در حال حاضر شاهد تبلیغات گستردهای هستیم که سعی دارند محصولی به نام “پلاسمای غنی از پلاکت” یا PRP را به عنوان یک روش سلول درمانی یا حتی یک روش مرتبط با سلولهای بنیادی معرفی کنند. این تبلیغات به نظر میرسد هدف آنها استفاده از قدرت واقعی سلول درمانی در درمان بیماریها و نسبت دادن آن به PRP باشد. با این حال، اگر به صورت علمیتری به PRP نگاه کنیم، متوجه خواهیم شد که این محصول در واقع پلاسمایی است که بدون سلول است و پلاکتهای آن تغلیظ شدهاند. باورترین مسئله این است که پلاکتهایی که در این تبلیغات به عنوان سلول بنیادی معرفی میشوند، حتی ویژگیهای یک سلول عادی مانند هسته و سایر اجزای سلولی را ندارند و فقط بخشی از یک سلول بزرگ به نام مگاکاریوسیت هستند که حاوی فاکتورهای رشد زیادی هستند.
پی آر پی در درمان آرتروز زانو
درد زانو به علت آرتروز یافته بسیار شایعی در کلینیک های ارتوپدی است. بسیاری از بیماران با استراحت و یا مصرف داروهای ضد التهاب از این درد رهایی می یابند. گاهی اوقات یک تزریق کورتون می تواند در تسکین درد کمک کند، اما این داروها برای همه بی خطر نیستند و دارای عوارض جانبی بالقوه ای می باشند. اگر این نوع درمان های محافظه کارانه جواب نمی دهند و درد شما همچنان ادامه دارد، درمان درد زانو با PRP (درمان با پلاسمای غنی از پلاکت) ممکن است گزینه درمانی موثر برای شما باشد.
از دیدگاه تاریخی، پی آر پی PRP به طور گسترده ای در دندانپزشکی با موفقیت مورد استفاده قرار گرفته است. با این حال ، استفاده از آن امروز به میزان زیادی در پزشکی ورزشی و شرایط مختلف ارتوپدی افزایش یافته است. برخی از مطالعات انجام شده، کارآیی پی آر پی PRP در زانو در تسکین درد مفصل زانوی دچار التهاب را به اثبات رسانده است. در حال حاضر مطالعات زیادی در حال انجام است که در آن تعداد زیادی از بیماران مبتلا به آرتروز زانو وجود دارند، اما پزشکان در حال حاضر همزمان درمان بیماران مبتلا را با روش PRP برای تسکین درد ناشی از آرتروز زانو انجام می دهند.
تزریق پی آر پی در زانو، دارای فاکتورهای رشدی به فرم پروتئین است که در روند طبیعی التیام ایفای نقش می کنند. بنابراین تزریق فاکتورهای رشد تغلیظ شده به محل آسیب می تواند منجر به رشد سلول های جدید و بهبود زخم شود.
روش انجام کار
در شرایط استریل، حدود ۸ تا ۲۰ سی سی از خون بیمار جمعآوری میشود. این فرآیند بسیار شبیه به انجام یک آزمایش خون معمولی است. سپس، خون درون یک لوله قرار داده میشود که حاوی ژل PRP است. سپس این لوله به یک دستگاه سانتریفیوژ منتقل میشود. در این دستگاه، قرار گرفتن خون برای حدود ده دقیقه باعث جداشدن اجزای مختلف خون از یکدیگر میشود. پلاکتهای تغلیظ شده نیز از سایر اجزای خون جدا میشوند. سپس این سلولها که دارای عوامل رشد زیادی هستند، به داخل زانو تزریق میشوند.
