تاریخ ۳ اردیبهشت ۱۴۰۳
شکستگی استرسی مهره، یا همان اسپوندیلولیز (Spondylolysis)، یکی از علل رایج درد کمر در نوجوانان است. این حالت عموماً در دوران بلوغ، زمانی که بدن بیمار در حال رشد سریع فیزیکی و افزایش قد است، مشاهده میشود. ورزشهایی که در آنها کمر به شدت تحریک میشود یا به صورت زیادی به عقب خم میشود، مانند ژیمناستیک شیرجه یا فوتبال، میتوانند زمینهای برای بروز این بیماری فراهم کنند.
شکستگی استرسی ستون مهره چگونه ایجاد میشود
در این حالت، به دلیل ضربات مکرری که به ستون مهره وارد میشود، بخشی از مهره پنجم کمری (گاهی مهره چهارم) به نام پارس اینترآرتیکولاریس (Pars interarticularis) شکسته میشود. در صورتی که این شکستگی شدید باشد، مهره پنجم به سمت جلو حرکت کرده و روی مهره اول خاجی (ساکروم) به جلو لیز میخورد. این حالت به عنوان اسپوندیلولیستزی (Spondylolisthesis) شناخته میشود. اگر جلوآمدگی مهره بسیار زیاد باشد، فشار بر ریشههای عصبی اعمال میشود و بیمار علائم عصبی تجربه میکند.
علل اسپوندیلولیز در ستون مهره
مهم ترین علت اسپوندیلولیز در مهره عبارتست از :
- علل ژنتیکی : در بعضی موارد استخوان قسمتی از مهره که در این بیماری آسیب میبیند بطور مادرزادی ضعیف و سست است. این وضعیت احتمال شکسته شدن این قسمت را بیشتر میکند.
- وارد کردن فشار بیش از حد به ستون مهره : بعضی ورزش ها مثل ژیمناستیک، شیرجه و وزنه برداری فشار زیادی به ستون مهره وارد میکند. این فشارها میتوانند موجب شکستگی استرسی مهره شوند.
علائم اسپوندیلولیز ستون فقرات
در بعضی از افراد با وجود اینکه شکستگی وجود دارد دردی احساس نمیشود. درد معمولاً خفیف است و به باسن و ساق تیر میکشد. درد با فعالیت بدنی بیشتر شده و با استراحت کم میشود. این بیماران در حین راه رفتن قدم های کوچک برمیدارند.
درمان اسپوندیلولیز یا شکستگی استرسی ستون مهره
درمان اسپوندیلولیز عموماً به صورت غیرجراحی انجام میشود. اقدام مهمترین درمانی در این حالت، قطع فعالیتهای ورزشی است که موجب بروز این عارضه شده است. گاهی اوقات استفاده از یک بریس کمری و انجام فیزیوتراپی نیز میتواند مفید باشد. در بیشتر موارد، بعد از گذشت مدتی، بیمار میتواند به آرامی فعالیت ورزشی خود را مجدداً آغاز کند. انجام تمرینات انعطافپذیری مهره و تقویت عضلات کمر و شکم نیز بسیار مفید است.
این بیماران باید تحت نظر پزشک باشند. پزشک ارتوپد تا سالها بطور مرتب از ستون مهره رادیوگرافی بعمل میاورد تا اگر بیماری مجدداً عود کرد یا پیشرفت کرد متوجه آن شود. اگر درد با درمان های ذکر شده خوب نشود و شدت درد به حدی باشد که مانع فعالیت های روزمره فرد شود و یا در مواردی که سر خوردن مهره در حال پیشرفت باشد ممکن است نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد. در این عمل جراحی مهره پنجم کمری به مهره اول ساکروم جوش داده میشود.
منبع : ایران ارتوپد