تاریخ ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳
تاندون‌ها بافت‌هایی به شکل طنابی هستند که عضلات را به استخوان متصل می‌کنند. هنگامی که عضله انقباض میکند، تاندون حرکت میکند و با این حرکت، استخوان و مفصل نیز حرکت می‌کنند. قسمت اصلی عضلاتی که برای حرکت انگشتان دست نقش اساسی دارند، در ساعد قرار دارند و توسط تاندون‌های بلندی به انگشتان متصل میشوند.
ساختمان تاندون های دست
در دست، انگشتان دو نوع تاندون دارند: تاندون‌های فلکسور (Flexor tendon) و تاندون‌های اکستانسور (Extensor tendon).
هر انگشت به استثنای شست، دو تاندون فلکسور دارد. این تاندون‌ها در سطح کف دست و انگشت‌ها قرار دارند. سطح کف دست (پالمار) یا سطحی از دست و انگشتان است که مویی ندارد و پوست آن روشن‌تر است. این سطح هنگامی که شما یک جسم را می‌گیرید، با آن در تماس قرار می‌گیرد. سطح مقابل آن، که سمت پشت دست است، به عنوان سطح پشتی یا دورسال (Dorsal) شناخته می‌شود.
این تاندون ها بین پوست و استخوان انگشت قرار گرفته اند. یکی از این تاندون های فلکسور به بند انتهایی انگشت چسبیده و آنرا خم میکند. به این تاندون، خم کننده عمقی انگشت Flexor digitorum profundus FDP میگویند. تاندون دیگر به بند وسطی انگشت میچسبد و آنرا خم میکند. به این تاندون، خم کننده سطحی انگشت Flexor digitorum sublimis FDS میگویند. تاندون های اکستانسور انگشتان در سطح پشتی آن واقع شده و مسئول راست کردن انگشتان هستند.
آسیب تاندون انگشت
آسیب پارگی تاندون‌های دست، به عنوان شایع‌ترین نوع آسیب، اغلب به وجود می‌آید و علت اصلی آن معمولاً اصابت به اجسام تیز و برنده مانند چاقو، شیشه یا لبه‌های تیز فلزی است. در برخی موارد، پارگی تاندون فلکسور انگشت ناشی از راست شدن شدید یک انگشتی است که در حالت خم شده قرار داشته است. به عنوان مثال، وقتی یک ورزشکار رزمی لباس حریف را گرفته و حریف با عقب رفتن سعی در خارج کردن لباس از دست وی میکند، مفصل انتهایی انگشت به طور ناگهانی از حالت خم شده به حالت راست می‌شود. این حرکت می‌تواند به دلیل وارد آوردن کشش زیاد بر روی تاندون فلکسور عمقی انگشت، منجر به پاره شدن آن شود.
چون در انگشتان دست، اعصاب بسیار نزدیک به تاندون ها قرار گرفته اند، در بسیاری موارد آسیب تاندونی عصب هم آسیب دیده است. در بیماری آرتریت روماتوئید تاندون های فلکسور ضعیف میشوند و ممکن است بدون اینکه نیروی زیادی به آنها وارد شود پاره شوند.
علائم پارگی تاندون دست
مهمترین آنها عبارتند از
• ناتوانی در حرکت دادن مفصل انگشت
• باز ماندن انگشتی که تاندون آن پاره شده است
• درد در هنگام خم کردن انگشت
• زخم در سطح کفی انگشت
• تورم خفیف روی مفصل انتهایی انگشت در سطح کفی
• درد در حین لمس قسمت کفی انگشت
تشخیص پارگی تاندون دست
هرگونه آسیب در دست باید به یک پزشک معالج نشان داده شود. اغلب بیماران به اشتباه فکر می‌کنند که آسیب دیدگی در دست یا انگشتشان نیاز به مراجعه به پزشک ندارد و خود به خوبی بهبود می‌یابد. اما پس از مدتی که بهبودی را مشاهده نمی‌کنند، به متخصص ارتوپدی مراجعه می‌کنند. متأسفانه، این تأخیر ممکن است منجر به عواقب جبران‌ناپذیر در دست شود. این مهم است که بدانید قابلیت خم و راست کردن انگشتان پس از ضربه، نشانه‌ای از سلامت تاندون‌های دست شما نیست. حتی در صورت آسیب به تاندون فلکسور سطحی انگشت یا تاندون اکستانسور انگشت، ممکن است بتوانید انگشت خود را خم و راست کنید. بنابراین، به محض بروز هرگونه ناراحتی در دست پس از ضربه، به پزشک مراجعه کنید.
درمان پارگی تاندون دست
درمان پارگی تاندون‌های انگشتان در اکثر موارد نیاز به عمل جراحی دارد. انجام جراحی در اسرع وقت، نتایج بهتری به همراه دارد. در طول جراحی، پزشک تاندون‌های شکسته را در کنار یکدیگر قرار می‌دهد و آنها را با بخیه متصل میکند. پس از اتمام عمل جراحی، دست به یک آتل گچی قرار می‌گیرد تا حمایت شود.
دستورات پزشک ارتوپد در مورد طرز تعویض پانسمان یا طرز نگهداری آتل یا حرکت دادن یا ندادن انگشت دست بعد از جراحی نهایت اهمیت را برای رسیدن به نتیجه مطلوب دارد. جراحی تاندون های دست یکی از جراحی هایی است که نیازمند همکاری بسیار نزدیک بیمار با پزشک است. بدون رعایت دقیق و کامل توصیه های پزشک نتیجه مطلوب از جراحی حاصل نمیشود.
منبع : ایران ارتوپد
