تاریخ ۳ اردیبهشت ۱۴۰۳
بیماری پرتس Perthes یکی از علل شایع لنگش در بچه ها بوده و علت آن اختلال موقت در خون رسانی سر استخوان ران در ناحیه لگن در دوران بچگی است. بیماری پرتس بیشتر در سنین ۱۰-۴ سالگی دیده میشود و شیوع آن در پسر ها پنج برابر دخترها است.
علائم بیماری پرتس
علامت اصلی و مهم بیماری پرتس (سندرم پرتس) لنگش است و معمولاً با لنگش آغاز میشود. اغلب این بیماری در نزدیکان و خانواده‌های بچه قابل مشاهده است، زیرا آنها توجه می‌کنند که راه رفتن بچه تغییر کرده است و او در حین راه رفتن میلنگد، اما خود بچه معمولاً این مسئله را درک نمی‌کند. لنگش در بسیاری از موارد بدون درد همراه است.
گاهی بچه ممکن است احساس ناراحتی و درد خفیفی در ناحیه لگن، زانو، ران یا کشاله ران داشته باشد. درد زانو از جمله نکات مهم در بیماری پرتس است و باید به آن توجه شود. بنابراین، در هر بچه‌ای که از درد زانو شکایت میکند، پزشک باید به این بیماری نیز فکر کند. در بیماری پرتس، اگرچه منشأ درد در مفصل ران است، اما به دلیل اشتراک اعصاب حسی درد در مفصل ران و زانو، ممکن است درد مفصل ران در زانو حس شود.
شدت درد بیشتر هنگام حرکت مفصل ران افزایش می‌یابد، بنابراین فعالیت‌های بدنی مانند دویدن و راه رفتن باعث افزایش درد میشود و در حالت استراحت کاهش می‌یابد. نزدیکان بچه ممکن است متوجه شوند که بچه کمتر بازی میکند و تمایل بیشتری به نشستن و کمتر راه رفتن دارد.
علائم بیماری پرتس در طی چند ماه بتدریج ایجاد شده و شدیدتر میشوند. پس از چند ماه فعالیت بیماری کاهش پیدا میکند و در نتیجه بتدریج التهاب و درد کم کم از بین میرود. در بسیاری از اوقات پس از گذشت چند سال حتی لنگش هم خوب می شود.
اگر در یکی دو سالی که بیمار فعال است سر استخوان ران تغییر شکل پیدا نکند بیماری برای همیشه خوب شده و مشکلی در آینده برای بچه ایجاد نخواهد شد ولی در صورتیکه در این مدت شکل سر استخوان ران تغییر کند گرچه ممکن است بعد از گذشت چند سال از شروع بیماری درد و حتی لنگش بیمار از بین برود ولی سالها بعد یعنی در سنین حدود ۴۰-۳۰ سالگی ممکن است مفصل ران شروع به ساییدگی زودرس کرده و علائم درد و لنگش مجددا برگردند.
تشخیص بیماری پرتس
برای تشخیص بیماری پرتس (سندرم پرتس)، ابتدا پزشک با والدین بچه و خود بیمار مشاوره و گفتگو میکند تا اطلاعات لازم درباره مشکلات و علائم بیمار را بدست آورد. سپس بیمار را معاینه میکند. در معاینه، ممکن است حرکات مفصل ران، به ویژه چرخش داخلی و دورکردن ران، محدود و دردناک باشد. ران اندام تحتانی مبتلا ممکن است نسبت به طرف سالم، کمی لاغرتر باشد.
تشخیص این بیماری معمولاً با استفاده از رادیوگرافی ساده قرار می‌گیرد و در طول پیشرفت بیماری، عکس‌برداری‌های مکرر برای بررسی وضعیت پیشرفت بیماری انجام میشود. در رادیوگرافی ساده، در ابتدا تغییر در تراکم بخشی یا کلیه اپی‌فیز سر استخوان ران قابل مشاهده است و پس از چند ماه، تغییر شکل سر استخوان ران قابل تشخیص است. پزشک معالج با استفاده از رادیوگرافی‌های متوالی که از لگن بیمار انجام می‌دهد، وضعیت سر استخوان ران را مورد بررسی قرار می‌دهد و بر اساس شدت درگیری سر، نوع درمان مناسب برای بیمار را انتخاب میکند.
منبع : ایران ارتوپد
