تاریخ ۸ اردیبهشت ۱۴۰۳
فلج یک سمت بدن که به آن همی پلژیا (Hemiplegia) گفته میشود، به معنای فلج کامل دست، پا و نیمی از تنه در یک طرف بدن است. در این حالت، عضلات این اندام‌ها قادر به حرکت نیستند و کاملاً فلج میشوند.
اما وقتی اندام‌های یک طرف بدن ضعیف میشوند و قدرت و کنترل آنها کاهش می‌یابد، به این وضعیت همی پارزیا (Hemiparesis) گفته میشود. در همی پارزیا، عضلات هنوز قادر به حرکت هستند، اما قوت و توانایی آنها کاهش یافته است.
همی پلژیا و همی پارزیا عموماً ناشی از آسیب سلول‌های مغزی هستند. این آسیب میتواند در بچه‌ها و بزرگسالان رخ دهد و منجر به اختلال در حرکت، توانبخشی و سایر عملکردهای مغزی و جسمی شود.
علل فلج یک طرفه بدن
همی پلژی در بچه ها به علت فلج مغزی ایجاد میشود. فلج مغزی در بچه ها میتواند علل زیر باشد.
- علل قبل از تولد : اینها عللی هستند که در زمان جنینی موجب میشوند مغز به درستی تشکیل نشود. بسیاری از بیماری های ژنتیکی و یا بعضی عفونت های ویروسی مادر در زمان بارداری از این دسته اند
- علل حین تولد : اینها عللی هستند که در زمان زایمان موجب نرسیدن اکسیژن به مغز نوزاد شده و آسیب غیر قابل جبرانی به آن وارد میکنند
- علل بعد از تولد : عللی مانند عفونت های مغز، نرسیدن اکسیژن برای مدتی به مغز، خونریزی مغزی (به علت ضربه مانند تصادف، افتادن بچه به زمین یا دیگر ضربات به سر بچه) میتوانند بعد از تولد بچه و زمانی هنوز مغز بچه بسیار آسیب پذیر است به آن صدمات غیر قابل بازگشت وارد کنند.
در بزرگسالان علل همی پلژی یا فلج شدن یک طرف بدن میتواند به علل زیر باشد
- ضایعات عروقی مغز یا Cerebrovascular accident CVA : که به علت خونریزی مغزی یا آمبولی مغزی (انسداد شریان های مغز توسط لخته) ایجاد میشود. این شایعترین علت همی پلژی است. به آن سکته مغزی هم میگویند.
- عفونت های مغز : مانند مننژیت و انسفالیت
- ضربات مغز : بدنبال تصادف یا سقوط از بلندی و یا ورود اجسام نافذ به مغز
- تومور مغز و جراحی های مغز : بدنبال جراحی تومورهای مغزی ممکن است آسیب هایی به بافت مغزی ایجاد شود. خود تومورهای مغزی قبل از جراحی هم میتوانند موجب بروز این علائم شوند.
- آسیب نخاع
علائم فلج یکطرفه بدن
علائم و مشکلات اصلی که در اثر بیماری ایجاد میشود عبارتند از:
- ضعف عضلات یا فلج کامل عضلات در یک سمت بدن: بیمار ممکن است دچار ضعف شدید یا فلج کامل عضلات در یک طرف بدن شود.
- کاهش توانایی کنترل حرکات اندام: بیمار قادر به کنترل دقیق حرکات اندام خود نخواهد بود و توانایی کنترل حرکات را از دست می‌دهد.
- اسپاسم عضلات: در این بیماری، عضلات یک سمت بدن به طور غیرارادی انقباض میکنند و سفت میشوند. این موضوع باعث قرار گرفتن اندام‌ها در وضعیت‌های غیرطبیعی نیز میشود به دلیل عدم تعادل عضلات.
- عدم تعادل و مشکلات در حرکت و راه رفتن: بیماران ممکن است تعادل مناسبی نداشته باشند و در حین راه رفتن مشکلاتی داشته باشند. همچنین، ممکن است در حرف زدن و بلعیدن مشکلاتی نیز داشته باشند.
- مشکلات روحی: بیماران ممکن است با مشکلات روحی مانند افسردگی، اضطراب، خشم و تحریک پذیری مواجه شوند.
این علائم و مشکلات بیماری همی پلژیا و همی پارزیا ناشی از آسیب سلول‌های مغزی است و میتواند تأثیر قابل توجهی بر روند زندگی و کیفیت زندگی بیماران داشته باشد.
منبع : ایران ارتوپد
