تاریخ ۱۴ اسفند ۱۴۰۲
لامینکتومی گردن یک عمل جراحی است که در ناحیه پشتی گردن انجام می‌شود تا سبب رهایی از دردی شود که به دلیل فشار وارد شدن روی طناب نخاعی و اعصاب ایجاد می‌شود. این عمل جراحی شامل با دقت برداشتن سقف استخوان (یا لامینیای) کانال نخاعی و همچنین هر گونه بافت نرمی می‌شود که ممکن است باعث فشرده شدن بخش‌های ذکر شده گردد.
یکی از راه‌های درمان دیسک گردن، جراحی بسته لامینکتومی است.
چرا ممکن است به عمل جراحی لامینکتومی گردن نیاز داشته باشم؟
جراحی ستون فقرات گردن ممکن است برای بسیاری از مشکلات مورد نیاز باشد. اما در اغلب موارد این نوع جراحی برای اختلالات دژنراتیو انجام می‌شود.
جراحی لامینکتومی گردن معمولا برای یک یا چند دلیل زیر انجام می‌شود:
- برای درمان فشار وارد آمده بر نخاع (ناشی از استنوز کانال گردنی/ اسپوندیلوز یا پرولاپس دیسک بین مهره‌ها).
- برای درمان فشار ناشی از چندین اعصاب روی نخاع گردن (ناشی از گرفتگی فورامین، اسپوندیلوز گردنی یا پرولاپس دیسک بین مهره‌ای)
معمولا جراحی لامینکتومی گردن زمانی توصیه می‌شود که همه روش‌های درمانی محافظه کارانه (داروهای ضد درد، تزریق به غلاف عصبی، درمان‌های فیزیکی و غیره) انجام شده و اثر بهبودی مشاهده نشده باشد. در مواردی که بی ثباتی قابل توجهی در گردن وجود دارد یا به دلیل مشکلات نورولوژیکی (عصبی)، جراحی ممکن است مناسب‌ترین گزینه و اولین درمان مورد استفاده باشد.
مزایای بالقوه عمل جراحی لامینکتومی گردن چیست؟
اهداف جراحی لامینکتومی گردن شامل تسکین درد، حالت بی حسی، سوزن سوزن شدن و ضعف گردن می‌باشد. بازسازی عملکرد عصبی و پیشگیری از حرکت غیر طبیعی در ستون فقرات نیز از سایر اهداف این عمل می‌باشد.
بنابراین اهداف و مزایای بالقوه این جراحی بسته برای درمان گردن درد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تسکین فشردگی عصبی (فشار بر روی نخاع و اعصاب)
- کاهش درد
- کاهش نیاز به مصرف دارو
- پیشگیری از صدمات بعدی
- تثبیت تعادل ستون فقرات و حفاظت از نخاع و اعصاب از آسیب دیدگی
به طور کلی، علامتی که به طور قابل اعتمادتری پس از جراحی بهبود می‌یابد، درد بازو است. درد گردن و سردرد هم ممکن است بهبود یابد (گاهی اوقات آنها می‌توانند بدتر شوند). مشکل بعدی که معمولا پس از عمل رفع می‌شود، احساس ضعف است. با این وجود احتمال اینکه به طور کامل به حالت عادی و سابق خود برگردید و بهبود قدرت شما معمولا در طی چند هفته و یا چند ماه اتفاق می‌افتد.
خطرات مخصوص عمل جراحی لامینکتومی گردن چیست؟
به طور کلی، این جراحی نسبتا ایمن است و عوارض عمده خاصی برای آن گزارش نشده است. احتمال بروز برخی عوارض جزئی حدود ۳ یا ۴ درصد است و خطر عوارض عمده نیز چیزی در حدود ۱ یا ۲ درصد است. بیش از ۹۰٪ از بیماران پس از عمل عوارضی نخواهند داشت.
خطرات خاص شامل این موارد می‌شود (البته صرفا محدود به همین موارد نیست):
- ناموفق بودن عمل و یا وخیم تر شدن مشکل
- لخته شدن خون در محل زخم، نیاز به جراحی فوری برای از بین بردن فشار حاصل از آن وجود دارد.
- فلجی از گردن به پایین (فلجی پا و بازو)
اقدامات لازم در قبل از عمل لامینکتومی گردن چیست؟
مهم است که این موارد را پیش از عمل به جراح خود بگویید که شما:
- آیا مشکل لخته شدن خون یا مشکلات خونریزی دارید؟
- تا به حال لخته خون در پاها (DVT یا ترومبوز وریدی عمیق) و یا ریه‌ها (آمبولی ریوی) داشته‌اید؟
- آیا مصرف آسپرین، وارفارین و یا هر چیز دیگری (حتی برخی از مکمل‌های گیاهی) که ممکن است خون شما را غلیظ کنند دارید؟
- دارای فشار خون بالا باشید.
