تاریخ ۲ اردیبهشت ۱۴۰۳
بیوپسی Biopsy به معنای گرفتن یک نمونه از بافت یک موجود زنده است. در بیوپسی یا نمونه برداری از استخوان پزشک معالج تکه کوچکی از استخوان را از بدن بیمار خارج کرده و آن را برای بررسی به آزمایشگاه پاتولوژی میفرستد. نمونه برداری از استخوان معمولا به این دلیل انجام میشود که پزشک در بررسی های خود به این نتیجه میرسد که در بافت استخوان تغییراتی ایجاد شده ولی دقیقا نمیداند این تغییرات چیست.
شایعترین این حالات وجود تومور های استخوان است. بطور مثال در تصاویر رادیوگرافی که از بیمار تهیه شده تغییراتی را در شکل یکی از استخوان های بدن وی دیده و متوجه میشود که بیمار مبتلا به تومور استخوان است ولی بررسی های تصویربرداری حتی بررسی های پیشرفته ای مانند سی تی اسکن و یا ام آر آی و یا آزمایشات پاراکلینیکی نتوانسته اند نوع تومور را مشخص کنند. در بسیاری از موارد مشخص کردن دقیق نوع تومور و سلول های تشکیل دهنده آن ضروری است چون نوع درمان برحسب نوع تومور متفاوت است. در این موارد باید با انجام بیوپسی یا نمونه برداری از استخوان نوع تومور مشخص شود.
در بعضی بیماری های متابولیک یا مادرزادی استخوان و یا بعضی عفونت ها هم ممکن است نیاز به بیوپسی یا نمونه برداری از استخوان ضروری باشد.
بیوپسی چگونه انجام میشود
برای نمونهبرداری از استخوان، دو روش بسته و باز استفاده میشود. در بیوپسی بسته (Close biopsy)، که معمولاً در کلینیک انجام میشود، بیمار ابتدا بر روی تخت معاینه در وضعیت مناسب دراز میکشد. سپس لباس محلی که باید از استخوان آن نمونهبرداری صورت بگیرد، کنار زده میشود و پوست آن منطقه با استفاده از محلولهای ضدعفونی تمیز و استریل شده میشود. پزشک سپس با تزریق مادهای که قابلیت بیحسیت سازی پوست و بافتهای زیرپوستی را دارد، آن منطقه را بیحس میکند.
در مرحله بعد، یک شکاف کوچک در پوست ایجاد میشود و یک سوزن کلفت از طریق این شکاف به زیرپوست فرستاده میشود و تا روی استخوان مربوطه حرکت میکند. با استفاده از فشار دست پزشک، سوزن به داخل استخوان حرکت کرده و یک قطعه کوچک از استخوان را درون لوله سوزن گیر میآورد. سپس پزشک سوزن را بیرون میکشد و قطعه استخوان را از داخل سوزن خارج میکند و آن را درون یک محلول نگهدارنده ویژه قرار میدهد. اطلاعات مربوط به بیمار روی ظرف حاوی محلول نوشته شده و همراه با درخواست پزشک و یافتههای بالینی و پاراکلینیکی به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال میشود. محل شکاف با بخیه بسته و سپس پانسمان میشود.
در بعضی موارد وارد کردن سوزن به محلی از استخوان که باید نمونه از آنجا تهیه شود مشکل است. در این موارد ممکن است نمونه برداری با هدایت فلوروسکوپ و یا سی تی اسکن انجام شود. در این روش پزشک محل ضایعه استخوانی را بر روی مانیتور دستگاه فلوروسکوپ یا سی تی اسکن میبیند و سوزن بیوپسی را دقیقا در محل ضایعه وارد میکند.
نمونه برداری باز در مواردی انجام میشود که به دلایلی نمیتوان از روش بسته استفاده کرد. این روش که مانند یک عمل جراحی تمام عیار است در اطاق عمل انجام میشود و نیاز به بیهوشی عمومی و یا بیحسی منطقه ای وجود دارد.در صورتی که حدس زده میشود مشکل استخوانی نیاز به جراحی خواهد داشت، نمونه برداری از استخوان باید به توسط همان جراحی انجام شود که در نهایت بیمار را جراحی خواهد کرد.
نمونههای بدست آمده در آزمایشگاه پاتولوژی یا آسیبشناسی، توسط متخصص پاتولوژیست یا آسیبشناس مورد بررسی قرار میگیرند. برای این منظور، عموماً نمونه با استفاده از تیغههای ویژه بریده میشود و لایههای نازکی از آن جدا میشوند. این لایهها سپس با دقت تحت میکروسکوپ بررسی میشوند و نوع سلولهای موجود در استخوان تشخیص داده میشود. گزارش بررسی آسیبشناسی سپس به پزشک معالج ارسال میشود.
منبع: ایران ارتوپد