پروتئین های موجود در پی آر پی PRP، پیام هایی را برای جذب سلول های دیگر مانند فیبروسیت ها Fibrinocytes ارسال می کنند. فیبروسیت ها یک بستر پروتئینی می کنند که اجازه می دهد تا کلاژن جدید در مناطق مورد تزریق، شکل بگیرد. همانطور که کلاژن طبیعی ساخته شده و رسیده می شود، تاندون یا رباط محکم می گردد، در نتیجه ترمیم بافت آسیب حاصل می شود. کل این مراحل ۶ هفته طول می کشد. بیماران ممکن است یک هفته پس از درمان، یک برنامه توانبخشی ملایم را آغاز کنند.آسیب یا استفاده بیش از حد از عضلات باعث صدمه به تاندون ها می شود که به نوبه خود می تواند باعث درد شود. نتیجه ی آنچه که در الیاف کلاژن موجود در تاندون اتفاق می افتد این است که پارگی های کوچکی ایجاد می شود. این باعث بروز التهابی می شود که ما آن را به عنوان تاندونیت ( التهاب تاندون ) می شناسیم. آسیب تاندون در شانه ها ، زانوها ، مچ پاها ، آرنج ( آرنج تنیس بازان )، جلوبازو و پشت زانو شایع است.ماهیچه ساق پا و تاندون آشیل نیز زیاد دچار آسیب می شوند.
رباطها، یا لیگامانها، بخشی از بافت همبند هستند که استخوانها را به یکدیگر متصل میکنند. آنها در نگهداری مفاصل و ستون فقرات نقش دارند. رباطها در تمام مفاصل بدن وجود دارند و به مفصل قدرت و پایداری میبخشند. همچنین، کنترل حرکت مفصل را تنظیم میکنند تا از وقوع آسیب بیشتر جلوگیری کنند. فشار زیاد بر مفصل میتواند منجر به آسیب و پارگی رباطها شود. هنگامی که این اتفاق رخ میدهد، لیگامانها دیگر قادر به حمایت و پایداری مفصل نمیباشند. درد به وجود میآید و سایر عضلات تلاش میکنند که کار رباط آسیب دیده را جبران کنند. این پیامدها در بیشتر موارد کشیدگی عضلانی یا تاندونی، آسیب و درد را به همراه دارند. این یک چرخه نامطلوب است که ممکن است کنترل آن سخت باشد. به طور عمومی، تاندونها و رباطها در خود آنها جریان خون ضعیفی دارند. به دلیل کمبود عرضه خون، بازیابی در صورت آسیب ممکن است طولانی شود. در اغلب موارد، آسیبهای مکرر ناشی از استرسهای روزمره زندگی به تاندونها و رباطها وارد میشود. به عبارت دیگر، این ساختارها ناکارآمد میشوند و عضلات به سازمان حمایتی اصلی تبدیل میشوند. این چرخه منجر به درد مزمن و ضعف میشود. درمان معمولاً برای معکوس کردن این فرآیند ضروری است.
فواید درمان آرتروز زانو با استفاده از PRP درمانی
۱.علاوه بر تسکین درد سبب شروع روند درمانی زانو می گردد.
۲. بجای داروی شیمیایی از فراورده های بدن خود بیمار برای درمان استفاده میشود لذا اثرات مضر درمان با داروهای شیمیایی در این روش وجود ندارد.
۳. با توجه به اینکه ماده اصلی مربوط به بدن بیمار است عارضه یا واکنشی در تزریق آن وجود ندارد.
۴. در روش تهیه آن نیازی به مراحل زمان بر کشت سلولی مورد نیاز در درمان با سلول بنیادین وجود ندارد
هزینه درمان آرتروز به این روش چقدر است؟
فعلا در مرحله قیمت گذاری قرار نگرفته است اما طبق برآورد انجام شده، حدود دو میلیون خرج کشت سلول است که با توجه به کارهای انجام گرفته چون تعویض غضروف و عمل جراحی دردساز است .
از سری مطالب پزشکی عمومی و غیر تخصصی سایت (اطلاعات عمومی و غیر تخصصی پزشکی برای افزایش دانش سلامت و اطلاعات عمومی پزشکی بازدیدکنندگان)