تاریخ ۱۴ اسفند ۱۴۰۲
آسیب‌های شانه ، واقعاً می‌توانند فرد را از کارهای خود عقب بی اندازند. اگر آسیبی در شانه‌تان دارید، این آسیب می‌تواند شما را از انجام کار و شغلتان به بهترین نحوه بازدارد. این آسیب همچنین مشکلاتی در انجام کارهای موردعلاقه تان بازمی‌دارد. درد ناشی از آسیب شانه شما را کاملا سردر گم و زندگی را برای شما دشوار کند.برای کمک به بهبودی شما از این مشکلات، فیزیوتراپی و مصرف داروهای مسکن و تکنیک‌های کاهش درد معمولاً تجویز می‌شوند،البته گزینه‌ی دیگری نیز برای شما وجود دارد که از طریقی دیگر می‌تواند به شما کمک کند. این گزینه، روش پی ار پی (PRP) نام دارد و کمک می‌کند تا شانه‌تان بتواند سریع‌تر از روند طبیعی خود بهبود یابید.
چرا از روش PRP برای آسیب شانه استفاده می‌شود؟
گزینه‌های بسیار زیادی برای درمان آسیب‌های شانه وجود دارد و بهتراست قبل از استفاده درباره‌ی آن‌ها کمی تحقیق کنید. اگر ترکیبی از چند روش درمان را با هم انتخاب کنید، شانس دستیابی به بهترین نتایج بیشتر خواهد بود. برای کمک به بهبودی شانه می‌توانید روش مؤثر پی آر پی را انتخاب کنید که در آن از یک ماده‌ی کاملاً طبیعی که از خون خود شما کشت می‌شود استفاده می‌کنند. همچنین می‌توانید با کمک درمان پی ار پی (PRP) از انجم عمل جراحی اجتناب کنید. اگرچه، همه‌چیز به وضعیت منحصربه‌فرد خود بیمار بستگی دارد.
درباره‌ی امکان استفاده از روش PRP، می‌توانید با پزشک مشورت کنید. این شانس را دارید که درباره‌ی روشی بررسی و تحقیق کنید که در حال حاضر کاربرد فراوانی در زمینه‌های پزشکی دارد.
روش پی آر پی چگونه انجام می‌شود؟
پلاکت‌های خون یکی از مؤلفه‌های موجود در خون و همراه با سلول‌های سفید خونی و پلاسما هستند که منبع غنی از پروتئین‌هایی بنام فاکتور رشد می‌باشند. بدن شما از این فاکتورهای رشد در فرایند بهبودی استفاده می‌کند. در روش PRP، از پلاکت‌های خون در غلظت‌های بسیار بالاتری از زمانی که در خون هستند استفاده می‌شود و می‌توانند به اندازه‌ی فاکتور ۱۰ به غلظت برسند.
برای غلیظ کردن پلاکت‌های خون و درنتیجه غلیظ کردن فاکتورهای رشد، خون بیمار را می‌گیرند و در سانتری فیوژ می‌چرخانند. مقدار خون گیری به میزان شدت آسیب و غلظت مورد نظر در پلاکت‌ها بستگی دارد.کار سانتریفیوژ، جدا کردن پلاکت‌های خون از دیگر سلول‌های خونی است. سپس این پلاکت‌های تفکیک‌شده را در خون می‌ریزند و در محل آسیب تاندون‌های شانه‌ی (رتاتور کاف) بیمار تزریق می‌کنند. در طی تزریق PRP، با استفاده از راهنمایی تصویری از طریق دستگاه سونوگرافی، سوزن را در محل دقیق آسیب‌دیدگی وارد می‌کنند.
در بسیاری از موارد، ممکن است به خاطر جریان ضعیف خون به ناحیه س مورد نظر، آسیب‌های تاندون به سرعت برطرف نشوند، به عبارت دیگر، بدن خود قادر به رساندن فاکتورهای رشد کافی به قسمت آسیب دیده نیست. نتیجه‌ی این تزریق این است که فاکتورهای رشد بیشتری در محل آسیب نسبت به بهبودی بدون پی ار پی وجود خواهد داشت. غلظت بخشیدن به فاکتورهای رشد، توان مورد نیاز برای بهبودی را به بدن می‌بخشد.
