تاریخ ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹
ساییدگی یا آرتروز یا استئوآرتریت شانه بیماری است که به علت خراب شدن غضروف مفصل شانه به وجود میاید و موجب بروز درد و محدودیت حرکت در مفصل می‌شود. مقصود از مفصل شانه در اینجا مفصل گلنوهومرال است. ساییدگی در مفصل شانه در مقایسه با مفاصل ران، زانو و دست شیوع کمتری دارد.
یکی از علت‌های شایع درد شانه و ناتوانی آن، آرتروز شانه است که بیش از ۲۰ درصد از جمعیت مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. دو نوع مفصل متفاوت در ناحیه شانه وجود دارند که می‌توانند توسط آرتروز مورد حمله قرار گیرند: مفصل AC یا (اخرمی-ترقوه‌ای)، که در آن استخوان ترقوه و نوک استخوان شانه به هم متصل می‌شوند و دیگری مفصل “گلنوهومرال” که در آن استخوان بازو (هومروس) و تیغه شانه (کتف) به هم متصل می‌شوند. معمولاً آسیب غضروف‌ها اصلی‌ترین علت آرتروز شانه است.
آرتروز یا ساییدگی مفصل شانه به چه علت ایجاد می‌شود
آرتروزشانه یا ساییدگی مفصلی به طور طبیعی با بالا رفتن سن به وجود میاید گرچه ممکن است در بعضی از افراد زودتر و در بعضی دیگر دیرتر ظاهر شود. حدود یک سوم افراد بالای سن شصت سالگی مبتلا به ساییدگی مفصل شانه هستند.
هر علتی که بتواند غضروف مفصل شانه را خراب کند می‌تواند موجب بروز آرتروز شود. علل زیر را می‌توان موثر دانست
-
ضربه شدید به مفصل شانه به دنبال حادثه و آسیب دیدن غضروف
- انجام کارهای سنگین و شدید با اندام فوقانی که در دراز مدت موجب وارد شدن فشارهای زیادی به مفصل شود مثلاً در کسانی که به خاطر شغل خود مجبورند دست‌هایشان را به مدت زیادی بالای سر نگه دارند، وزنه برداران یا کسانی که ورزش‌های پرتابی یا با راکت انجام می‌دهند
- روماتیسم یاعفونت مفصل
-
سابقه جراحی مفصل شانه
علائم ساییدگی یا آرتروز مفصل شانه
مهمترین علامت‌های ساییدگی شانه درد و احساس خشکی در مفصل است. درد شانه با حرکت کردن مفصل یا بلند کردن اجسام با دست بیشتر می‌شود. گاهی اوقات ممکن است حرکت مفصل همراه با ایجاد صدا یا احساس مالیده شدن دو سطح زبر بر روی یکدیگر باشد. در این بیماری دامنه حرکات مفصل کاهش پیدا می‌کند.
به تدریج که بیمار به علت درد کمتر از دستش استفاده می‌کند عضلات اطراف شانه ضعیف و لاغر می‌شوند.
شدت علائم بیمار ممکن است کم و زیاد شود به طور مثال چند ماه شدید باشد و سپس چند ماه کم شود. همچنین ممکن است شدت درد با تغییر فصول سال کم و زیاد شود.
 |
 |
 |
رادیوگرافی طبیعی مفصل شانه کاهش فاصله مفصلی تشکیل استخوان اضافه در اطراف مفصل
تشخیص این بیماری با استفاده از رادیوگرافی از مفصل داده می‌شود. دررادیوگرافی ساده فضای مفصلی یعنی فاصله بین سر استخوان بازو و حفره گلنوئید( که در واقع چون از جنس غضروف است دیده نمی‌شود) کاهش میابد. در اطراف سر استخوان بازو جایی که غضروف تمام می‌شود استخوان اضافه درست می‌شود که به آن استئوفیت Osteophyte میگویند. این استخوان‌های اضافه ممکن است در لبه حفره گلنویید هم درست شوند.
استخوانی که درست زیر غضروف مفصلی است سفت‌تر شده و در رادیوگرافی سفیدتر دیده می‌شود و ممکن است کیست‌های استخوانی در سر استخوان بازو یا زیر حفره گلنوئید ایجاد شود. گاهی اوقات شدت علائم رادیولوژیکی که نشانه آرتروز است زیاد است ولی بیمار علائم بالینی زیادی ندارد و گاهی هم برعکس است. پس همیشه شدت علائم بالینی و رادیولوژیکی با هم هماهنگ نیستند.
منبع: ایران ارتوپد