- آلرژی داشته باشید.
- هر گونه مشکل و بیماری دیگری که دارید.
قبل از عمل باید چه کار کنم؟
قبل از انجام عمل جراحی، ضروری است که سیگار کشیدن را متوقف کنید و حداقل تا ۱۲ ماه پس از عمل، سیگار نکشید (بهتر است که به طور دائم آن را ترک کنید). سیگار کشیدن می‌تواند منجر به نتایج نامطلوب در عمل جراحی شود.
اگر وزن اضافه‌ای دارید، قبل از عمل جراحی بهتر است یک برنامه مناسب برای کاهش وزن را در برنامه خود در نظر بگیرید. لطفاً این مسئله را با پزشک و جراح مغز و اعصاب خود مطرح کنید. برای جلوگیری از خونریزی ناخواسته در طول یا پس از جراحی، لازم است که حداقل دو هفته قبل از عمل، مصرف آسپیرین و سایر داروهای ضدترومبوز (ضد انعقاد خون) یا مکمل‌های گیاهی را متوقف کنید.
اگر به طور معمول وارفارین مصرف می‌کنید، معمولاً باید ۳ یا ۴ روز قبل از عمل جراحی مصرف آن را قطع کنید. در آن زمان، مصرف وارفارین متوقف خواهد شد (ممکن است چند روز طول بکشد تا اثر آن برود) و ممکن است در چند روز از داروهای ضدانعقاد خون استفاده کنید. سپس مصرف آنها را یک روز یا بیشتر قبل از عمل جراحی متوقف کنید.
در شرایط ایده‌آل، باید روی را روزی یک قرص مصرف کنید و مصرف آن را یک ماه قبل از عمل آغاز کنید و تا ۳ ماه پس از عمل ادامه دهید. این کار به بهبود زخم کمک خواهد کرد.
عمل جراحی لامینکتومی گردن چگونه انجام می‌شود؟
قبل از شروع عمل جراحی، به شما یک بیهوشی عمومی تزریق می‌شود تا به شما کمک کند در طول عمل خوابیده باشید. همچنین، یک لوله تنفسی وارد می‌شود تا به شما در تنفس کردن کمک کند. برای جلوگیری از عفونت و کاهش حالت تهوع پس از عمل، آنتی‌بیوتیک‌ها و استروئیدها به صورت وریدی به شما تزریق می‌شوند. همچنین، در طول عمل از ابزارهایی استفاده می‌شود تا پاها ثابت شده و خطر لخته شدن خون در پاها کاهش یابد. پوست شما با یک محلول ضدعفونی کننده تمیز می‌شود و در برخی مناطق، بیحسی موضعی تزریق می‌شود.
برای دسترسی به منطقه عمل، یک برش حدوداً ۵-۷ سانتی‌متری در ناحیه پشت گردن انجام می‌شود. این برش عمودی در وسط خط گردن قرار می‌گیرد. سپس، عضلات پشت گردن به آرامی از استخوان‌های ستون فقرات جدا می‌شوند و سقف استخوان بالای نخاع با دقت برداشته می‌شود. این کار با استفاده از دریل‌های کوچک و ابزارهای دیگر انجام می‌شود. هر نوع بافت نرمی که فشار ایجاد کرده بود نیز برداشته می‌شود.
بعد از برداشتن استخوان و سایر بافت‌ها، فشار از روی ستون فقرات و دیسک گردن برداشته می‌شود و از بین می‌رود. هر ریشه عصبی که فشار داشته است با دقت آن فشار رفع می‌شود.
در برخی موارد، از ابزارهای دیگری مانند میله‌ها و پیچ‌ها برای ایجاد ثبات در ستون فقرات و مهره‌های گردنی استفاده می‌شود. این بخش از عمل به عنوان یک همجوشی جانبی شناخته می‌شود و به طور کلی نیازی به برداشتن استخوان از استخوان لگن (استخوانی که از پشت ستون فقرات خارج شده و در این مورد ممکن است استفاده شود) نیست.
برای تأیید صحت انجام عمل و موقعیت صحیح دیسک‌ها و پیچ‌ها و همچنین مهره‌های گردنی، عکس رادیوگرافی (X-ray) استفاده می‌شود.
