تاریخ ۳ اردیبهشت ۱۴۰۳
پولیومیلیت Poliomyelitis یا فلج اطفال نوعی بیماری ویروسی است که در آن ویروس موجب آسیب تعدادی از سلول های نخاع شده و بدنبال آن تعدادی از عضلات اندام های بیمار فلج میشوند.
در اینجا فقط در مورد کنترل عوارض بلند مدت و تغییر شکل هایی که در اندام بوجود آمده است صحبت میشود.
همانطور که اشاره شد، در بیماری پولیومیلیت، بیشترین عضلاتی که تحت تأثیر قرار میگیرند و ضعیف و فلج میشوند، عضلات اندام تحتانی هستند. این ضعف عضلانی منجر به تغییرات شدیدی در شکل و مفاصل این اندامها میشود که میتواند در حرکت و راه رفتن بیماران مشکل ایجاد کند.
درمان برخی از مشکلات شکل اندام تحتانی و مشکلات مربوط به راه رفتن بیماران با استفاده از کفشهای طبی یا ایدهآل انجام میشود. بسیاری از بیماران تنها با استفاده از این وسایل کمکی بهبود مییابند. در مواردی، انجام جراحی نیز ممکن است به این بیماران کمک کند.
مهمترین اقدامان جراحی برای این بیماران عبارتند از :
- بلند کردن تاندون های عضلات کوتاه شده برای تصحیح تغییر شکلی که در مفصل بوجود آمده است. این شایعترین عمل جراحی است که برای این بیماران انجام میشود ولی موفقیت آن منوط به این است که مفصل گرفتار شده هنوز قابلیت انعطاف داشته و خشک نشده باشد
- آزاد کردن کپسول مفصلی در مفاصلی که به علت اینکه مدت زیادی در یک وضعیت مانده اند خشک شده اند. این آزاد کردن کپسول مفصلی با برش دادن قسمت هایی از آن انجام میشود.
- خشک کردن مفصل در مواردی که سفتی و خشکی مفصل و تغییر شکل آن از حالت قبلی باز هم بیشتر است انجام میشود. در این عمل جراحی غضروف مفصلی برداشته شده و استخوان های دو طرف مفصل در وضعیت صحیح قرار گرفته و سپس با پیچ و پلاک به هم متصل میشوند تا بعد از مدتی به هم جوش بخورند.
- جابجایی تاندون عضلات در مواردی انجام میشود که به دلیل فلج بودن برخی از عضلات، امکان انجام حرکتی مشخص وجود نداشته باشد. به عنوان مثال، هنگامی که به دلیل ضعف عضلات جلوی ساق، بیمار قادر به بالا بردن مچ پا خود نباشد، با جابجایی تاندون عضلاتی که مچ پا را به داخل چرخانده، توانایی بالا بردن مچ پا به بیمار باز میگردد.
- استئوتومی، فرایندی است که در آن استخوانها به منظور اصلاح تغییر شکل مفاصل، جراحی میشوند. به عنوان مثال، هنگامی که به دلیل ضعف عضلات چهارسر ران، زانوی بیمار در حالت خم باقی میماند و به طور کامل صاف نمیشود، با انجام استئوتومی استخوان ران در بالای زانو، میتوان تغییر شکل زانو را اصلاح کرد. در این نوع جراحی، جراح با کنترل دقیقی استخوان را شکسته و سپس استخوانها را در وضعیت مناسبی نزدیک یکدیگر قرار میدهد و با استفاده از پیچ و پلاک، آنها را به هم متصل میکند تا بهبود پیدا کنند. سپس استخوانها در محل جراحی جوش میخورند.
- بندرت در مواقعی که استخوان بیمار کوتاه است میتوان با انجام استئوتومی و استفاده از اکسترنال فیکساتور ایلیزاروف طول اندام را بلندتر کرد.
منبع : ایران ارتوپد