تاریخ ۱۴ مهر ۱۳۹۸
ستون فقرات زنجیرهای طولانی از استخوانها، دیسکها، ماهیچهها و رباط ها است که از قاعده جمجمه تا نوک پشت استخوان امتداد دارند. ستون فقرات گردن (ناحیه گردن) از سر پشتیبانی میکند و از اعصاب و نخاع محافظت میکند و عمل صاف کردن گردن را در حین فعالیت امکان پذیر میکند. این بخش عمده ترین ساختار مهرهها (استخوان ها) است. بین هر دو مهره مجاور نیز یک دیسک قرار دارد. در قسمت پشتی هر مهره دو مفصل صورت وجود دارد که یکی در هر طرف است. اتصالات صورت به گونهای طراحی شدهاند که حرکت صاف برای خم شدن به جلو و به عقب و چرخش را امکان پذیر میکنند و حتی حرکات اضافی را نیز محدود میکنند. ماهیچهها و رباطها ستون فقرات را احاطه کرده و از آن پشتیبانی میکنند. همه این ساختارها دارای اتصالات عصبی هستند و آسیب دیدگی به هر بخشی از آن میتواند باعث درد شود.
آسیب شلاقی گردن نوعی آسیب گردنی است که در اثر حرکات ناگهانی سر به جلو، عقب یا پهلو ایجاد میشود و هنگامی رخ میدهد که بافتهای نرم گردن کشیده و آسیب دیده باشند (رگ به رگ شدن).
آسیب شلاقی گردن اغلب طی چند هفته یا چند ماه بهتر خواهد شد، اما برای برخی افراد میتواند طولانیتر شود و فعالیتهای آنها را به شدت محدود کند.
چه عواملی باعث ایجاد درد مزمن در گردن میشوند؟
معمولاً نمیتوان علت دقیق درد گردن را در روزها یا هفتههای پس از تصادف با اتومبیل دانست. ما میدانیم که ماهیچهها و رباطها خسته میشوند و احتمالاً ملتهب هستند، اما آنها معمولاً طی شش تا ده هفته بهبود مییابند. دردی که بیشتر طول بکشد، معمولاً ناشی از مشکلات عمیق تر مانند آسیب به دیسک یا مفصل صورت یا هر دو است.
درد مفاصل صورت شایعترین علت درد مزمن گردن پس از تصادف رانندگی است. ممکن است به تنهایی یا همراه با درد دیسک ایجاد شود. درد مفاصل صورت معمولاً در سمت راست یا چپ مرکز پشتی گردن واقع شده است. این ناحیه ممکن است به لمس حساس باشد و ممکن است درد صورت با درد عضلانی اشتباه گرفته شود. ما نمیتوانیم با تصویر اشعه ایکس یا اسکن MRI بگوییم که آیا مفاصل در اثر برخورد، صدمه دیده است. تنها راه برای بیان اینکه آیا مفاصل علت ایجاد درد است، انجام تزریقی به نام “بلوک شاخه داخلی (MBB)” است که در زیر مورد بحث قرار گرفته است.
آسیب دیسک همچنین میتواند باعث درد مزمن در گردن شود. دیسک اجازه حرکت گردن را میدهد، اما در عین حال باعث میشود گردن بیش از حد حرکت نکند. دیواره بیرونی دیسک (به نام حلقه) میتواند در اثر آسیب شلاقی گردن پاره شود. این معمولا بیماری بهبود مییابد، اما در بعضی افراد دیسک بهبود نمییابد. در این حالت، هنگام انجام فعالیتهای عادی دچار استرس و ضعف میشود. درد ناشی از انتهای عصبی، در ناحیه حلقوی است. این دیسک عامل اصلی بروز درد مزمن در گردن در حدود ۲۵٪ از بیماران است و در برخی افراد هم درد دیسک و هم درد صورت وجود دارد. در برخی موارد، دیسک میتواند فتق شود و به عصب فشار وارد کند. این معمولاً باعث ایجاد درد بیشتر از ناحیه بازو به سمت گردن میشود.
فشار عضلانی گردن و قسمت فوقانی آن میتواند باعث درد حاد شود. با این وجود، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد عضلات گردن یکی از دلایل اصلی بروز درد مزمن در گردن هستند، اگرچه در صورت کار بیش از حد برای محافظت از دیسکهای آسیب دیده، مفاصل یا اعصاب گردن و عضلات میتوانند صدمه ببینند یا اگر مورد دیگری مانند درد عضلانی یا وضعیت بد بدن و عادتهای کاری وجود داشته باشد.
