درمان اصلی تومورهای استخوان جراحی است. البته در تومورهای بدخیم استخوان از رادیوتراپی و شیمی درمانی هم استفاده میشود ولی بیشترین مقدار حجم تومور را به توسط جراحی از بدن خارج میکنند. رادیوتراپی و شیمی درمانی روش هایی برای کمک به جراحی است که به منظور از بین بردن (و یا به حداقل رساندن) سلولهای تومورال که بعد از جراحی در بدن باقی میمانند از آنها استفاده میشود.
جراحی نه فقط یک اقدام درمانی است بلکه از آن برای بیوپسی یا نمونه برداری از تومور هم استفاده میشود. بیوپسی یا نمونه برداری تشخیصی از تومور یک جراحی مستقل از جراحی درمانی است ولی بسیار مهم است که این دو جراحی با هم برنامه ریزی شده و به توسط یک جراح انجام شوند. نمونه برداری از محل نامناسب تومور موجب مشکلاتی در تصمیم گیری های حین جراحی درمانی میشود. گاهی اوقات اگر عمل جراحی اولیه برای بیوپسی یا نمونه برداری به طریقه غلطی انجام شده باشد دیگر نمیتوان بافت تومور را خارج کرده و تنها راه باقی مانده قطع عضو است.
جراحی تومور سرطانی
هدف اصلی جراحی در درمان تومورهای سرطانی اینست که تمامی بافت تومورال خارج شود. حتی اگر چند سلول سرطانی در بدن باقی بمانند میتوانند رشد کرده و تومور جدیدی را بوجود آورند. برای اطمینان از اینکه تمامی سلول های سرطانی خارج شده اند پزشک جراح نه فقط تومور را خارج میکند بلکه مقداری از بافت به ظاهر سالم اطراف آن را هم خارج میکند تا اطمینان حاصل کند سلول سرطانی به جای نمانده است. به این نوع جراحی “کندن وسیع” یا واید رزکشن Wide resection میگویند.
بعد از جراحی، کل بافت خارج شده را به آزمایشگاه میفرستند. در آزمایشگاه پاتولوژی پزشک متخصص پاتولوژیست، قسمت های مختلف تومور را با میکروسکوپ بررسی میکند. وی حاشیه بافت خارج شده را هم مورد بررسی قرار میدهد. اگر در این حاشیه هنوز آثاری از سلول های سرطانی باقی مانده باشد احتمال عود مجدد تومور وجود دارد.
تشخیص حاشیه تومور
متاسفانه تومور های سرطانی در غالب موارد حاشیه و مرز مشخصی ندارند و سلولهای سرطانی میتوانند تا فواصل زیادی در بافت های به ظاهر سالم اطراف تومور نفوذ کرده و گسترش یابند. پزشک معالج برای یافتن مرز تومور از ابزارهای تصویربرداری پیشرفته ای مانند سی تی اسکن و ام آر آی استفاده میکند. همچنین ممکن است در حین عمل جراحی پزشک جراح قسمتی از بافت حاشیه تومور را که خارج کرده به آزمایشگاه بفرستد تا در همان موقع (البته با تکنیک های خاصی) پزشک پاتولوژیست پاسخ دهد که آیا در این بافت حاشیه ای بقایایی از سلول های تومورال هست یا خیر. اگر جواب مثبت بود ممکن است نیاز شود تا بافت بیشتری از اطراف تومور خارج شود.
منبع : ایران ارتوپد
