تاریخ ۹ تیر ۱۳۹۸
تنیس البو یک بیماری شایع است که باعث درد در قسمت بیرونی آرنج میشود. این بیماری بر خلاف نامش، در نتیجه انجام فعالیتهای روزمره ایجاد شده و صرفاً مربوط به تنیسبازان نیست. هر کس به خصوص با افزایش سن ممکن است به این عارضه دچار شود. این عارضه معمولاً خود به خود یا با خوددرمانیهایی نظیر انجام تمرینات ورزشی سبک برطرف میشود.
این عارضه نوعی تندونوپاتی است یعنی بر تاندونها اثر میگذارد. این بیماری معمولاً زمانی که تاندون اسکتنسور مشترک که عضلات ساعد را به قسمت بیرونی آرنج متصل میکند ضخیم، متورم و دچار پارگیهای جزئی شود اتفاق میافتد و باعث بروز درد و حساسیت به لمس میشود. این عارضه در یک تا ۳ نفر از هر ۱۰۰ نفر دیده میشود. هر بازیکن تنیسی ممکن است به این عارضه دچار شود اما زمانی که سن شما نیز به ۴۰ تا ۵۰ سالگی میرسد ممکن است به این عارضه مبتلا شوید.
این عارضه ممکن است در هر دو دست اتفاق بیفتد اما معمولاً در آرنجی که از آن بیشتر استفاده میکنید دیده میشود؛ بنابراین اگر شما چپ دست هستید احتمال این که آرنج چپ شما دچار این بیماری شود بیشتر است. این عارضه به مرور زمان بهتر میشود مگر این که شما به انجام فعالیتهایی که مشکل شما را تشدید میکنند ادامه دهید. بسته به شدت ابتلا به تنیس البو این بیماری ممکن است بین ۶ ماه تا دو سال طول بکشد. گاهی اوقات نیز ممکن است دوباره در آینده عود کند.
علل ابتلا به تنیس البو
صطلاح پزشکی که برای عارضه تنیس البو به کار برده میشود، اپیکوندیلیت یا اپیکوندلالژی است زیرا درد در اطراف بخشی از استخوان همورئوس که به آن اپیکوندل جانبی گفته میشود احساس میشود. در بیشتر موارد، نمیتوان به طور دقیق منشأ درد را مشخص کرد.
بسیار از افراد مبتلا به تنیس البو، کارها یا ورزشهایی را انجام میدهند که در آن دست آنها به طور مکرر حرکت میکند. برخی از این نوع فعالیتها عبارتند از:
- حرکات محدود و مکرر مچ دست و دست مانند استفاده از دست در کار با قیچی یا تایپ کردن
- خم کردن مکرر آرنج مانند نواختن ویولن، برش با چاقو یا استفاده از قلمموی نقاشی
- حرکات چرخشی نظیر فشار دادن و پیچاندن لباسها یا استفاده از پیچ گوشتی
- انجام ورزشهای راکتی مانند تنیس، بدمینتون یا اسکواش (علیرغم این که به این عارضه، تنیس البو گفته میشود اما ورزشهای راکتی مانند تنیس حدود ۵ درصد از موارد مبتلا به این بیماری را شامل میشوند.)
- ورزشهای پرتابی مانند پرتاب نیزه و پرتاب دیسک
تنیس البو همچنین ممکن است در موارد زیر نیز اتفاق بیفتد:
- پس از وارد آمدن ضربات سخت به آرنج
- اگر شما به طور ناگهانی یک کار که عادت به انجام آن نداشتهاید را به میزان زیاد انجام دهید مانند باغبانی زیاد یا تنیس در تعطیلات آخر هفته ممکن است به این عارضه دچار شوید.