آسیب‌های شانه که با روش پی ار پی قابل درمان هستند
روش پی ار پی معمولاً برای درمان آسیب‌های زیر بکار برده می‌شود:
- آرتروز شانه
- پارگی رتاتور کاف
- آسیب های رباط صلیبی
- ناپایداری شانه
- آسیب‌های شانه
- کشیدگی و رگ به رگ شدن شانه
- التهاب تاندون‌های شانه
- کشیدگی رباط‌ها
روش پی آر پی چگونه انجام می‌شود؟
پلاکت‌های خون، نوع بخصوصی از سلول‌های خونی هستند. خون از ۹۳% سلول‌های قرمز (RBC)،۶% پلاکت خون، ۱% سلول‌های سفید خون (WBC) و پلاسما تشکیل شده است. اکثر افراد پلاکت‌ها را تنها به تشکیل لخته خون مرتبط میدانند. اگرچه این کار قطعاً یکی از نقش‌های مهم پلاکت‌های خون است اما این نوع سلول‌ها در فرایند بهبود آسیب‌ها نیز نقش بسزایی دارند. پلاکت خون انسان به طور طبیعی سرشار از فاکتورهای رشد بافت پیوندی می باشد. تزریق این فاکتورهای رشد به رباط‌ها ، تاندون‌ها و مفاصل آسیب دیده موجب تحریک فرایند ترمیم و بهبودی طبیعی می‌شود.البته برای بهره بردن از این پروتئین‌های طبیعی ترمیم کننده، باید ابتدا پلاکت‌ها را غلیظ کرد. به عبارتی دیگر، پی ار پی فرایند بهبودی طبیعی بدن را تقویت و تحریک می‌کند.
به‌طور مثال، تزریق کورتیکستروئید یا کوتیزون (معمولاً به این نام شناخته می‌شود) را نمی‌توان در تاندون‌هایی که حامل بار زیادی از بدن هستند (مانند تاندون‌های کاسه یا پتلار شانه )انجام داد زیرا این کار موجب ضعیف‌تر شدن تاندون و در نتیجه پارگی آن می‌شود. در عوض می‌توان پی ار پی را بدون هیچ خطر پارگی در این تاندون‌ها تزریق کرد.
آیا تزریق پی ار پی می‌تواند به آسیب رتاتور کاف کمک کند؟
رتاتور کاف، شامل چهار ماهیچه و تاندون‌های متصل به هم می‌شود که سر استخوان بازو (humerus) و قسمت بالای شانه را می‌پوشانند. ماهیچه‌های رتاتور کاف به پایداری و حرکت مفصل شانه کمک می‌کنند. رتاتور کاف شما را قادر می‌سازد تا دستتان را بلند کنید و بچرخانید. التهاب و پارگی رتاتور کاف اغلب در نتیجه‌ی آسیب‌های مکرر در طی مدت زمانی طولانی به وجود می‌آیند. کارهایی که بیشتر احتمال آسیب زدن به رتاتور کاف را دارند، کارهایی هستند که برای انجام آن‌ها باید دست‌هایتان را تا بالای سرتان بلند کنید. به طور مثال، آسیب‌های رتاتور کاف در ورزش‌هایی مانند تنیس شایع‌تر است، این آسیب‌ها همچنین می‌توانند در صورت افتادن بروی شانه یا استفاده از دست برای جلوگیری از افتادنتان رخ دهند. تزریق پی ار پی (پلاسمای غنی از پلاکت خون PRP)، درمان غیر جراحی و نسبتاً جدیدی است که می‌توان از آن برای درمان آسیب‌های رتاتور کاف استفاده کرد.
تزریق PRP برای همه‌ی آسیب‌های تاندونی و رتاتور کاف مناسب نمی‌باشد
پی ار پی (PRP) برای همه‌ی انواع آسیب‌های رتاتور کاف مؤثر نیست. به‌طور مثال، این روش ممکن است برای درمان پارگی‌های رتاتور کاف که در آن تاندون جمع شده است، مناسب نخواهد بود. جمع شدن تاندون وضعیتی ست که در آن بخش‌های پاره شده‌ی تاندون از یکدیگر خیلی دور شده‌اند.
هنگانی که تصمیم به انجام تزریق پی ار پی می‌گیرید، انتخاب یک مرکز مجهز که کارکنان آن از تجربه‌ی کافی در این روش درمانی برخوردار باشند، بسیار حائز اهمیت است.روش‌های مختلفی برای انجام تزریق پی ر پی وجود دارد که تنها کسانی که در این کار تجربه دارند از این روش‌ها اطلاع خواهند داشت.
