تاریخ ۲ شهریور ۱۳۹۹
آب آوردن زانو که در طب به آن افوزیون یا افیوژن زانو Knee effusion میگویند به معنی تجمع زیاد مایع در مفصل زانو است.
ساختمان زانو
در اطراف مفصل زانو پرده بافتی محکمی به نام کپسول مفصلی وجود دارد که دورادور آن را گرفته و مانند کیسه ای آن را دربر میگیرد. درون این کیسه یا کپسول، مایع مفصلی وجود دارد. در واقع استخوان های مفصل زانو غرق در این مایع مفصلی است. البته مقدار این مایع در حالت معمولی کم و در حد چند سانتیمتر مکعب است. این مایع به توسط سلول های خاصی به نام سلول های سینوویال ترشح میشوند. این سلول های سطح داخلی کپسول مفصلی را پوشانده اند.
علل آب آوردن زانو
مهمترین علل آب آوردن زانو بیماری های روماتیسمی، آرتروز یا ساییدگی زانو و ضربات وارد شده به آن است. البته عفونت ها، بیماری های متابولیک مانند نقرس کاذب و تومروها هم میتوانند موجب آب آوردن زانو شوند.
وقتی برای اولین بار ضربه شدیدی به زانو وارد میشود این ضربه میتواند موجب پارگی منیسک یا رباط صلیبی شود. پارگی این بافت ها معمولا همراه با خونریزی است. این خون درون مفصل زانو جمع شده و در این حال مفصل ورم کرده و بسیار دردناک است. بتدریج و حتی بدون درمان خون جذب شده و درد بیمار بعد از چند هفته تا چند ماه از بین میرود ولی زانو ناپایدار میشود.
وقتی زانو ناپایدار است و به اصطلاح لق است بدنبال یک حرکت نابجا پیچ میخورد. این پیچ خوردن میتواند با درد شدیدی همراه باشد و بعد از چند ساعت تا چند روز زانو ورم میکند و آب میاورد. این آب آوردن به علت تحریک بافت سینوویال ایجاد شده است. کشیدگی شدید بافت سینوویال در حین پیچ خوردن زانو موجب تحریک آن به ترشح مقادیر زیادی مایع مفصلی میشود. معمولا این آب بعد از چند هفته خودبخود جذب شده و ورم زانو میخوابد.
در ساییدگی و آرتروز زانو ممکن است ورم و آب آوردن زانو دائمی باشد چون بافت سینوویال مکررا تحریک میشود و مایع ترشح میکند. در بیماری های روماتیسمی مانند روماتیسم مفصلی هم در هنگام عود و حمله بیماری، مایع زیادی درون زانو ترشح شده و زانو آب میاورد.
درمان آب آوردن زانو
البته میتوان آب زانو را کشید و آن را بیرون آورد. وقتی تورم زانو و بدنبال آن درد زانو هم زیاد باشد کشیدن آب آن ممکن است بتواند شدت درد را کاهش دهد. با این حال درمان اساسی اب آوردن زانو مشخص کردن علت بروز آن و درمان آن علت است. وقتی آب زانو کم است میتوان با استراحت و حرکت ندادن زانو، دراز کشیدن و بالا نگه داشتن آن و سرد کردن زانو به بدن کمک کرد تا آن را زودتر جذب کند.
منبع : ایران ارتوپد