علائم ابتلا به تنیس البو
شایعترین علامت ابتلا به تنیس البو، درد و حساسیت به لمس در قسمت خارجی آرنج و در عضلات ساعد است. این درد به سمت دستها، انگشتان دست یا بازوها گسترش نمییابد. علائم شما ممکن است به تدریج ایجاد شده و نتوانید آنها را به حادثه یا آسیبدیدگی خاصی ارتباط دهید اما ممکن است با تغییرات اخیر در نحوه وزش کردن و فعالیت کردن شما نظیر استفاده از روشها و تجهیزات ارتباط داشته باشند. معمولاً شما یک تا سه روز بعد، این اثرات را احساس میکنید. گاهی اوقات یک حرکت مانند بلند کردن یک جسم سنگین میتواند باعث بروز درد ناگهانی در آرنج شما شود.
میزان درد متفاوت بوده و ممکن است از یک ناراحتی خفیف تا درد شدید که در خواب شبانه شما اختلال ایجاد میکند باشد. همچنین ممکن است این درد در کارهای روزمره و عادی شما مانند نگه داشتن یک فنجان در دست اختلال ایجاد کند.
درد ممکن است زمانی که یکشی را در مشت خود میگیرید مانند زمانی که با یک نفر دست میدهید تشدید شود. حرکات مکرر مچ دست، خم کردن مچ دست به سمت عقب یا بلند کردن وزنه ممکن است درد را افزایش دهند. همچنین ممکن است مشت شما ضعیف شده و در آرنج نیز دچار خشکشدگی یا تورم خفیف شدهاید اما معمولاً شما هنوز قادر خواهید بود که آرنج خود را مطابق معمول حرکت دهید.
درد در بسیاری از افراد که علائم خفیف ابتلا به تنیس البو را دارند ممکن است پس از استراحت و خوددرمانی تسکین یابد. اگر علائم شما پس از ۴ تا ۶ هفته بهبود نیافت باید به پزشک مراجعه کنید. اگر درد آرنج شما شدید بود و نتوانستید آن را حرکت دهید یا احساس شما در آرنج از دست رفته است باید بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
تشخیص ابتلا به تنیس البو
اگر فکر میکنید که به تنیس البو مبتلا شدهاید شاید نیاز به مراجعه به پزشک نداشته باشید. ممکن است شما بتوانید این عارضه را در منزل درمان کنید اما اگر علائم شما تشدید شده و خوددرمانی و مصرف مسکنهای بدون نیاز به نسخه پزشک مؤثر واقع نشد باید به پزشک مراجعه کنید.
پزشک از شما در مورد علائم سؤالاتی پرسیده و شما را معاینه میکند. وی تورم، حساسیت به لمس یا التهاب و مشکلات حرکتی در مچ دست و آرنج شما را مورد بررسی قرار میدهد. ممکن است وی از شما بخواهد که برخی کارها مثل گرفتن یک جسم در مشت را انجام دهید. پزشک ممکن است از شما در مورد سوابق پزشکی، عادات و نوع شغل شما پرسش کند. آنها معمولاً ابتلا به تنیس البو را با معاینه دست شما و سؤال در مورد علائم و نحوه تشدید این علائم تشخیص میدهند.
بیماری شما به احتمال زیاد بهبود مییابد بنابراین نیازی به انجام تستها و آزمایشهای بیشتر نیست. اگر پزشک شما را به یک متخصص ارجاع داد ممکن است وی دستور انجام برخی آزمایشهای تصویری نظیر اولتراسوند را بدهد. در اولتراسوند از امواج صوتی برای تصویربرداری از داخل بدن و بررسی میزان آسیبدیدگی تاندونها استفاده میشود.
ممکن است از شما خواسته شود که آزمایشهای دیگری نظیر عکسبرداری به وسیله اشعه ایکس را نیز برای رد احتمال ابتلا به بیماریهای دیگر که باعث بروز درد میشوند مانند شکستگی استخوان و ابتلا به استئو آرتریت انجام دهید.