سپس،جراحی به پایان می‌رسد و زخم با استفاده از بخیه و چسب مهار می‌شود. در بعضی موارد، ممکن است پانسمانی روی زخم استفاده شود که تا ۲۴-۴۸ ساعت پس از عمل در جای خود قرار می‌گیرد.
پس از جراحی چه اتفاقی می‌افتد؟
به طور معمول پس از جراحی، به ویژه در محل برش احساس درد وجود دارد. داروهای ضد درد معمولا برای کنترل درد تجویز می‌شوند.
اکثر بیماران در عرض چند ساعت پس از جراحی قادر به حرکت هستند. در واقع، این امر به منظور حفظ گردش خون طبیعی و جلوگیری از تشکیل لخته شدن خون در پاها است. بعد از ۴ ساعت شما قادر خواهید بود آب بنوشید و بعدا اندکی غذا بخورید.
شما ممکن است یک تا چند روز پس از عمل جراحی نیاز به عکس برداری با اشعه ایکس یا سی تی اسکن داشته باشید و زمانی که مشکلی نداشتید می‌توانید به خانه مرخص شوید.
پس از مرخص شدن چه اتفاقی می‌افتد؟
شما باید ۲-۴ روز پس از عمل برای ترخیص از بیمارستان آماده شوید. پزشک شما ۴ روز پس از این عمل جراحی، وضعیت زخم‌ها را بررسی می‌کند. بخیه های شما ۱۰ روز بعد از جراحی لازم است برداشته شوند و این می‌تواند توسط دکتر شما یا پرستار بخش جراحی و مغز و اعصاب انجام شود.
شما باید تا ۶ هفته استراحت کنید، اما باید هر روز حداقل یک ساعت پیاده روی کنید.
به یاد داشته باشید که مقدار زمان لازم برای بازگشت به فعالیت‌های عادی در هر بیماری متفاوت است. درد شما باید هر روز کاهش یابد. افزایش انرژی و فعالیت نشان می‌دهد که بهبودی شما پس از عمل به خوبی پیش می‌رود. مثبت اندیش بودن، داشتن یک رژیم سالم و متعادل و استراحت کردن به مقدار کافی، راهی عالی برای سرعت بخشیدن به بهبودی است.
گاهی اوقات پس از عمل جراحی (بخصوص اگر عمل فیوژن هم داشتید) بریس گردن تجویز می‌شود که این نیز معمولا پس از مدت ۶ هفته کنار گذاشته می‌شود.
دستورالعمل‌های تفصیلی دقیق برای بعد از مرخصی
رژیم غذایی
برای جلوگیری از یبوست، رژیم غذایی سالم و پر فیبر مصرف کنید.
داروها
ممکن است برای شما داروهای ضد درد، آرامبخش عضلانی و نرم کننده‌های مدفوع تجویز شود. توجه داشته باشید که مسکن‌ها باعث ایجاد یبوست می‌شوند. پس لطفا فقط در مواردی که برای شما تجویز شده است از آنها استفاده کنید.
فعالیت
- توصیه می‌شود:
- پیاده روی‌های مکرر (حداقل ۱-۲ ساعت در روز) یا هرچقدر که توسط دکتر جراح مغز و اعصاب شما توصیه شده است.
- استفاده از ماشین برای فاصله‌های کوتاه مجاز است. اگر مسافت‌های طولانی‌تری را رانندگی می‌کنید، مسیر خود را به بخش‌های ۳۰-۴۰ دقیقه‌ای تقسیم کنید و در هر نوبت از ماشین خارج شده و کمی راه بروید.
- بالا و پایین رفتن از پله‌ها.
- محدودیت ها:
- عدم چرخش یا پیچاندن سریع گردن
- عدم بلند کردن هر چیزی که بیشتر از ۲ کیلوگرم وزن دارد. فقط کارهای سبک خانه را انجام دهید. جارو کشیدن، لباس شستن و … کارهایی نیست که اجازه داشته باشید انجام دهید.
- رانندگی نکردن تا زمانی که باید گردن بند طبی بپوشید و یا تا زمانی که توسط پزشکتان توصیه شده است.
- عدم تمرین و ورزش تا زمانی که توسط جراح خود بررسی شده و بهبودی شما تایید شود.
