تاریخ ۳۰ آبان ۱۴۰۲
تشخیص نرمی استخوان
هرگاه یک بیمار با علائم مربوط به نرمی استخوان مثل ضعف عضلانی یا دردهای گنگ و مبهم استخوانی مراجعه می کند، پزشک با در نظر گرفتن این بیماری، برای او آزمایشات اولیه را در خواست می کند.
در آزمایشات اولیه معمولاً این نتایج به دست می آید:
- کلسیم = نرمال یا پایین
- فسفر = معمولاً پایین
- الکالین فسفاتاز= بالا (الکالین فسفاتاز می تواند ۲ برابر، ۳ برابر و ۴ برابر حداکثر مقدار نرمال یاحتی بیشتر شود.
- علاوه بر یافته های خونی، در رادیوگرافی به عمل آمده از استخوان های لگن، ران و … تغییر شکل استخوانی، همچنین خطوطی که به آن ها خطوط شکستگی کاذب می گوییم مشاهده می شود.
گاهی اختلالات در آزمایشات اولیه به گونه‌ای واضح و مشخص هستند که با ترکیب آنها با علائم بالینی، نیاز به انجام آزمایشات اضافی نیست. در صورت وجود شک، می‌توان برای بیمار آزمایشات تکمیلی درخواست کرد که شامل موارد زیر است:
- سطح هورمون پاراتورمون: در صورت کمبود کلسیم، سطح پاراتورمون افزایش می‌یابد تا با تأثیر بر استخوان، مقدار کلسیم را افزایش داده و به حد طبیعی نزدیک کند.
- کاهش سطح ویتامین D نیمه فعال در خون:
- اگر آزمایشات یا رادیوگرافی انجام شده نتوانند به تشخیص کمک کنند، در نهایت مجبور به نمونه برداری از استخوان هستیم. اگر چه خیلی کم پیش می آید تا سرنوشت تشخیص بیماری نرمی استخوان به این مرحله برسد.
نقش داروهای ضد تشنج در نرمی استخوان
اهمیت رسیدن به تشخیص دقیق علت نرمی استخوان زمانی بیشتر برملا می‌شود که می‌فهمیم برای درمان کامل یک بیماری، لازم است علت آن را درمان کنیم. این اصل، علاوه بر درمان نرمی استخوان، در درمان بسیاری از بیماری‌های دیگر نیز قابل استفاده است. به عنوان مثال، درمان مناسب و قطعی یک فشار خون تنها زمانی امکان پذیر است که علت آن مشخص شده باشد، یا وقتی ما قادر به درمان مناسب اختلالات چربی هستیم و علت آن را بدانیم.
برای درک اهمیت نقش داروهای ضدتشنج در ایجاد نرمی استخوان، به مثال زیر اشاره می‌کنم. یک روز، یک مرد ۵۵ ساله فرزند ۱۲ ساله‌اش، یک دختر خانم را به مطب پزشکی آورد. کودک قادر به راه رفتن نبود و پدرش او را در آغوش گرفته و روی تخته معاینه خوابانیده بود. چهره دختر به نظر عقب افتاده می‌آمد و تاریخچه تشنج‌هایی از دوران کودکی، شرح حال اولیه مرد و بیماری دخترش را تشکیل می‌داد. دختر از ۴ سالگی تحت درمان با داروهای ضدتشنج قرار داشت (فنوباربیتال و کاربامازپین). به دلیل شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مادر از سال‌های قبل دختر خود را برای مراجعه به پزشک نبرده بود و تنها با مراجعه به داروخانه و نشان دادن نسخه‌های قدیمی داروهای ضدتشنج، تجدید نسخه می‌کرد. مادر می‌گفت که حدود ۳ سال قبل کودک به تدریج توانایی راه رفتن را از دست داده و اکنون کاملاً غیرقابل حرکت است.
براساس شرح حال، تشخیص اولیه نرمی استخوان در کودکان با نام راشیتیسم بود. در واقع، این یک استئومالاسی بالغین است که علت آن در این بیمار، اختلال در مسیر تبدیل داروهای ضدتشنج به نیمه فعال در کبد بود. با انجام آزمایشات و اقدامات تشخیصی مورد نیاز، بیماری تأیید شد و بیمار مورد درمان قرار گرفت. اکنون، پس از گذشت ۳ سال از این داستان، پدریکاپ کنیم:
اهمیت تشخیص دقیق علت نرمی استخوان برای درمان کامل بیماری بسیار مهم است. برای درک این اهمیت، می‌توانیم به مثال زیر اشاره کنیم. فرض کنید یک مرد ۵۵ ساله فرزند ۱۲ ساله‌اش را به پزشک معرفی می‌کند. دخترک قادر به راه رفتن نیست و پدرش او را در آغوش می‌گیرد و روی تخت معاینه خوابیده است. چهره دخترک به نظر عقب افتاده می‌آید و تاریخچه تشنج‌هایی از دوران کودکی و شرح حال مرد به بیان بیماری دختر اشاره دارد. دختر از ۴ سالگی زمانی که تحت درمان با داروهای ضدتشنج قرار گرفته بود، به تدریج توانایی راه رفتن را از دست داده و اکنون کاملاً غیرقابل حرکت است.
بررسی شرح حال نشان می‌دهد که اولین تشخیص ممکن است نرمی استخوان در کودکان به نام راشیتیسم باشد. در این بیماری، علت نرمی استخوان ناشی از اختلال در مسیر تبدیل داروهای ضدتشنج به نیمه فعال در کبد است. برای تأیید تشخیص و شروع درمان، آزمایشات و اقدامات تشخیصی مورد نیاز انجام می‌شود.
اهمیت رسیدن به تشخیص دقیق علت نرمی استخوان در این مورد نشان می‌دهد که با تأیید بیماری و شروع درمان مناسب، می‌توان بهبودی و بهبود قابل توجهی در وضعیت دخترک داشت. پدر دخترک از طرف دوست طبیبش با خیال راحت‌تری و با اطمینان بیشتری برای آینده دخترک، به عنوان دوست صمیمی پزشک، به او نشانه‌های محبت می‌دهد. او گاهی از طریق هدیه‌هایی که به عنوان بهانه برای ادامه زندگی و درمان استفاده می‌شود، احساس لطف خود را نشان می‌دهد.
برای آشنایی بیشتر با درمان نرمی استخوان روی لینک مربوطه کلیک کنید.