درمان تنیس البو
درمان تنیس البو تا حدودی به مدت زمان ابتلا به این عارضه و اقدامات درمانی که تا کنون انجام دادهاید یا ترجیح میدهید انجام دهید بستگی دارد. برای دستیابی به بهبودی کامل، شما باید به دست خود استراحت بدهید و از انجام فعالیتهایی که این عارضه را تشدید میکنند خودداری کنید. با این کار، تاندون دست شما نیز فرصتی برای بهبودی مییابد. در بیشتر افراد مبتلا به تنیس البو، این عارضه ظرف مدت یک سال بهبود مییابد.
خوددرمانی برای تنیس البو
شما میتوانید برای درمان علائم خود اقدامات متعددی انجام دهید به خصوص اگر علائم شما خفیف باشند. برخی از اقدامات اصلی و رایج که میتوانید انجام دهید عبارتند از:
- به آرنج و دست خود استراحت بدهید اما نباید آنها را برای بیش از چند روز کاملاً بیحرکت نگه دارید زیرا ممکن است آرنج شما خشک شده و عضلات دست شما نیز ضعیف شوند.
- اجسام را در حالی که کف دست شما روبه بالا قرار دارد بلند کنید زیرا با این کار فشار کمتری به عضلات آسیب دیده شما وارد میشود اما تا آنجا که میتوانید از بلند کردن و گرفتن اجسام در دست خود پرهیز کنید.
- قرار دادن کمپرس سرد (مانند کیسه سبزیجات یخزده) یا کیسه گرم (مانند یک بطری آب داغ) روی آرنج میتواند درد آن را به طور موقتی تسکین دهد. شما میتوانید کیسههای یخ چندبار مصرف، پدهای گرمایی و کیسههای گرم قابل مایکرویو شدن بخرید. یخ و پد گرمایی را به طور مستقیم روی پوست خود قرار ندهید زیرا باعث آسیبدیدگی پوست شما میشود و همچنین بیش از ۱۵ دقیقه این بستهها را روی دست خود قرار ندهید.
- شما میتوانید از دست بند، بند، اسپیلنت یا بریس در هنگام انجام فعالیتهایی که تنیس البو را تحریک میکنند روی ساعد خود استفاده کنید. هدف از انجام این کار برداشتن فشار از روی تاندون و حفاظت از عضلات دست شما است.
- اگر شما به داروهای تسکیندهنده نیاز دارید میتوانید از مسکنهای بدون نیاز به نسخه پزشک مانند پاراستامول یا ایبوپروفن استفاده کنید. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی نظیر ایبوپروفن را نیز میتوانید به صورت ژل یا کرم مورد استفاده قرار دهید. شما میتوانید آنها را مستقیماً روی پوست خود بمالید یا قرص آنها را تهیه کرده و مصرف کنید. اگر از کرم یا ژل با کتوپروفن استفاده میکنید باید به مدت دو هفته از دست خود در مقابل نور آفتاب محافظت کنید.
تزریق استروئید در مفصل
اگر تنیس البو بهبود نیافت، دوباره عود کرد یا درد شما تشدید شد ممکن است پزشک، تزریق استروئید در مفاصل را به شما توصیه نماید. استروئید (نوعی هورمون) در قسمت دردناک دست شما تزریق میشود. این تزریق درد را در بیشتر افراد تسکین میدهد اما پس از چند هفته اثر آن از بین میرود.
درمانهای فیزیکی
پزشک ممکن است شما را به یک متخصص فیزیوتراپی ارجاع دهد. متخصص فیزیوتراپی در حفظ و بهبود حرکات و تواناییهای حرکتی تخصص دارد. وی از روشهای مختلف برای کاهش درد شما استفاده میکند. این روشها شامل تمرینات ورزشی، ماساژ بافتهای عمقی، اولتراسوند درمانی و لیزر درمان میشود.
زمانی که درد کاهش یافت، اقدامات فیزیوتراپی به تقویت و کشش آرنج شما کمک کرده و سرعت فرایند بهبودی را افزایش میدهد. متخصص فیزیوتراپی به شما در مورد نحوه انجام کارها و پیشگیری یا تسکین درد توصیههایی خواهد کرد. آنها همچنین به شما تمرینات ورزشی میدهند که میتوانید به منظور تقویت تاندونها در منزل انجام دهید.
