اخیرا شاهد تبلیغات گستردهای هستیم كه تلاش دارند محصولی به نام پلاسمای غنی از پلاكت و یا PRP (پی ار پی) را به عنوان یك روش سلول درمانی و یا حتی یك روش درمانی مرتبط با سلولهای بنیادی معرفی نمایند. به نظر میرسد كه هدف چنین تبلیغاتی استفاده از كارایی سلول درمانی در درمان بیماریها و نسبت دادن آن به PRP باشد. این در حالی است كه اگر به صورت علمیتری به PRP نگاه كنیم در مییابیم كه این محصول در واقع پلاسمای عاری از سلول است كه پلاكتهای آن تغلیط شده است. جالبتر آن كه پلاكتی كه در این تبلیغات به عنوان سلول بنیادی معرفی میشود، حتی مشخصات یك سلول معمولی مانند هسته و سایر ارگانهای سلولی را نداشته و فقط بخشی از یك سلول بزرگ به نام مگاكاریوسیت است كه حاوی عوامل رشد زیادی است.
پی آر پی در درمان آرتروز زانو
درد زانو به علت آرتروز یافته بسیار شایعی در کلینیک های ارتوپدی است. بسیاری از بیماران با استراحت و یا مصرف داروهای ضد التهاب از این درد رهایی می یابند. گاهی اوقات یک تزریق کورتون می تواند در تسکین درد کمک کند، اما این داروها برای همه بی خطر نیستند و دارای عوارض جانبی بالقوه ای می باشند. اگر این نوع درمان های محافظه کارانه جواب نمی دهند و درد شما همچنان ادامه دارد، درمان درد زانو با PRP (درمان با پلاسمای غنی از پلاکت) ممکن است گزینه درمانی موثر برای شما باشد.
از دیدگاه تاریخی، پی آر پی PRP به طور گسترده ای در دندانپزشکی با موفقیت مورد استفاده قرار گرفته است. با این حال ، استفاده از آن امروز به میزان زیادی در پزشکی ورزشی و شرایط مختلف ارتوپدی افزایش یافته است. برخی از مطالعات انجام شده، کارآیی پی آر پی PRP در زانو در تسکین درد مفصل زانوی دچار التهاب را به اثبات رسانده است. در حال حاضر مطالعات زیادی در حال انجام است که در آن تعداد زیادی از بیماران مبتلا به آرتروز زانو وجود دارند، اما پزشکان در حال حاضر همزمان درمان بیماران مبتلا را با روش PRP برای تسکین درد ناشی از آرتروز زانو انجام می دهند.
تزریق پی آر پی در زانو، دارای فاکتورهای رشدی به فرم پروتئین است که در روند طبیعی التیام ایفای نقش می کنند. بنابراین تزریق فاکتورهای رشد تغلیظ شده به محل آسیب می تواند منجر به رشد سلول های جدید و بهبود زخم شود.
روش انجام کار
در شرایط استریل 8 تا 20 سی سی از خون بیمار گرفته میشود. این کار بسیار شبیه به دادن یک آزمایش خون معمولی است. خون درون لوله ای که حاوی ژل پی آر پی است ریخته میشود و در دستگاهی بنام سانتریفیوژ قرار داده میشود. حدود ده دقیقه بعد نیروی گریز از مرکز اجزائ خون را از هم جدا میکند. پلاکت های تغلیظ شده هم از بقیه خون جدا میشوند.این سلولها که دارای عوامل رشد زیادی هستند به داخل زانو تزریق میشوند.
پروتئین های موجود در پی آر پی PRP، پیام هایی را برای جذب سلول های دیگر مانند فیبروسیت ها Fibrinocytes ارسال می کنند. فیبروسیت ها یک بستر پروتئینی می کنند که اجازه می دهد تا کلاژن جدید در مناطق مورد تزریق، شکل بگیرد. همانطور که کلاژن طبیعی ساخته شده و رسیده می شود، تاندون یا رباط محکم می گردد، در نتیجه ترمیم بافت آسیب حاصل می شود. کل این مراحل 6 هفته طول می کشد. بیماران ممکن است یک هفته پس از درمان، یک برنامه توانبخشی ملایم را آغاز کنند.آسیب یا استفاده بیش از حد از عضلات باعث صدمه به تاندون ها می شود که به نوبه خود می تواند باعث درد شود. نتیجه ی آنچه که در الیاف کلاژن موجود در تاندون اتفاق می افتد این است که پارگی های کوچکی ایجاد می شود. این باعث بروز التهابی می شود که ما آن را به عنوان تاندونیت ( التهاب تاندون ) می شناسیم. آسیب تاندون در شانه ها ، زانوها ، مچ پاها ، آرنج ( آرنج تنیس بازان )، جلوبازو و پشت زانو شایع است.ماهیچه ساق پا و تاندون آشیل نیز زیاد دچار آسیب می شوند.
رباط ها ( لیگامان ها ) استخوان به استخوانی دیگر متصل می کنند. این ها بافت همبند هستند که مفاصل و ستون فقرات نگه می دارند. رباط ها در تمام مفاصل وجود دارند و به مفصل قدرت و ثبات می بخشند. آنها همچنین ایجاد کنترل در دامنه حرکت مفصل می کنند تا مانع از آسیب بیشتر شود. فشار بیش از حد به مفصل منجر به آسیب و پارگی رباط می شود. وقتی این اتفاق می افتد، لیگامان ها دیگر نمی توانند باعث حمایت و یا ایجاد ثبات در مفصل شوند. درد رخ می دهد و سایر عضلات سعی می کنند کار رباط آسیب دیده را جبران کنند. این عواقب در بیشتر کشیدگی های عضلانی / تاندونی باعث آسیب و درد می شود. این یک چرخه معیوب است که کنترل آن می تواند دشوار باشد.به طور معمول تاندون ها و رباط ها در ماهیت خود جریان خون ضعیفی دارند. به دلیل این عرضه خون کم، در هنگام آسیب دیدگی، بهبود ممکن است طولانی شود. به طور معمول آسیب های مداومی ناشی استرس های زندگی روزانه به تاندون ها و رباط ها وارد می شود. به عنوان یک نتیجه ، این ساختار ناکارآمد می شود و عضلات تبدیل به ساختار حمایتی اصلی می شوند. این چرخه باعث درد مزمن و ضعف می شود. درمان معمولا برای معکوس کردن این روند لازم است.
فواید درمان آرتروز زانو با استفاده از PRP درمانی
1.علاوه بر تسکین درد سبب شروع روند درمانی زانو می گردد.
2. بجای داروی شیمیایی از فراورده های بدن خود بیمار برای درمان استفاده میشود لذا اثرات مضر درمان با داروهای شیمیایی در این روش وجود ندارد.
3. با توجه به اینکه ماده اصلی مربوط به بدن بیمار است عارضه یا واکنشی در تزریق آن وجود ندارد.
4. در روش تهیه آن نیازی به مراحل زمان بر کشت سلولی مورد نیاز در درمان با سلول بنیادین وجود ندارد
هزینه درمان آرتروز به این روش چقدر است؟
فعلا در مرحله قیمت گذاری قرار نگرفته است اما طبق برآورد انجام شده، حدود دو میلیون خرج کشت سلول است که با توجه به کارهای انجام گرفته چون تعویض غضروف و عمل جراحی دردساز است .
از سری مطالب پزشکی عمومی و غیر تخصصی سایت (اطلاعات عمومی و غیر تخصصی پزشکی برای افزایش دانش سلامت و اطلاعات عمومی پزشکی بازدیدکنندگان)