تشخیص نرمی استخوان
هرگاه یک بیمار با علائم مربوط به نرمی استخوان مثل ضعف عضلانی یا دردهای گنگ و مبهم استخوانی مراجعه می کند، پزشک با در نظر گرفتن این بیماری، برای او آزمایشات اولیه را در خواست می کند.
در آزمایشات اولیه معمولاً این نتایج به دست می آید:
- کلسیم = نرمال یا پایین
- فسفر = معمولاً پایین
- الکالین فسفاتاز= بالا (الکالین فسفاتاز می تواند 2 برابر، 3 برابر و 4 برابر حداکثر مقدار نرمال یاحتی بیشتر شود.
- علاوه بر یافته های خونی، در رادیوگرافی به عمل آمده از استخوان های لگن، ران و … تغییر شکل استخوانی، همچنین خطوطی که به آن ها خطوط شکستگی کاذب می گوییم مشاهده می شود.
گاه اختلال در آزمایشات اولیه آنقدر واضح و مشخص هستند که اگر آن ها را در کنار علائم بالینی قرار دهیم دیگر نیازی به انجام آزمایش اضافی نیست. اگر به تشخیص شک داشته باشیم می توان برای بیمار آزمایشات تکمیلی درخواست کرد که عبارتند از:
1-سطح هورمون پاراتورمون: به علت کمبود کلسیم افزایش می یابد تا بتواند با تأثیر بر استخوان، مقدار کلسیم را افزایش داده و به حد طبیعی نزدیک کند.
2- کاهش سطح خونی ویتامین D نیمه فعال
3- اگر آزمایشات یا رادیوگرافی انجام شده نتوانند به تشخیص کمک کنند، در نهایت مجبور به نمونه برداری از استخوان هستیم. اگر چه خیلی کم پیش می آید تا سرنوشت تشخیص بیماری نرمی استخوان به این مرحله برسد.
نقش داروهای ضد تشنج در نرمی استخوان
اهمیت رسیدن به تشخیص علت نرمی استخوان وقتی روشن می شود که بدانیم: برای درمان قطعی یک بیماری، باید علت آن را درمان کرد. این اصل علاوه بر درمان نرمی استخوان، در درمان بسیاری از بیماری های دیگر قابل تعمیم است. به عنوان مثال، یک فشار خون در صورتی به طور مناسب و کامل درمان می شود که علت آن مشخص شود یا وقتی قادر به درمان مناسب اختلالات چربی هستیم که علت آن را بدانیم.
برای درک اهمیت نقش داروهای ضدتشنج در ایجاد نرمی استخوان اجازه بدهید مثالی بزنم. روزی یک مرد 55 ساله، فرزند خود را که یک دختر خانم 12 ساله بود به مطب آورد. کودک قادر به راه رفتن نبود و پدر او را بغل گرفته و بر روی تحت معاینه خوابانید.چهره ی دختر به نظر عقب افتاده می آمد، شرح حال تشنج از دوران کودکی، اولیه شکایت مرد، از بیماری دخترش بود. دختر از 4 سالگی تحت درمان با داروهای ضدتشنج بود (فنوباربیتال و کاربامازپین). به علت وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از سال ها قبل دخترش را برای ویزیت نزد پزشک نبرده بود و تنها با مراجعه به داروخانه و نشان دادن نسخه های قدیمی داروهای ضدتشنج را تکرار می کرد. مادر می گفت از حدود 3 سال قبل کودک به تدریج توانایی راه رفتن را از دست داده و اکنون کاملاً زمینگیری است.
بر اساس شرح حال، اولین تشخیص، نرمی استخوان در کودکان با نام راشیتیسم بود. همان استئومالاسی بالغین که علت آن در این بیمار، اختلال در مسیر تبدیل فرم به نیمه فعال در کبد توسط داروهای ضدتشنج بود. آزمایشات و اقدامات تشخیصی درخواستی، بیماری را ثابت کرد بیمار تحت درمان قرار گرفت و اکنون که 3 سال از داستان می گذرد، گاهی پدر دخترک که حالا دوست صمیمی من به حساب می آید با خیال شق القمر از طرف دوست طبیبش، گاهی خوشه ای چند از زعفران ولایت را بروی میز می گذارد. با دنیایی از اظهار لطف که بهانه ای می شود برای ادامه زندگی یا طبابت.
برای آشنایی بیشتر با درمان نرمی استخوان روی لینک مربوطه کلیک کنید.
