تاریخ ۸ اردیبهشت ۱۴۰۳
ستون مهرهها یا ستون فقرات، بخش اصلی ساختار استخوانی نیمتنه بالایی انسان را تشکیل میدهند. نقش اساسی این ستون مهرهها شامل حمایت از کل بدن، امکان خم شدن و چرخش در تمام جهات، و حمایت از سازههای حیاتی مانند اعصاب و نخاع است که در داخل آن قرار دارند.
سل ستون مهره شایعترین سل استخوان و مفاصل بدن است بطوریکه نیمی از موارد ابتلاء سیستم اسکلتی بدن انسان به سل بصورت بروز این عفونت در ستون فقرات است.
علائم سل ستون فقرات
علائم سل ستون مهره به صورت تدریجی آغاز میشوند. علائم عمومی معمولاً شامل تب (که در بیشتر موارد در عصر رخ میدهد) و تعریق شبانه است. بی اشتهایی، کاهش وزن، احساس ضعف و خستگی نیز از دیگر علائم عمومی بیماری هستند.
علائم موضعی اصلی ابتلا به سل ستون مهره عبارتند از:
– درد در نواحی مهرههای مبتلا که با حرکت ستون مهره بیشتر میشود و همراه با محدودیت در حرکت است. شدت درد در شب بیشتر میشود و ممکن است باعث بیدار شدن بیمار در طول شب شود. فشار به ناحیه مبتلا شده روی مهرهها باعث افزایش درد میشود.
– انحراف جانبی ستون مهره به همراه کیفوز و قوز، که در مواردی اسکولیوز نیز همراه باشد.
– ترشح چرکی در اطراف ستون مهره.
– در مراحل پیشرفته بیماری، فشار بر نخاع به دلیل تغییر شکل ستون مهره یا وجود آبسه سلی در اطراف نخاع، و منجر به فلج اندامهای پایینی (پاراپلژی) میشود. این ممکن است با اختلال در دفع ادرار و مدفوع همراه باشد.
تشخیص سل ستون فقرات
در آزمایشات خون معمولا بیمار کم خونی و گاهی بالا رفتن ESR را نشان می دهد.
ممکن است تست پوستی سل (تست مانتو) مثبت باشد.
در رادیوگرافی ستون مهره در ابتدا کم شدن تراکم استخوان، کم شدن ارتفاع مهره های گرفتار در قسمت جلو، کم شدن ارتفاع دیسک بین مهره ای دیده می شود و در مراحل پیشرفته بیماری مهره ها به هم جوش می خورند.
تشخیص قطعی سل ستون مهره با کشف باسیل سل در بافت های آلوده است.
درمان سل ستون فقرات
روش درمان اصلی سل ستون مهره شامل درمان دارویی با آنتیبیوتیکهای ضدباکتری سل به همراه عمل جراحی است. در عمل جراحی، بافتهای مرده برداشته میشوند و مهرههای گرفتار با هم جوش داده میشوند. انجام عمل جراحی به ویژه در مواردی که بیماران دارای علائم عصبی هستند یا در افرادی که به علت تخریب چند مهره مجاور، کیفوز شدید رخ میدهد، ضروری است.