر کجی گردن (تورتیکولی)، به صافی جمجمه نوزاد نیز می‌پردازند، از اهمیت بیشتری برخوردارند و هر دوی این مشکلات را همزمان حل می‌کنند. برای انجام این تمرین، نوزاد را روی پاهایش به صورت درم قرار داده و او را از سمتی روی شکم خوابانده می‌شود تا روبه‌رویش نباشد. در این حالت، وقتی برایش آواز می‌خوانند یا با او صحبت می‌کنند، او مجبور می‌شود سرش را به سمتی که برایش دشوار است بچرخاند و به فردی که در حال مراقبت از او است نگاه کند. این تمرین باید هر بار به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه انجام شود. اکثر نوزادان با انجام تمرینات کششی و تغییر وضعیت قرارگیری خود، این مشکل را پشت سر می‌گذارند. این وضعیت به طور کامل تا شش ماه آینده بهبود می‌یابد، اما در بعضی موارد ممکن است بهبود نوزاد تا یک سال یا بیشتر هم طول بکشد. اگر با این روش‌ها کجی گردن نوزاد بهبود نیابد، پزشک ممکن است با انجام جراحی ازادسازی عضله، کجی گردن نوزاد را درمان کند.

خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب کج گردنی را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه کج گردنی (تورتیکولی) در نوزادان مطالعه فرمایید.