تاریخ ۴ آذر ۱۴۰۲
بسیار از بیماران شنیده میشود که آب زانوی من را کشیده اند و یا پزشک گفته است که باید آب مفصل کشیده شود. آب مفصل چیست و چرا باید کشیده شود. آیا کشیدن آب مفصل ضرر دارد. در زیر سعی میشود تا به این سوالات پاسخ داده شود.
آب مفصل، مایعی است که در درون تمام مفاصل بدن و بین دو سطح مفصلی وجود دارد. این مایع، یک مایع غلیظ، لزج و لغزنده است که وظیفه اصلی آن، لغزش سطوح مفصلی را فراهم کرده و در حرکت بهتر مفصل و تغذیه سلولهای غضروف مفصلی نقش دارد. بنابراین، در شرایط طبیعی، مایع مفصلی در تمام مفاصل بدن وجود دارد، اما مقدار آن بهطور کلی کم و محدود است. در برخی بیماریها یا آسیبهای مفصل، ممکن است مقدار این مایع افزایش یابد. بطور مثال:
- در بعضی انواع روماتیسم مایع مفصلی بیش از حد درون مفصل ترشح میشود
- درعفونت های مفصلی مایع مفصل زیاد شده و ممکن است چرکی شود
- در بعضی آسیب های منیسک زانو مایع مفصلی بیش از حد ترشح میشود
- در شکستگی های درون مفصلی یا پارگی کپسول مفصلی، درون مفصل خونریزی میکند
در این موارد ممکن است مقداری و یا همه مایع مفصلی از درون مفصل کشیده شود. در واقع در این وارد آب مفصل کشیده میشود. این کار ممکن است یک اقدام تشخیص یا درمانی باشد.
در روماتیسم یا عفونت مفصلی، بررسی کشیدن مایع مفصلی یکی از عواملی است که به تشخیص بهتر نوع بیماری کمک میکند. پزشک در این موارد مایع مفصلی را به آزمایشگاه ارسال میکند. در آزمایشگاه، مایع مفصلی از نظر مواد شیمیایی، به ویژه میزان قند و پروتئین، بررسی میشود. همچنین، بررسی میشود که آیا میکروبی درون مایع مفصلی وجود دارد یا خیر. به این منظور، مایع مفصلی تحت میکروسکوپ مورد بررسی قرار میگیرد و یا مایع مفصلی در محیط مناسب کشت داده شده و کلنیهای میکروبی ایجاد شده آزمایش میشوند. به طور طبیعی، مقداری از گلبولهای سفید درون مایع مفصلی وجود دارد. بررسی تعداد و نوع این گلبولها میتواند به تشخیص علت بیماری کمک کند.

در بعضی موارد کشیدن مایع مفصلی یک اقدام درمانی محسوب میشود
- در عفونت های مفصلی ماندن مایع مفصلی حاوی میکروب و چرک درون مفصل مضر است و باید هرچه زودتر خارج شود
- خونریزی های شدید داخل مفصلی موجب درد میشود. خارج کردن این خون از درون مفصل هم درد بیمار را کاهش میدهد و هم از بروز عوارضی مانند چسبندگی های درون مفصلی جلوگیری میکند
در صورتی که مایع مفصل یا آب مفصل توسط پزشک به درستی و با دقت خارج شود، برای بیمار هیچ ضرری به وجود نخواهد آمد. پزشک در هنگام کشیدن مایع مفصل، از دقت کافی برخوردار است و اطمینان حاصل میکند که این فرایند در شرایط استریل انجام میشود تا هیچ میکروبی به مفصل وارد نشود.
منبع: ایران ارتوپد