گردن بند طبی
ممکن است پوشیدن گردن بند طبی برای شما تجویز شده باشد، در اینصورت مطابق تجویز جراحتان، حتما از آن استفاده کنید. شما ممکن است آن را در هنگام دوش گرفتن بردارید. لطفا سر خود را وسط نگه دارید (به طرفیت نیندازید) و در زمانی که گردنبند طبی را برداشته‌اید، گردن خود را نچرخانده یا حرکت ندهید.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن باعث کند شدن سرعت بهبودی زخم و همجوشی آن می‌شود. توقف مصرف سیگار احتمالا نتایج را بهبود خواهد بخشید.
نتایج عمل جراحی لامینکتومی گردن چیست؟
به طور کلی، ۸۰-۹۰٪ از بیماران به طور قابل توجهی پس از عمل جراحی بهبود به دست می‌آورند و این بهبودی معمولا در بلند مدت حفظ می‌شود.
به طور کلی، علامتی که به طور قابل اعتمادتری نشانه بهبود پس از جراحی می‌باشد، رفع درد بازو است. درد گردن و سردرد نیز ممکن است بهبود یابد (گاهی اوقات آنها می‌توانند بدتر شوند). علائم بعدی بهبودی معمولا رفع ضعف است. با این وجود قدرت بدنی شما ممکن است به طور کامل به حالت عادی بازنگردد. بهبود قدرتی معمولا طی هفته‌ها و ماه‌ها اتفاق می‌افتد. بیحسی، مور مور و سوزن سوزن شدن ممکن است با جراحی بهبود یابد یا ممکن است با توجه به این نکته که انتقال دهنده‌های عصبی نسبت به فشار نازک‌تر و آسیب پذیرتر هستند (آنها به راحتی به طور دائمی از دیگر فیبرهای عصبی آسیب می‌بینند) بهبود نیابد. رفع بیحسی ممکن است تا ۱۲ ماه طول بکشد.
هزینه‌های عمل جراحی بسته برای درمان دیسک گردن (لامینکتومی گردن) چیست؟
بیماران خصوصی باید تمام هزینه‌های عمل را به طور شخصی بپردازند. هزینه‌های کلی عمل توسط جراح برآورد خواهد شد، با این حال این یک برآورد کلی است. مبلغ نهایی عمل ممکن است بسته به عمل جراحی انجام شده، مسائل فنی و غیره متفاوت باشد.
سایر روش‌های درمان دیسک گردنی چیست؟
داروهای ضد درد
برخی از داروها ممکن است برای رفع درد مفید باشند. اینها عبارتند از: مواد مسکن مخدردار و داروهای ضد افسردگی غیر وابسته به مواد مخدر، داروهای تثبیت کننده غشا و ضد اسپاسم و …، درمان‌های ویژه پزشکی نیز مانند تزریق کتامین ممکن است در برخی موارد مناسب باشد.
تزریق به غلاف عصبی
می‌توان نیکوکاری موضعی را از طریق تزریق مواد بیحس کننده به نقاط اطراف عصب فشرده شده در گردن، تحت هدایت CT اسکن، انجام داد. این روش به عنوان یک بلوک کننده درد شناخته می‌شود و بیمار اغلب مزایای قابل توجهی از آن بهره‌مند می‌شود. گاهی اوقات این روش می‌تواند منجر به تأخیر در انجام جراحی یا حتی عدم نیاز به جراحی شود. متأسفانه، مزایای به دست آمده از این روش معمولاً موقتی هستند و پس از چند روز تا چند هفته یا گاهی اوقات چند ماه، اثر آن از بین می‌رود. همچنین، این روش یک ابزار تشخیصی بسیار مؤثر است، به ویژه زمانی که اسکن MRI نشان می‌دهد که عصب‌های متعددی فشرده شده‌اند و جراح مغز و اعصاب می‌تواند به‌دقت تشخیص دهد که کدام عصب نشانه‌های شما را ایجاد می‌کند.
درمان‌های فیزیوتراپی
این بخش شامل فیزیوتراپی، استئوپاتی، آب درمانی و ماساژ است.
اصلاح فعالیت
گاهی اوقات ایجاد تغییرات ساده در محل کار و فعالیت‌های تفریحی خود، مانند جلوگیری از بلند کردن اجسام سنگین و حرکات تکراری گردن یا بازو، اجازه می‌دهد تا روند بهبودی سریعتر رخ دهد.
سایر روش‌های جراحی
سایر جراحی‌ها فرامینوکتومی، رفع فشردن قاعده دیسک گردن و فیوژن (ACDF) و جایگزینی دیسک مصنوعی است. با مشورت جراح مغز و اعصاب خود می‌توانید این گزینه‌ها را همراه با خطرات و مزایای بالقوه آنها در نظر بگیرید.
