تاریخ ۲۳ مرداد ۱۳۹۸
جراحی دیسککتومی کمر نوعی روش جراحی بسته محسوب میشود که برای درمان دیسک کمر کاربرد دارد. دیسک کمر یکی از شایعترین بیماریهای اسکلتی عضلانی ستون فقرات است و درصد بالایی از جمعیت افراد به عارضه دیسک کمرمبتلا هستند و از عوارض آن از جمله درد رنج میبرند. در عین حال بسیاری بیماران بدلیل ترس از عوارض احتمالی جراحیهای باز تمایلی به انجام آن ندارند و ترجیه میدهند مشکلات ناشی از دیسک کمر را با روشهای خانگی کنترل کنند. دیسککتومی دیسک کمر گزینه مناسبی برای این افراد است و بازدهی بالایی در درمان دیسک کمر دارد.
چرا ممکن است به دیسککتومی دیسک کمر نیاز داشته باشم؟
اگر فتق دیسک در قسمت پایینی کمر دارید که علایم دردناکی را برای شما ایجاد میکند، ممکن است به عمل جراحی دیسککتومی کمر نیاز داشته باشید. علائم این عارضه ممکن است شامل ضعف، درد یا احساس سوزن سوزن شدن در ناحیه پشت و یا در یکی از پاها باشد.
عمل جراحی دیسککتومی کمر نمیتواند برای همه موارد کمر درد استفاده شود و همه افراد مبتلا به فتق دیسک هم نیازی به جراحی دیسککتومی کمری ندارند. پزشک شما ممکن است این عمل جراحی را در مواردی توصیه کند که سعی کردهاید از درمانهای دیگری استفاده کنید اما علایم شما تشدید شدهاند. درمانهای دیگر شامل فیزیوتراپی و مصرف داروهای ضد التهابی است.
با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای جراحی کمتر تهاجمی در مقایسه با جراحی باز صحبت کنید. جراحی کمتر تهاجمی ممکن است به نسبت سبب کاهش درد و بهبود سریعتر شود. اما تمام مراکز جراحی نمیتوانند این عمل را انجام دهند.
چگونه میتوانم خود را برای جراحی دیسککتومی دیسک کمر آماده کنم؟
پزشکتان با شما درباره چگونگی آماده شدن برای عمل جراحی بسته دیسک کمر صحبت خواهد کرد. او ممکن است به شما بگوید که بعد از نیمه شب قبل از روز جراحی خود چیزی نخورید یا ننوشید. همچنین او به شما میگوید چه داروهایی را در روز جراحی شما مصرف کنید یا نه. او ممکن است به شما بگوید که مصرف داروهایی را که سبب تشکیل لخته خون میشوند را متوقف کنید. از جمله این داروها آسپرین و ایبوپروفن هستند. او به شما میگوید که حداقل ۲۴ ساعت قبل از عمل جراحی سیگار نکشید. پس از عمل جراحی، باید کسی به عنوان همراه باشد تا شما را به خانه بازگرداند. از یک نفر بخواهید که حداقل ۲۴ ساعت با شما بماند.
پزشک شما ممکن است آزمایشات عکس برداری از ستون فقرات نظیر MRI را تجویز کند.
جراحی دیسککتومی چیست؟
جراحی بسته فتق دیسک کمری یک نوع جراحی برای رفع دیسک کمر است. این جراحی با استفاده از برشهای کوچک برای عمل دیسککتومی دیسک کمر استفاده میشود.
ستون فقرات یا مهرههای کمر شما از زنجیرهای از استخوانها به نام مهره تشکیل شده است. طناب عصبی از وسط ستون فقرات عبور میکند. این استخوانها از آسیب دیدن طناب نخاعی محافظت میکنند. دیسک بین مهرهها قرار میگیرد تا آنها را پشتیبانی و حمایت کند. عصب بزرگی به نام عصب ریشهای از طریق سوراخهای کوچکی در ناحیه استخوانهای مهره از طناب نخاعی خارج میشود. کار این ریشههای عصبی ارسال و دریافت سیگنالها به و از بدن است. سپس سیگنالها از طریق نخاع به مغز شما فرستاده میشوند.
گاهی اوقات دیوار بیرونی یکی از این دیسکها ممکن است با افزایش سن آسیب ببیند، خشک شود و یا ضعیف شود. وقتی این اتفاق میافتد، بخش نرم و درونی دیسک از بین میرود. این وضعیت سبب ایجاد فتق یا برآمدگی دیسک میشود. این فتق دیسک میتواند بر روی نخاع فشار آورد و علایمی را مانند درد، سوزن سوزن شدن یا ضعف در بخشهای مجاور بدن ایجاد کند.
