تاریخ ۱۴ اسفند ۱۴۰۲
شکستگی گردن، که به عنوان شکستگی مهرههای گردن نیز شناخته میشود، یک وضعیت است که یک یا چند مهره از هفت مهرهای که در این منطقه قرار دارند شکسته شدهاند. مهرههای گردنی، که به آنها مهره نیز گفته میشود، استخوانهایی هستند که ستون فقرات گردنی را تشکیل میدهند. این مهرهها از C1 تا C7 نامگذاری میشوند و وظیفه حفاظت از نخاع را برعهده دارند، گردن را نگه میدارند و قابلیت حرکت را به آن میبخشند.
علل شکستگی گردن
شکستگی گردن در اثر ضربه
تصادفات خطرناک یا ضربات شدید ممکن است باعث شکستگیهای پیچیده در گردن شوند و نیاز به تدابیر پزشکی فوری را داشته باشند تا از وقوع آسیب بیشتر و خطر مرگ جلوگیری شود. در صورتی که گردن فرد شکستگی داشته باشد، باید بیحرکت و ثابت نگه داشته شود.
حفظ استواری بیمار بسیار حائز اهمیت است، زیرا حرکت دادن فرد مشکوک به شکستگی گردن ممکن است وضعیت او را بدتر کند. این نوع آسیبها در اکثر موارد، باعث فلج شدن فرد میشوند، اگرچه این قاعده همیشه صدق نمیکند. اگر فردی که آموزش ندیده است، فرد آسیبدیده را تکان دهد، احتمال فلج شدن وی افزایش مییابد. به همین دلیل، باید فرض کنید که فردی که در نزدیکی شما آسیب دیده است، دچار آسیب جدی و شدید در منطقه گردن است.
شکستگی گردن به دلیل وارد آمدن ضربه شدید به گردن ممکن است باعث شکستگی مهرهها شود. ضربه ممکن است به دلایل زیر به گردن وارد شود:
- زمین خوردن
- تصادف پیاده، با موتور سیکلت با اتومبیل
- شیرجه در آب کمعمق
- چرخش شدید و ناگهانی گردن
- ضربه شدید به سر یا گردن
شکستگی گردن مرتبط با پوکی استخوان
افراد سالخورده به خصوص آنهایی که به پوکی استخوان مبتلا هستند بیش از سایر افراد در معرض شکستگیهای جزئی در ناحیه گردن هستند. متخصصین بیان میکنند که شکستگی مهرههای ستون فقرات در این افراد به طور مستقیم با میزان تحلیل استخوان ارتباط دارد. از آنجا که استخوانهای پوک بسیار شکننده هستند ممکن است حتی فعالیتهای عادی و ضربات جزئی نیز باعث شکستگی گردن شوند. معمولاً، این شکستگیهای جزئی بوده و به آنها میکروشکستگی گفته میشود.
علائم شکستگی گردن
شکستگی گردن بسیار خطرناک است و ممکن است باعث فلج شدن یا حتی مرگ شود. فردی که دچار شکستگی گردن شده است نباید بدون وجود مراقبتهای پزشکی فوری تکان داده شود.