اعصاب نخاعی و نخاع میتوانند با فتق دیسک یا دیواره استخوان تحت فشار قرار گیرند. این معمولاً باعث ایجاد درد در بازو میشود اما همچنین ممکن است گردن درد نیز وجود داشته باشد.
علائم آسیب شلاقی گردن چیست؟
سردرد ناشی از مشکلات گردن، سردرد وابسته به گردن نامیده میشود. این بیماری ممکن است در اثر صدمه به دیسک ناحیه فوقانی گردن، مفاصل صورت یا مفاصل بالاتر به نام مفاصل آتلانتو اکسیپیتال یا آتلانو محوری ایجاد شود. سردرد وابسته به گردن میتواند میگرن را بدتر کند.
درد و سنگینی بازو ممکن است در اثر فشرده سازی عصبی که از فتق دیسک میآید، ایجاد شود که تشخیص آن برای پزشک آسان است. به طور معمول، درد بازو از سایر قسمتهای گردن “ریشه میگیرد”. “درد ریشه گرفته یا ارجاعی” دردی است که در مکانی دور از منطقه آسیب دیده احساس میشود اما ناشی از فشار بر روی عصب نیست. درد بین تیغههای شانه معمولاً نوعی درد ارجاعی است.
کمردرد نیز گاهی اوقات دیده میشود و بعد از آُسیب شلاقی گردن کاملاً شایع است و ممکن است در اثر آسیب دیدگی دیسکها، مفاصل جنب ناحیه کمر یا مفاصل ساکروایلیاک ایجاد شود.
مشکل در تمرکز یا حافظه را میتوان به خود درد مربوط دانست و داروهایی که برای درد، افسردگی یا آسیب خفیف مغز مصرف میکنید. همچنین ممکن است تحریک پذیری و افسردگی را تجربه کنید. اختلال در خواب میتواند نتیجه درد یا افسردگی باشد. علائم دیگر نیز ممکن است شامل تاری دید، شنیدن صدای زنگ در گوش، سوزن شدن صورت و خستگی باشد.
چگونه این بیماری تشخیص داده میشود؟
پزشک در مورد علائم و نحوه آسیب دیدگی شما سؤال میکند و سپس معاینه جسمی انجام میدهد. این کار به پزشک شما اجازه میدهد که بفهمید آیا بلافاصله به آزمایش نیاز دارید یا اینکه میتوانند منتظر بمانید و همچنین اینکه چگونه به درستی مشکل خود را درمان کنید. در بیمارانی که بعد از گذشت حدود ۱۲ هفته بهبود نمییابند، ممکن است ارزیابی دقیق تری مورد نیاز باشد و برخی از آزمایشات در زیر شرح داده شده است. همه بیماران نیاز به آزمایش ندارند.
تصویربرداری با اشعه ایکس
اگر پزشک متخصص شما به آسیب دیگری مشکوک باشد که مثلا ممکن است شامل شکستگی یا آسیب ستون فقرات باشد، تصویربرداری با اشعه ایکس درست بعد از آسیب استفاده میشود. تصاویر پرتوی ایکس همچنین ارتفاع دیسک و چرخش استخوان را نشان میدهند. در غیر این صورت اغلب در بیمارانی استفاده میشود که تقریباً طی ۱۲ هفته بهبود نمییابد. اگر MRI انجام شود، معمولاً معاینه اشعه ایکس برای بررسی آناتومی استخوان نیز انجام میشود.
MRI
در صورتی که متخصص مشکوک به فتق دیسک، آسیب دیسک یا فشرده شدن عصب یا نخاع باشد، اسکن تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) ضروری است. بلوک شاخه داخلی (MBB) تزریقی است که برای تعیین اینکه آیا مفاصل فاسیال در گردن درد نقش دارد یا خیر انجام میشود.
دیسکوگرافی
دیسکوگرافی تزریق به خود دیسک است تا مشخص شود که آیا دیسک در این درد نقش دارد یا خیر. دیسکوگرافی فقط برای بیماران دارای درد شدید استفاده میشود که با درمان مناسب بهبود نیافتهاند و جراحی برای آنها در نظر گرفته میشود.
سی تی اسکن
توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن)، که معمولاً با میلوگرام (رنگ یا کنتراست تزریق شده در کانال نخاعی) تزریق میشود نیز میتواند برای تشخیص گردن درد که به درمان پاسخ نمیدهد، استفاده شود.