در طی دیسککتومی دیسک کمری، جراح ارتوپد بخشی از دیسک آسیب دیده را خارج میکند. این کار کمک میکند تا فشار وارد شده بر روی نخاع کاهش یابد. جراح شما میتواند برای انجام این عمل از روشهای مختلفی استفاده کند. در طول عمل، جراح شما یک لوله کوچک را از طریق پوست پشت، بین مهرهها و در فضای دیسک وارد میکند. او سپس ابزارهای کوچکی را از طریق این لوله وارد میکند تا بخشی از دیسک را بردارد. یا اینکه با استفاده از لیزر ممکن است بخشی از دیسک حذف شود. بر خلاف عمل دیسککتومی دیسک کمر، جراح تنها یک برش پوستی بسیار کوچک را انجام میدهد و هیچ استخوان یا عضلهای را حذف نمیکند.
در طول عمل جراحی بسته فتق دیسک چه اتفاقی میافتد؟
چندین گزینه برای عمل جراحی وجود دارد. جراح شما میتواند جزئیات عمل را برای شما توضیح دهد. این عمل ممکن است حدود یک ساعت طول بکشد. در اینجا بخشی از آنچه که شما ممکن است در طول عمل تجربه کنید آورده شده است:
- شما یک بیهوشی موضعی دریافت خواهید کرد به طوری که در حین عمل جراحی احساس درد و یا ناراحتی نمیکنید اما در عین حال هنوز هوشیار هستید. یا ممکن است بیهوشی عمومی بگیرید و در طول این عمل بخوابید.
- یک دکتر به دقت علائم حیاتی شما را در طول مراحل عمل چک میکند. این شامل مواردی مانند ضربان قلب و فشار خون میشود.
- جراح یک برش کوچک روی کمر شما، در سطح دیسک آسیب دیده ایجاد میکند.
- در طی عمل، جراح شما از یک نوع خاص اشعه ایکس استفاده خواهد کرد تا از مکان درست جراحی اطمینان یابد.
- جراح شما ابتدا سیمی را به فضای بین لگنی وارد میکند و بعد یک لوله بزرگتر را از کنار این سیم وارد میکند. او حتی ممکن است یک لوله سوم را بر روی لوله دوم قرار دهد. این لوله به آرامی از کنار بافت به سمت مهرهها هل داده میشود. در نهایت، جراح شما همه لولهها را به جز بزرگترین لوله خارج خواهد کرد.
- جراح شما از طریق این لوله ابزارهای کوچک خاصی مانند دوربین و چراغ را وارد میکند.
- جراح شما بخش کوچکی از دیسک را با استفاده از ابزارهای کوچک برمیدارد. او همچنین هرگونه ترمیم و اصلاحی که مورد نیاز باشد را انجام خواهد داد.
- ابزار و لولهها خارج میشوند.
- یک پانسمان کوچک برای زخم شما قرار داده میشود.
چه انتظاری بعد از جراحی میتوانیم داشته باشیم؟
پس از جراحی، توصیه میشود که پس از رفع بیحسی از رختخواب بیرون بیایید و راه بروید. شما میتوانید از داروهای تجویز شده برای کنترل درد در دوره نقاهت استفاده کنید. شما میتوانید به آرامی کار و فعالیتهای دیگر خود را از سر بگیرید. برای چند هفته اول تا جایی که میتوانید راه بروید. اغلب راه رفتن باعث کاهش خطر باقی ماندن زخم میشود.
خطر جراحی دیسککتومی دیسک کمر (جراحی بسته دیسک کمر) چیست؟
هر جراحی دارای خطراتی است، خطرات این عمل بسیار نادر است و شامل این موارد است:
- خونریزی بیش از حد
- لخته شدن خون
- واکنش به ماده بیهوشی
احتمال دچار شدن به این عوارض بسته به سن و سلامت عمومی شما میتواند متفاوت باشد.
ورزشهای توصیه شده پس از جراحی بسته دیسک کمر
شما میتوانید هر زمان که میتوانید ورزش کردن را شروع کنید که معمولا میتواند از روز بعد از عمل باشد. در ادامه متن زیر برخی از تمرینات را برای شروع به شما توصیه میکنیم. هر تمرین را ۵ الی سه بار در روز انجام دهید.
نزدیک کردن زانو به قفسه سینه
به پشت دراز بکشید و زانوها و پاهای خود را روی زمین بگذارید: یک زانو را به سمت سینه خود نزدیک کنید. دستان خود را پشت زانو قرار دهید و آن را به سمت سینه خود بکشید.
دراز کشیدن به پهلو
بر روی پشت خود دراز بکشید در حالیکه زانوها را خم کردهاید. زانوهای خود را به سمت پایین بچرخانید، کمر تا بالا تنه را صاف نگه دارید.
شیب کردن لگن در حالت نشسته
صاف نشسته و این تمرین را به درستی انجام دهید: ابتدا اجازه دهید که پشت شما خم و گرد شود، سپس از عضلات کمر خود استفاده کنید تا پشت را صاف نگه دارید (بیش از حد معمول). برای حدود ۱-۲ دقیقه در این حرکت بمانید.
خم شدن (از ناحیه شکم) در حالت ایستاده
ورزش دادن خط لگنی تمرین حفظ تعادل در حالت ایستاده است.
