[sbu_post_image]
رباط یا لیگامان یک نوار یا طناب بافتی محکم و قابل انعطاف است که دو استخوان را به هم متصل میکند. برای فهم بیشتر ساختمان و کارکرد رباط یا لیگامان ابتدا باید بدانیم مفصل چیست.
آناتومی مفصل، رباط و کپسول مفصلی
مفصل جایی است که دو استخوان در کنار هم قرار گرفته و بر روی هم میلغزند و حرکت میکنند. پایداری مفصل تابع عوامل متعددی است. یکی از این عوامل شکل دو استخوان تشکیل دهنده آن است. بطور مثال شکل گوی و کاسه ای در مفصل ران موجب پایداری آن میشود. عامل مهم دیگر در پایداری مفصل رباط های اطراف آن هستند.
رباط یا لیگامان یک نوار یا طناب بافتی محکم و در عین حال قابل انعطاف است که دو سر آن به دو استخوان تشکیل دهنده مفصل میچسبد و مانع دور شدن آنها از هم میگردد.
کپسول مفصلی هم بافت دیگری است که دورتادور مفصل را گرفته و آن را پایدار میکند. کپسول مفصل پرده بافتی به شکل یک استوانه است که از دو سر باز است. هر کدام از دهانه های باز این استوانه دورتادور هر کدام از استخوان های تشکیل دهنده مفصل را کمی بالاتر از مفصل گرفته و به آن میچسبد. به این ترتیب مفصل در درون یک فضای بسته محصور میشود.
بین کپسول مفصلی و خود مفصل مایع مفصلی وجود دارد که سطوح مفصل را لغزنده کرده و به این ترتیب حرکات آن را تسهیل میکند. رباط ها بر روی کپسول مفصلی قرار میگیرند. البته در بعضی قسمت های مفصل رباط های قویتر و محکم تری نسبت به قسمت های دیگر وجود دارد. این موجب میشود تا حرکات مفصل در بعضی جهات محدود شده و در بعضی جهات راحت تر صورت گیرد.
بطور مثال رباط ها یا لیگامان های جانبی یا کلترال زانو که در سطوح داخلی و خارجی آن هستند قویتر از رباط هایی هستند که در جلو و عقب زانو قرار گرفته اند. نتیجه آن است که مفصل زانو به راحتی به جلو و عقب خم و راست میشود ولی به طرفین خم نمیشود. عاملی که حرکت زانو به طرفین را مهار میکند همین رباط های جانبی آن هستند.
گاهی اوقات رباط ها چنان به کپسول مفصلی میچسبند که با آن یکی شده و عملا جزئی از آن میگردند.
تفاوت رباط و تاندون
رباط یا لیگامان با زردپی یا تاندون تفاوت دارد. رباط (لیگامان) دو استخوان دو طرف مفصل را به هم متصل میکنند. پس دو سر رباط به استخوان متصل میشود. از طرف دیگر تاندون ( زردپی) بافتی است که عضله را به استخوان متصل میکند. پس یک سر تاندون به عضله و سر دیگر آن به استخوان متصل شده است. رباط مسئول پایدار کردن مفصل است ولی تاندون موجب حرکت مفصل میشود.
منبع : ایران ارتوپد
