تاریخ ۱۵ فروردین ۱۴۰۲
درد پاشنه یا آسیب پلانتار فاسیا، یک بیماری اسکلتی عضلانی است که باعث ایجاد درد در زیر پاشنه پا یا قوس پا می‌شود. درد پاشنه می‌تواند به طور ناگهانی یا با گذشت زمان ایجاد شود. این عارضه افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما در افراد بالای چهل سال، کسانی که بیش از حد روی پاهایشان ایستاده اند، افرادی که دارای اضافه وزن هستند و افرادی که ورزش‌های سنگین انجام می‌دهند بیشتر دیده می‌شود. درد پاشنه می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد. اگر پاشنه شما درد می‌کند، بلافاصله به پزشک یا متخصص ارتوپدی پا و مچ پا مراجعه کنید تا علت را مشخص کرده و تحت درمان قرار بگیرید. به او بگویید دقیقاً در کجا درد دارید و چه مدت است که آن را تحمل می‌کنید. پزشک شما پاشنه شما را معاینه می‌کند، علائم حساسیت و تورم را احساس می‌کند. ممکن است از شما خواسته شود راه بروید، روی یک پا بایستید، یا آزمایشات فیزیکی دیگری انجام دهید که به پزشک کمک می‌کند علت پاشنه شما را مشخص کند. پس از تشخیص، متناسب با شدت درد و شرایط فیزیکی بیمار، درمان مناسب تجویز می‌شود.
اکثر متخصصین استفاده از کفش استاندارد، کفی طبی و ورزش‌های کششی برای درد پاشنه پا را جز اصلی روند درمان می‌دانند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی درد پاشنه پا و یا رزرو نوبت در کلینیک دکتر فرخانی با شماره تلفن‌های ۰۳۱۳۲۳۶۷۴۶۵ – ۰۳۱۳۲۳۳۰۳۸۲ تماس حاصل فرمایید.
درد پاشنه پا به علت آسیب فاشیای پلانتار
درد پاشنه پا، شایع ترین علت درد مزمن در زیر پاشنه پا است. درد پاشنه پا به طور معمول هنگامی رخ می‌دهد که فرد صبح از رختخواب بلند می‌شود یا بعد از مدت طولانی نشستن از جای خود می‌ایستد. در حالی که شایع ترین عارضه آسیب به فاشیای پلانتار معمولاً به عنوان درد تیر و شدید توصیف می‌شود ، این شرایط همچنین می‌تواند باعث ایجاد تورم در پاشنه پا شود.
در حالی که درد ناشی از آسیب فاشیای پلانتار پا بعد از استراحت می‌تواند بسیار شدید باشد، اما معمولاً در طول روز این درد کاهش می‌یابد. اما درد ممکن است بعد از ورزش یا دوره‌های طولانی ایستادن روی پاها ظاهر شود.
ناحیه کف پا در پایین پا قرار دارد و نواری متراکم از بافت همبند یا رباط است که پاشنه پا را به جلوی پا متصل می‌کند. این نوار بافتی که قوس پا را پشتیبانی می‌کند، مانند یک کمان در پا عمل می‌کند. این نوار بافتی به منظور جذب هرگونه فشار اضافی و استرس روی پاها است.
وقتی فشار را از روی پایتان بر می دارید، این بافت دیگر سفت نیست، اما وقتی روی پاهای خود می‌ایستید، سفت می‌شود.
“با گذشت زمان، فرد می‌تواند دچار کشیدگی یا التهاب فاسیا به استخوان پاشنه شود، و این امر به یک بیماری مزمن و تکراری تبدیل می‌شود.”هیچ کس واقعاً به اندازه کافی پای خود را آرام نمی‌کند تا بهبود یابد و بهتر شود.
چه شرایط دیگری باعث درد پاشنه می‌شود؟
آسیب به فاشیای پلانتار پا شایعترین علت درد پاشنه است، اما تنها دلیل برای این درد نیست. چندین علت شایع برای درد پاشنه وجود دارد که باید قبل از شروع درمان ورم کف پا رد شوند. از جمله این دلایل درد در پاشنه پا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بورسیت: بورسا کیسه‌های پر از مایعی است که استخوان‌ها و عضلات را در نزدیکی مفاصل بزرگ بدن حمایت می‌کند. این کیسه‌ها در لگن، شانه‌ها و آرنج و همچنین مکان‌هایی مانند پاشنه پا یافت می‌شوند. بورسا در پا به دلیل راه رفتن بیش از حد، دویدن یا پریدن می‌تواند ملتهب و دردناک شود.