شکستگی گردن ممکن است باعث بروز علائم زیر شود:
- درد شدید
- تورم و کبودی احتمالی
- حساسیت به لمس
- کاهش احساس در دستها و پاها
- ضعف عضلانی یا فلج شدن دستها یا پاها
عواملی که احتمال شکستگی گردن را افزایش میدهند
عواملی که ممکن است احتمال شکستگی گردن را افزایش دهند عبارتند از:
- سقوط از ارتفاع مانند سقوط از نردبان، موتور یا اسب
- افزایش سن
- ابتلا به پوکی استخوان
- ابتلا به برخی بیماریهای که باعث تحلیل استخوان یا کاهش مواد معدنی بدن میشوند مانند سیکل قاعدگی نامنظم یا عدم قاعدگی یا پس از یائسگی
- برخی بیماریهایی که باعث ضعف استخوان میشوند مانند ابتلا به تومورها یا کیستها
- کاهش حجم عضلات
- برخی ورزشهایی که باعث شکستگی گردن میشوند مانند فوتبال، راگبی یا هاکی روی یخ
- عدم استفاده از کمربند ایمنی یا وسایل حفاظتی در هنگام ورزش کردن
- آسیبدیدگی یا وارد آمدن ضربه به سر یا قسمتهای دیگر بدن مانند ضربه به قفسه سینه، شکستگی ران یا لگن
- خشونت
تشخیص شکستگی گردن
احتمالاً شما نیاز به انتقال به بیمارستان دارید. پزشک، درباره علائم، فعالیتهای فیزیکی و نحوه آسیبدیدگی، از شما سؤالاتی میپرسد و قسمت آسیب دیده را معاینه کرده و یک معاینه کامل نورولوژیکی انجام میدهد.
آزمایشهای تصویری زیر نیز ممک است انجام شوند:
- عکسبرداری به وسیله اشعه ایکس: برای بررسی شکستگیهای استخوانی یا دررفتگی مهرهها
- ام آر آی: برای گرفتن عکسهای جانبی و بررسی آسیبدیدگیهای نخاعی
- سی تی اسکن: برای بررسی و آنالیز آسیبدیدگی استخوان و برای مشاهده فشردگی احتمالی نخاع به دلیل جمع شدن خون در قسمت آسیب دیده
درمان شکستگی گردن
شکستگی گردن یک آسیبدیدگی جدی و خطرناک است و ممک است باعث فلج شدن یا مرگ فرد آسیب دیده شود. به همین دلیل باید بلافاصله با مرکز فوریتهای پزشکی تماس بگیرید.
بیتحرک و ثابت نگه داشتن قسمت آسیب دیده
زمانی که احتمال شکستگی گردن وجود دارد باید بلافاصله قسمت سر و گردن فرد آسیب دیده ثابت نگه داشته شود. از حرکت دادن زیاد وی خودداری کنید زیرا ممکن است باعث آسیبدیدگی نخاع شود.
برای ورزشکاران توصیه میشود که کلاه و شانه بند آنها را در نیاورید تا ستون فقرات فرد آسیب دیده تکان نخورد.
زمانی که فرد ثابت شد، میتوان مشکلات دیگر مانند آسیبدیدگیهای ثانویه و انسداد مسیر تنفسی را نیز مورد بررسی قرار داد. در زمان تثبیت فرد آسیب دیده، اقدامات زیر باید انجام شود:
- استفاده از لوله تنفسی برای مسیر هوای مسدود شده
- تزریق مایعات وریدی
- بستری کردن فرد آسیب دیده در بیمارستان برای درمان
مراقبتهای اولیه
زمانی که فرد ثابت نگه داشته و مورد ارزیابی قرار گرفت، اقدامات درمانی انجام میشود که به نکات زیر بستگی دارد:
- شدت شکستگی
- این که کدام مهره گردنی دچار شکستگی شده است
- این که کدام قسمت گردن دچار شکستگی شده است
- این که آیا آسیبدیدگیهای نخاعی یا عصبی موقتی هستند یا دائمی
روشهای درمان شکستگی گردن
روشهای درمان شکستگی گردن عبارتند از:
- استفاده از بریس گردن یا گردن بند طبی – شکستگیهای جزئی را میتوان با استفاده از بریس گردن یا گردن بندهای طبی که باید به مدت ۸ هفته مورد استفاده قرار گیرند تحت درمان قرار داد. این تجهیزات، گردن را مستقیم نگه میدارند تا بهبود یابد.
- ترکشن: استفاده از بریسهای سخت یا بریس هالو به مدت ۱۲ هفته برای درمان شکستگیهای ناپایدار یا شدید میتواند مؤثر واقع شود. ترکشن امکان انجام حرکات ضروری گردن را نیز فراهم میکندد.