به طور مثال، برخی پزشکان بعد از انجام PRP ، داروهای انتی بیوتیک برای بیمار تجویز می‌کنند، چرا که این ماده ممکن است نتایج یا تاثیر خلاف انتظاری را داشته باشد زیرا برخی پزشکان اعتقاد دارند که PRP واکنش التهابی طبیعی خود بدن را تحریک می‌کند. پزشکان دیگر ممکن است تزریق پی ار پی را بیشتر به روشی مانند تزریق داروهای استروئیدی انجام می‌دهند و ناحیه‌ای را که ماده‌ی پی ار پی باید دقیقاً در آنجا وارد شود به کلی نادیده می‌گیرند. پزشکان و متخصصان باتجربه، با استفاده از تصاویر سونوگرافی، با اطمینان میدانند که پلاسمای غنی‌شده درست وارد نقطه‌ی موردنظر می‌شود و بهترین پی ار پی ممکن را کشت می‌کنند تا مطمئن باشند که یک درمان ایمن و مؤثری را انجام داده‌اند.
آیا روش پی ار پی خطر دارد؟
هر وقت که سوزنی در هر نقطه‌ای از بدن وارد شود، حتی برای گرفتن نمونه خون، خطر عفونت، خونریزی و آسیب عصبی وجود خواهد داشت. اگرچه، این عوارض بسیار نادر هستند. مشکلات دیگر (اگرچه به‌ندرت پیش می‌آیند) بسیار به ناحیه تحت درمان بستگی دارند و باید قبل از شروع درمان درباره‌ی آن‌ها با پزشکتان صحبت کنید. ازآنجایی‌که در روش PRP از خون خود شما استفاده می‌شود، واکنش‌های منفی به ندرت اتفاق خواهد افتاد.
میزان موفقیت این روش چقدر است؟
مطالعات نشان می‌دهند که بهبودی با این روش حدود ۸۰ تا ۸۵ درصد است. برخی بیماران ، بهبودی کاملی از درد خواهند داشت. به‌طورکلی نتایج این درمان دائمی می‌باشند.
مدت زمان بهبودی بعد از تزریق پی ار پی
مدت زمان بهبودی بعد از تزریق پی ار پی تنها چند روز طول خواهد کشید، درحالی‌که مدت‌زمان بهبودی بعد از جراحی رتاتور کاف ممکن است تا چندین ماه طول بکشد. علاوه براین، بر خلاف زمان بعد از جراحی، بعد از تزریق پی ار پی نیازی به بستن باند نگه دارنده‌ی دست نیست. یکی دیگر از مزایای انجام تزریق پی ار پی این واقعیت است که هیچ ارتباطی بین این تزریق‌ها و آرتروز شناخته نشده است، از طرفی دیگر، جراحی مفصل تاکنون با چندین مورد بروز و پیشرفت آرتروز ارتباط داشته است.
برای رسیدن به بهترین نتایج، باید بعد از انجام درمان PRP برای آسیب روتاتور کاف، تحت یک برنامه توان‌بخشی قرار بگیرید. بعد از انجام تزریق پزشک به شما توصیه می‌کند که برای مدت کوتاهی قبل از شروع برنامه‌ی توان‌بخشی‌تان، از ورزش کردن اجتناب کنید.
تفاوت بین درمان PRP و درمان با سلول‌های بنیادی در چیست ؟
درمان PRP و درمان با سلول‌های بنیادی را می‌توان به طور جداگانه یا در ارتباط با یکدیگر و همراه با هم انجام داد. پی ار پی یا همان پلاسمای غنی شده با پلاکت‌های خونی از خون خود بیمار گرفته می‌شود و سپس در سانتریفیوژ چرخانده می شود و به مؤلفه‌های مجزایی تبدیل می‌شود تا مایعی ساخته شود که غنی از پلاکت‌های خونی و حاوی فاکتورهای رشد می‌باشد. سلول‌های بنیادی از مغز استخوان گرفته می‌شوند و گروهی از سلول‌ها هستند که هنوز آن‌ها را به دسته‌ی بخصوصی از سلول‌ها تخصیص نداده‌اند. ایده‌ای که در سلول‌های بنیادی وجود دارد این است که یک سلول تخصیص نیافته را می‌توان در یک فضای خالی که آسیب در آنجا رخ‌داده است، قرار داد و سپس به سلولی برای آن موقعیت و محل بخصوصی از آسیب تبدیل می‌شود تا بتواند به روند بهبودی کمک کند.