در موقعیت شروع قرار بگیرید
مستقیم ایستاده و کنار یک میز بلند قرار گیرید پشت را ریلکس کرده و در حالت متعادل با وزن یکسان روی هر دوطرف نگه دارید. لگن و شانهها به طور مستقیم در امتداد پاهای خود قرار دهید. اجازه ندهید که لگن به سمت جلو یا عقب حرکت کند یا به تنه فشار وارد کند.
انجام حرکت
با تصور اینکه یک شلوار تنگ پوشیدهاید، عضله شکم و کمر خود را سفت بگیرید. دست خود را تا ارتفاع شانه بالا بیاورید و به آرامی روی سطح میز فشار دهید و تا ده بشمارید. پشت را صاف نگه دارید و اجازه ندهید تنه یا لگن چرخش داشته باشند.
خم شدن به چپ و راست
از کمر به طرفین خم شوید.
هر چند وقت یکبار باید این تمرینات را انجام دهم؟
شما باید ۵ مرتبه هر کدام از این تمرینات را برای ۳ بار در روز انجام دهید. کیفیت تمرین از مقدار آن مهم تر است.
سوالات متداول
آیا بعد از جراحی بسته دیسک کمر درد دارم؟
ممکن است بعد از جراحی درد داشته باشید. اگر لازم باشد میتوانید از مسکن استفاده کنید که به شما کمک میکند تا درد خود را کاهش دهید. استفاده از مسکن بازگشت به فعالیتهای عادی و به بهبودی شما کمک میکند و میتواند درد شما را کاهش دهد.
کی میتوانم فعالیتهای عادی خود را از سر بگیرم؟
شما باید بعد از جراحی حرکت کنید و در اسرع وقت به فعالیتهای کامل خود بازگردید. هنگامی که به خانه برمیگردید با انجام تمرینات بالا، باید میزان آمادگی و فعالیتتان را به تدریج افزایش دهید. در ابتدا ممکن است انجام این ورزشها کمی ناراحت کننده باشد، اما همانطور که فعالیتهایتان را به تدریج افزایش میدهید، انجام آنها سادهتر میشود. جراحان میگویند از بلند کردن اجسام با وزن بیشتر از ۱۰ کیلوگرم تا ۴-۶ هفته بعد از عمل جراحی باید اجتناب شود.
کی میتوانم دوباره ورزش کنم؟
در اوایل باید از ورزشهایی مانند فوتبال و راگبی اجتناب کنید زیرا سایر بازیکنان ممکن است به شما آسیب برسانند. به طور کلی، بعد از ۱۰ هفته میتوانید این ورزشها را مجددا شروع کنید. با این حال، قبل از بازگشت به ورزشهای تماسی، منطقی است که برخی از انواع ورزشهای سادهتر مانند راه رفتن، دوچرخه سواری یا بدنسازی را شروع کنید. پس از گذشت ده هفته، پیاده روی توصیه خوبی است، تا آمادگی بدن خود را پس زمان و وقفه چند هفتهای که از قطع ورزش گذشته است، بازیابی کنید.
کی میتوانم به کارم بازگردم؟
بازگشت به کار در اسرع وقت امکان پذیر است. به عنوان یک راهنما، شما احتمالا نیاز به حدود ۶ هفته ترک کار دارید. اگر شما یک کار پشت میزی (عمدتا نشستن) دارید، ممکن است پس از تقریبا ۴ هفته بتوانید به محل کار خود بازگردید. اگر کار عملی انجام میدهید، ممکن است زمان استراحت مورد نیاز تا برگشت دوباره به کار برای شما تا حدود ۸ تا ۱۲ هفته طول بکشد. شما باید به صورت تدریجی انجام وظایف قبلی خود در محل کار را از سر بگیرید. ممکن است ایده خوبی باشد که در چند روز ابتدایی به صورت پاره وقت کار کنید تا زمانی که آمادگی کامل را به دست آورید.
چقدر میتوانم بنشینم؟
در ابتدا ممکن است نتوانید راحت بنشینید. اکثر مردم از نشستن بیش از ۱۵ یا ۲۰ دقیقه در یک حالت، اجتناب میکنند. اما نشستن برای شما با گذشت زمان راحتتر خواهد شد. پزشکان توصیه میکنند که در ابتدا از نشستن برای مدت طولانی اجتناب کنید. با بشین پاشو کردن، میتوانید موقعیت خود را تغییر دهید. اغلب راه رفتن و قدم زدن در اطراف باعث کاهش خطر ابتلا به زخمهای بافتی میشود.
کی میتوانم رانندگی کنم؟
شما میتوانید هر زمانی که احساس راحتی و اعتماد به نفس کافی برای استفاده از وسیله نقلیه کردید، دوباره شروع به رانندگی کنید. جراحان معمولا توصیه میکنند که تا چند روز پس از انجام عمل دیسککتومی دیسک کمر از رانندگی اجتناب کنید، زیرا داروی بیهوشی ممکن است قدرت پاسخ شما را کاهش دهد. اگر دچار ضعف قابل توجه در پا و یا بی حسی پایدار در پای خود هستید، توصیه میکنیم که رانندگی کردن را به تاخیر بیندازید.