طب سوزنی
کارشناسان، انجام طب سوزنی را برای درمان تنیس البو توصیه نمیکنند زیرا مدارک کافی دال بر اثربخش بودن این روش در درمان تنیس البو وجود ندارد.
روشهای درمانی غیر جراحی دیگر
اگر خوددرمانی، مصرف دارو و طب فیزیکی پس از حدود ۶ ماه مؤثر واقع نشدند ممکن است پزشک شما را به یک مشاور ارتوپدی ارجاع دهد که یک متخصص در درمان مشکلات عضلانی اسکلتی نظیر بیماریهای مرتبط با مفاصلی نظیر آرنج است. وی روشهای درمانی دیگر برای تنیس البو اعم از روشهای جراحی و روشهای غیر جراحی را که در زیر توضیح داده شده است مورد ملاحظه قرار میدهد.
با این که این روشها عموماً بیخطر هستند اما مدارک کافی در مورد اثربخشی آنها وجود ندارد. پزشک کلیه مزایا و خطرات ناشی از انجام این فرایندها را برای شما توضیح خواهد داد.
- ممکن است در آرنج شما بوتاکس (سم بوتالینیوم) تزریق شود. با این کار عضلات شما به طور موقت نخواهند توانست حرکت کنند و فرصتی برای استراحت و بهبودی پیدا خواهند کرد. عیب این روش در این است که شما ممکن است به مدت چند ماه قادر به حرکت دادن انگشتان دست خود هم نباشید.
- ممکن است شما بتوانید از شاک ویو تراپی استفاده کنید. در این روش شاک ویوهای پرانرژی از طریق پوست شما وارد قسمت دردناک بدن شده و به تسکین دردان کمک میکنند.
عمل جراحی
اگر تنیس البو پس از یک سال یا بیشتر و با انجام اقدامات درمانی مختلف بهبود نیافت ممکن است پزشک انجام عمل جراحی را به شما توصیه نماید. این گزینه صرفاً زمانی پیشنهاد میشود که شما واقعاً درد شدید و ناتوانکنندهای داشته باشید.
عمل جراحی به منظور ترمیم یا برداشتن قسمتی از تاندون آسیب دیده انجام میشود. این عمل معمولاً به روش “سوراخ کلید ” یا از طریق ایجاد یک شکاف کوچک انجام میشود. احتمالاً شما باید چند روز پس از انجام آن در منزل استراحت کنید. شما باید چند هفته مرخصی بگیرید و اگر با دست خود کار میکنید این مدت طولانیتر خواهد شد. یک برنامه فیزیوتراپی و تمرینات کششی در منزل به شما داده میشود که به بهبودی سریعتر شما کمک میکند.
پیشگیری از ابتلا به تنیس البو
احتمالاً شما با رعایت برخی نکات در محافظت از عضلات و تاندونهای دست خود میتوانید از بروز تنیس البو پیشگیری کنید. برخی از این اقدامات عبارتند از:
- به فعالیتهایی مکرری که با دست خود انجام میدهید فکر کرده و سعی کنید از انجام آنها اجتناب کرده یا نحوه انجام آنها را تغییر دهید.
- حین انجام وظایف خود که باید با دست انجام دهید استراحت کرده و کمی توقف کنید.
- اگر شما باید اجسامی را حمل کنید سعی کنید کف دست شما حین گرفتن این اجسام روبه بالا باشد.
- اگر شما ورزش میکنید باید از روشهای درست استفاده کنید. در این مورد از مربی خود مشورت بگیرید.
- همیشه از تجهیزاتی استفاده کنید که برای شما مناسب هستند. به عنوان مثال شما باید از راکتی استفاده کنید که اندازه دسته آن متناسب با سایز شما باشد.
درست و صحیح ورزش کردن از عود دوباره علائم جلوگیری میکند.