- عمل جراحی: پلیت ها، پیچها یا سیمهایی ممکن است برای اتصال دوباره قطعات استخوانی و نگه داشتن آنها در محل خود مورد نیاز باشد. عمل جراحی نیز ممکن است برای ترمیم گردن، کاهش فشار وارده بر نخاع یا برداشتن دیسکهای مهرهای آسیب دیده نیاز باشد.
طول مدت مورد نیاز برای بهبودی کامل به این که آیا آسیب وارده موقتی یا دائمی است بستگی دارد. درمانهای فیزیکی و توانبخشی نیز باید به مدت چندین ماه تا چندین سال انجام شوند.
بستری شدن در بیمارستان
افراد مبتلا به شکستگی گردن معمولاً باید در بیمارستان بستری شوند. افراد مبتلا به آسیبدیدگیهای جدی باید در بخش مراقبتهای ویژه تحت نظر باشند. برخی افراد مبتلا به شکستگی گردن نیز برای تنفس به کمک نیاز دارند. از یک لوله و ونتیلاسیون مکانیکی برای محافظت و کمک به تنفس استفاده میشود.
داروها
ممکن است شما به داروهای زیر نیاز داشته باشید:
- داروهای مسکن
- آنتیبیوتیکها اگر عفونت یا احتمال بروز آن وجد داشته باشد
استراحت و بهبودی
مدت زمان لازم برای بهبودی در شکستگی گردن، متغیر است و بستگی به سن و سلامت عمومی فرد آسیب دیده دارد. کودکان و افرادی که سلامت عمومی خوبی دارند، بهبودی را به سرعتتر تجربه میکنند. معمولاً، بهبودی در شکستگی گردن ممکن است چند ماه طول بکشد. در طول فرایند بهبودی، ممکن است به یک متخصص طب فیزیکی ارجاع داده شوید تا در تقویت عضلات به شما کمک کند. تا زمانی که پزشک به شما اجازه ندهد، نباید در فعالیتها و برنامههای ورزشی شرکت کنید، زیرا حتی اگر گردن شما بهبود یابد، هنوز احتمال وقوع آسیب دائمی یا فلج وجود دارد. در این موارد، نیاز به برنامههای توانبخشی بلندمدت وجود دارد.
توانبخشی بلند مدت
شکستگی گردن گاهی اوقات ممکن است باعث آسیبدیدگی نخاع یا عصبها و یا فلج شدن فرد آسیب دیده شود که تغییرات اساسی در زندگی حرفهای، خانوادگی و اجتماعی فرد ایجاد میکند. در این موارد به اقدامات توانبخشی گستردهتری شامل طب شغلی، روان درمانی یا حضور در گروههای حمایتی نیاز خواهد بود.
اگر شما دچار شکستگی گردن شدید باید دستورالعملهای پزشک را به دقت رعایت کنید.
پیشگیری
تغییر در سبک زندگی ممکن است به پیشگیری از شکستگی گردن ناشی از پوکی استخوان کمک کند. دو روش خوب برای بسیاری از افراد عبارت است از انجام ورزشهایی نظیر تمرینات تقویتی و همچنین مصرف روزانه کسلیم و ویتامین دی. پزشک ممکن است برای شما داروهای استخوانساز را نیز تجویز نماید.
در مورد شکستگیهای ناشی از وارد آمدن ضربه، از قدیم گفتهاند که “پیشگیری بهتر از درمان است”. به عنوان مثال، بستن کمربند ایمنی در هنگام رانندگی، شیرجه نزدن در آبهای کمعمق یا استفاده از کلاه ایمنی در هنگام دوچرخه سواری راحتتر از این است که بقیه عمر خود را روی ویلچر بگذرانید.
شکستگی گردن مشکل سادهای نیست بنابراین توصیه میشود که با روشهای پیشگیری از شکستگی استخوانهای گردن آشنا شده و آنها را به کار ببندید.