- آپوفیزیت کالکانئال: صفحه رشد یا صفحه اپی فیز در پاشنه می‌تواند ملتهب شود. این بیماری که به آن بیماری سویر (Sever) نیز گفته می‌شود، معمولاً در کودکان هنگام جهش رشدی رخ می‌دهد.
- بیماری‌های التهابی: افراد مبتلا به بیماری‌های التهابی سیستمیک، مانند آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریازیس، اسپوندیلیت آنکیلوزان، سندرم ریتر و نقرس ممکن است درد پاشنه پا را تجربه کنند.
- گرفتگی عصب پا و کف پا: اعصاب قسمت مرکزی قوس بین استخوان و بافت فشرده می‌شوند و در نتیجه باعث درد در ناحیه پاشنه و مچ پا می‌شوند.
- پارگی ناحیه کف پا: در موارد نادر، ناحیه کف پا می‌تواند پاره شود. این آسیب فوق العاده دردناک معمولاً در حین ورزش با ضربه زیاد اتفاق می‌افتد، اگرچه برخی از عوامل خطر برای ورم کف پا ، مانند صافی کف پا و چاقی، می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند. همچنین این وضعیت در بیمارانی که مبتلا به فاشیای کف پای مزمن هستند نیز رخ می‌دهد.
- سیاتیک: آسیب یا فشار به سیاتیک (عصب)، که عضلات زانو و پایین پاها را کنترل می‌کند، می‌تواند باعث ایجاد درد در ناحیه کمر و پا شود. درد گاهی اوقات می‌تواند در پا احساس شود، اما ممکن است بیشتر از احساس درد و سوزن سوزن شدن نسبت به دردی باشد که به طور معمول با ورم کف پا همراه است.
- شکستگی استرسی: ترک استخوان یا شکستگی خیلی جزئی آن می‌تواند در استخوان پاشنه ایجاد شود که به آن استخوان پاشنه نیز می‌گویند. این امر معمولاً نتیجه استفاده بیش از حد یا رویدادی است که در آن پاشنه زیر وزن بدن خرد می‌شود (مانند سقوط از ارتفاع). شکستگی‌های استرسی استخوان پاشنه پا نادر است و فقط حدود ۲ درصد از شکستگی‌های بزرگسالان را تشکیل می‌دهد.
- سندرم تونل تارسال: تونل تارسال فضایی در داخل مچ پا است که شامل اعصاب، عروق و تاندون‌ها است. یکی از این موارد عصب درشت نی است که به شما امکان احساس و حرکت به قسمت‌هایی از پا را می‌دهد. سندرم تونل تارسال به فشرده سازی عصب تیبیا گفته می‌شود که می‌تواند در اثر پیچ خوردگی مچ پا، بیماری التهابی و کف پای صاف یا افتاده ایجاد شود. علائم احتمالی شامل درد و احساس سوزن سوزن شدن در اطراف پاشنه پا است.
آیا فاکتورهای خطری برای درد پاشنه پا و التهاب کف پا وجود دارد؟
درد پاشنه پا معمولاً بدون هیچ دلیل مشخص و معینی ایجاد می‌شود. هنوز هم ، تعدادی از عوامل خطر وجود دارد که می‌تواند خطر شما را برای درد پاشنه افزایش دهد، از جمله:
- چاقی یا افزایش ناگهانی وزن: اضافه وزن می‌تواند به فاشیای کف پا آسیب برساند و باعث شود توانایی جذب شوک کمتری داشته باشد، که منجر به درد در پاشنه پا می‌شود. تا ۷۰ درصد بیماران مبتلا به فاشیای کف پا چاق هستند. همچنین به نظر می‌رسد ارتباط شدیدی بین افزایش شاخص توده بدن (BMI) و ورم کف پا در افراد غیر ورزشکار وجود دارد. بارداری همچنین با افزایش وزن قرار داده شده روی پا خطر شما را افزایش می‌دهد.