الکترومیوگرافی
در صورت وجود شک در مورد آسیب عصبی (مانند سندرم تونل کارپ) ممکن است از الکترومیوگرافی و تست هدایت عصب (EMG / NCV) استفاده شود. (اگر این تست برای شما تجویز شده است، برای کسب اطلاعات بیشتر به بروشور آموزش NASS بیمار در EMG مراجعه کنید.)
درمان آسیب شلاقی گردن
درمان آسیب شلاقی گردن در چند هفته و ماه اول معمولاً شامل تمرینات قدرتی و آموزش مکانیک بدن است. بیمارانی که بعد از گذشت حدود ۱۲ هفته بهبود نمییابند، نیاز به معالجه تخصصی دارند و غالباً از متخصص ستون فقرات، بر اساس علت درد باید کمک گرفته شود.
تمرینات قدرتی
تمرینات قدرتی برای ایجاد قدرت کافی در عضله لازم است تا بتواند سر و گردن را در حالت وضعیت استقرار خوب در حالت استراحت و حین فعالیت نگه دارد. تقویت ماهیچهها باعث افزایش دامنه حرکتی آنها نیز میشود.
وضعیت صحیح
مکانیک بدن ارتباط بین سر، گردن، قسمت بالای بدن و کمر در حین حرکت و در حالت استراحت را توصیف میکند. این تمرین با حفظ وضعیت مناسب، استرس بر روی عضلات، دیسکها و مهرهها را کاهش میدهد و به بافت آسیب دیده فرصتی برای بهبودی میبخشد. وضعیت ضعیف و مکانیک بدن باعث عدم تعادل در ستون فقرات شده و استرس زیادی در گردن ایجاد میکند که ممکن است مانع بهبودی شود.
داروها
داروها برای کنترل علائم مفید هستند. آنها هرگز مشکلی را حل نمیکنند و باید فقط به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی کامل استفاده شوند. هیچ درمانی برای گردن درد وجود ندارد. انتخاب دارو به نوع، شدت و مدت زمان درد و همچنین وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. انواع داروهایی که بیشتر برای درد حاد گردن تجویز میشوند شامل داروهای ضد التهابی و داروهای ضد درد (مخدر) میباشند. علاوه بر این، پزشک ممکن است استفاده از نرم کنندههای عضلانی را تجویز کند. برای درد مزمن و شدید گردن، مسکنهای قوی و داروهای ضد افسردگی به طور کلی مفید هستند.
تزریق
تزریق به ستون فقرات میتواند در بیماران با دقت انجام شده و مفید باشد. باز هم، تزریقها مشکلی را درمان نمیکنند و فقط باید بخشی از یک برنامه جامع درمانی باشند. تزریق اپیدورال در کانال نخاعی میتواند در موارد فشرده شدن عصب همراه با درد بازو، تسکین کوتاه مدتی را ایجاد کند، اما به ندرت برای درد دیسک بدون علائم موثر است. تزریقهای فاسیال (زایگووفیزیکال) ممکن است به طور موقت به بهبود درد گردن کمک کنند و معمولاً قبل از نوروتومی رادیو فرکانسی انجام میشود. نوروتومی رادیوگرافی (RFN) روشی است که باعث میشود اعصاب گرم شوند تا ارسال سیگنالهای درد را متوقف کند اما فقط برای درد مفاصل فاسیال مفید است. این درمان میتواند به مدت حدود نه تا ۱۸ ماه کمک کند و در صورت نیاز میتواند تکرار شود و فقط باید در شرایط مزمن با درد قابل توجه در نظر گرفته شود.
درمان دستی
درمان دستی نخاعی (SMT) معمولاً توسط کایروپراکتورها، استئوپاتها یا متخصصین فیزیوتراپی انجام میشود. SMT میتواند این علایم را برای بسیاری از بیماران تسکین دهد و به طور کلی بی خطر است. SMT باید با تمرینات قدرتی و آموزش مکانیک بدن ترکیب شود.
جراحی
جراحی برای درمان درد مزمن گردن تقریباً ضروری نیست. با این وجود، در صورت وجود درد شدید ناشی از یک یا دو دیسک، یا ناتوانی بیمار و بیماری که با درمانهای غیر جراحی بهبود نیافته باشد، جراحی میتواند کمک کننده باشد. در صورت وجود فشار بر روی عصب یا نخاع، اغلب جراحی انجام میشود.
