تاریخ ۱ آذر ۱۴۰۲
آیا وقتی راه می‌روید، از صندلی بلند می‌شوید یا پاهایتان را به اطراف می‌چرخانید، صدایی از مفصل لگنتان میشود؟ اگر این اتفاق می‌افتد، احتمالاً دچار وضعیتی به نام “Snapping hip” هستید که ناشی از گیر کردن تاندون‌های اطراف مفصل ران است. این وضعیت معمولاً بدون درد و آسیب قابل توجهی است، اگرچه صدای مفصل می‌تواند کمی آزاردهنده باشد. با این حال، ممکن است در برخی موارد همراه با درد رخ دهد.
این حالت بیشتر در ورزشکاران جوان و افرادی که فعالیت رقص زیادی دارند، دیده میشود و بیشتر در سنین ۱۵ تا ۴۰ سالگی رخ می‌دهد.
ساختمان لگن
برای فهم بهتر علت بروز این بیماری توجه به دو نکته آناتومی ضروری است
- یک نوار بافتی بلند و بسیار محکم به نام نوار ایلیوتیبیال Iliotibial band در قسمت خارجی لگن وجود دارد که در بالا به بال استخوان ایلیوم متصل میشود و بعد از طی مسیر در قسمت خارجی لگن و سپس قسمت خارجی ران از خارج زانو هم عبور کرده و به سطح خارجی استخوان درشت نی میچسبد.
- عضله ایلیوپسواس از اتصال دو عضله ایلیاکوس که به سطح داخلی بال ایلیوم میچسبد و عضله پسواس که در جلوی ستون مهره قرار دارد تشکیل میشود. تاندون این عضله از جلوی لگن عبور کرده و به تروکانتر کوچک استخوان ران میچسبد. این تاندون در حین پایین آمدن از جلوی لگن از کنار برجستگی استخوانی به نام برجستگی ایلیوپکتینئال عبور میکند.
علت صدای مفصل لگن
احساس صدا و تقه در ناحیه مفصل لگن معمولاً به دلیل حرکت تاندون‌ها بر روی برجستگی استخوانی اطراف مفصل ایجاد میشود. دو تاندون مهم در این ناحیه می‌توانند عامل این پدیده باشند، و بیشترین شیوع را در نوار ایلیوتیبیال باند مشاهده می‌کنیم.
در ناحیه لگن، نوار ایلیوتیبیال در سطح خارجی لگن قرار دارد و هنگامی که مفصل ران خم و راست میشود، بر روی برجستگی بزرگ تروکانتر (یک برجستگی استخوانی بزرگ در پایین و خارج سر استخوان ران) حرکت میکند. وقتی مفصل ران به حالتی راست میشود، این تاندون معمولاً در پشت این برجستگی قرار دارد و هنگامی که مفصل ران خم میشود، در جلوی برجستگی قرار می‌گیرد.
بنابراین، با خم و راست کردن مفصل ران، این تاندون به صورت ناگهانی به جلو و عقب حرکت میکند و در این فرآیند صدا ایجاد میشود. این حرکت پرشی تاندون بر روی برجستگی تروکانتر بزرگ و ایجاد صدا به خصوص زمانی رخ می‌دهد که مفصل ران از حالت خم به حالت صاف شروع میکند و تاندون از روی برجستگی به عقب حرکت میکند.
گاهی اوقات، بیمار ممکن است این حرکت ناگهانی نوار یا تاندون ایلیوتیبیال را به طور اشتباه به دررفتگی مفصل ران تفسیر کند. بیمار احساس میکند که در هنگام انجام برخی حرکات، مفصل رانش جابجا میشود. در واقع، این احساس به حرکت پرشی باند ایلیوتیبیال بر روی برجستگی تروکانتر بزرگ مربوط است.
اگر این روند به مدت طولانی ادامه یابد، ممکن است مالش مکرر تاندون بر روی برجستگی تروکانتر بزرگ منجر به التهاب در بورس تروکانتر و در نتیجه درد در ناحیه خارجی مفصل لگن شود.
علاوه بر این، حرکت تاندون عضله ایلیوپسواس نیز ممکن است صدا ایجاد کند. این صدا در جلوی مفصل ران قابل احساس است و معمولاً به دلیل گیر کردن تاندون عضله ایلیوپسواساز جلوی مفصل ران عبور میکند و می‌تواند منجر به ایجاد صدا شود.
- برجستگی ایلیوپکتینئال در لبه جلویی استخوان لگن
- کپسول مفصل ران
- برجستگی تروکانتر کوچک
حرکت اندام تحتانی موجب حرکت این تاندون از روی این برجستگی ها شده و گاهی این حرکت به علت گیر کردن تاندون به برجستگی بصورت جهشی و پرشی است و این حرکت جهشی تاندون موجب احساس صدا و تقه در داخل مفصل ران میشود.
منبع : ایران ارتوپد