- فشار زیاد بر روی پاشنه پا: افرادی که مرتباً راه می‌روند، می‌دوند یا مجبورند تمام روز در محل کار خود بایستند، گاهی این مشکل را دارند. مشاغل خاصی که بیشتر ساعات کار را به پیاده روی یا ایستادن می‌گذرانند، مانند کارگران کارخانه و معلمان، به احتمال زیاد با آسیب ناحیه کف پا مواجه هستند. مطالعات نشان داده است که کشش و گرفتگی بیش از حد تاندون آشیل می‌تواند منجر به ایجاد فشار زیاد و بیش از حد در فاشیای کف پا شود.
- ناهنجاری‌های پا: افرادی که قوس بیش از حد زیادی در پای خود دارند یا کف پای آن‌ها صاف است (همچنین به عنوان قوس کم یا افتاده شناخته می‌شوند) در معرض خطر بیشتری برای درد پاشنه و ورم کف پا هستند زیرا تمام کف پاهای آن‌ها هنگام ایستادن زمین را لمس می‌کند. به همین ترتیب، قوس‌های بسیار زیاد (پای کاووس) خطر شما را افزایش می‌دهد زیرا هنگام ایستادن یا راه رفتن فشار زیادی روی پاشنه و مچ پا قرار می‌گیرد. یک راه رفتن غیر معمول یا دویدن همچنین می‌تواند فشار و تنش را بر روی فاشیای کف پا افزایش دهد.
- دیابت و آرتروز فاشیای کف پا و افزایش ضخامت تاندون آشیل با دیابت مرتبط است. دلیل دقیق این که این بیماری در افراد دیابتی شایع است که مشخص نیست. برخی از انواع آرتروز می‌توانند باعث التهاب همراه با ورم کف پا شوند.
- پوشیدن کفش‌های اشتباه اگر کفش‌ها مناسب نباشند، از پا پشتیبانی نمی‌کنند. کفش نامناسب می‌تواند راه رفتن را مختل کند و فشار بیشتری بر فاشیای کف پا وارد کند و باعث درد پاشنه شود. کفش‌های قدیمی و فرسوده نیز می‌توانند ورم کف پا را بدتر کنند زیرا از حمایت و محافظت کافی برای پاهای شما برخوردار نیستند.
گزینه‌های درمانی و دارو برای درد پاشنه پا
برای درمان درد پاشنه معمولا درمان‌های زیر به بیمار توصیه می‌شود:
- بیشتر موارد درد پاشنه پا را می‌توان با استراحت و استفاده از یخ درمان کرد.
- ورزش‌های کششی و تقویت کننده می‌توانند در درمان درد پاشنه و توان بخشی مفید باشند، اما فقط در صورت انجام صحیح و در زمان مناسب موثر هستند. ورزش‌های کششی و تقویت کننده می‌توانند در کاهش احتمال آسیب و التهاب کمک کنند. کشش‌های صبحگاهی هنگام شدیدترین درد پاشنه می‌تواند در صورت انجام صحیح مفید باشد. پزشک متخصص شما می‌تواند یک برنامه تمرینی خاص را متناسب با وضعیت شما تجویز کند. از همه مهم‌تر، اگر از درد پاشنه پا رنج می‌برید، به پاهای خود استراحت دهید.
- داروهای بدون نسخه و تجویزی نیز می‌توانند به کاهش برخی از دردها و التهابات مرتبط با این بیماری کمک کنند.
- کفش مناسب باید تعادل مناسبی را بین حمایت و ضربه گیری برای کف پا ایجاد کند. پزشک متخصص شما توصیه‌های لازم در مورد کفش متناسب با شرایط شما، سطح فعالیت و نوع پا ارائه می‌دهد.
- ارزیابی بیومکانیکی انجام شده توسط پزشک متخصص ارتوپدی و پا در شما مشخص می‌کند که آیا به پوشیدن ارتز احتیاج دارید یا خیر. کفش‌های مناسب و طبی و ارتز های سفارشی باعث تخلیه نیروهای آسیب رسان روی پاشنه و جلوگیری از درد پاشنه می‌شود. ارتزها همچنین به شما کمک می‌کنند هنگام تحمل وزن از پاها و کف پای خود حمایت کنید. این عملکرد، توزیع وزن و وضعیت بدن را برای جلوگیری از ایجاد درد در پاشنه پا بهبود می‌بخشد.
- در موارد شدیدتر درد پاشنه، ممکن است به جراحی نیاز باشد.
- همچنین شاک ویو تراپی به عنوان درمان مناسبی برای درد در پاشنه پا شناخته شده است.
