تاریخ ۳ اردیبهشت ۱۴۰۳
بیوپسی یا نمونه‌برداری از بافت یک موجود زنده را معمولاً به معنای گرفتن نمونه‌ای از استخوان یا سایر بافت‌ها جهت بررسی و تحلیل در آزمایشگاه پاتولوژی انجام می‌دهند. در این روش، پزشک معالج یک تکه کوچک از استخوان را از بدن بیمار برداشت کرده و برای بررسی به آزمایشگاه می‌فرستد. این نمونه‌برداری اغلب به دلیل تغییرات مشاهده شده در بافت استخوان انجام میشود، ولی دلیل دقیق این تغییرات ممکن است توسط پزشک مشخص نشده باشد.
یکی از شایع‌ترین موارد استفاده از بیوپسی، تحلیل تومورهای استخوان است. به عنوان مثال، پزشک ممکن است در تصاویر رادیوگرافی تغییراتی در شکل یکی از استخوان‌های بدن بیمار مشاهده کند ولی نتواند نوع دقیق تومور را تشخیص دهد. حتی با استفاده از روش‌های تصویربرداری پیشرفته مانند سی‌تی اسکن یا ام آر آی، نوع تومور ممکن است قطعی نشود. بنابراین، بیوپسی استخوان می‌تواند در تشخیص دقیق نوع تومور و سلول‌های تشکیل‌دهنده آن کمک کند. این اطلاعات حیاتی است زیرا نوع درمان بیمار معتمد بر نوع تومور استخوان است.
در بعضی بیماری های متابولیک یا مادرزادی استخوان و یا بعضی عفونت ها هم ممکن است نیاز به بیوپسی یا نمونه برداری از استخوان ضروری باشد.
چگونگی انجام بیوپسی
نمونه برداری از استخوان به دو روش بسته یا باز انجام میشود. در بیوپسی بسته Close biopsy که معمولا بصورت سرپایی و در کلینیک انجام میشود ابتدا بیمار بر روی تخت معاینه در وضعیت مناسب دراز میکشد. سپس لباس محلی که باید از استخوان آن بیوپسی تهیه شود کنار زده شده و پوست آن محل با محلول های ضد عفونی تمیز و استریل میشود. پس از آن پزشک با تزریق یک ماده بیحس کننده پوست و بافت های زیر پوستی را بیحس میکند.
در مرحله بعد یک شکاف کوچک بر روی پوست داده شده و یک سوزن کلفت از طریق آن شکاف به زیر پوست فرستاده شده و تا روی استخوان مربوطه برده میشود. با فشار دست پزشک، سوزن به درون استخوان رفته و تکه ای از استخوان درون لوله آن گیر میکند. سپس پزشک سوزن را خارج کرده و تکه استخوان درون آن را بیرون میاورد و درون محلول نگهدارنده خاصی میگذارد. اطلاعات مربوط به بیمار بر روی ظرف حاوی محلول نوشته شده و هرماه با درخواست پزشک و شرح یافته های بالینی و پاراکلینیکی به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده میشود. محل شکاف بخیه و سپس پانسمان میشود.
در برخی حالات، وارد کردن سوزن به محل مورد نظر در استخوان برای نمونه‌برداری ممکن است دشوار باشد. در این موارد، معمولاً از هدایت فلوروسکوپ یا سی‌تی اسکن برای انجام نمونه‌برداری استفاده میشود. پزشک محل ضایعه را بر روی صفحه نمایش فلوروسکوپ یا تصاویر سی‌تی اسکن مشاهده کرده و سپس سوزن بیوپسی را به دقت در محل مورد نظر وارد میکند.
در مواردی که به دلایل مختلف نمی‌توان از روش بسته برای نمونه‌برداری استفاده کرد، به نمونه‌برداری باز پرداخته میشود. این روش، مشابه یک عمل جراحی کامل است و در اتاق عمل انجام میشود. این نوع نمونه‌برداری نیاز به بیهوشی عمومی یا بیهوشی موضعی دارد.
در صورتی که احتمال وجود مشکلات جدی در استخوان و نیاز به جراحی وجود دارد، نمونه‌برداری از استخوان باید توسط همان جراحی انجام شود که در نهایت برای بیمار جراحی انجام میشود.
نمونه بدست آمده در آزمایشگاه پاتولوژی یا آسیب شناسی به توسط متخصص پاتولوژیست و یا آسیب شناس بررسی میشود. برای این کار معمولا نمونه به توسط تیغه های مخصوصی بریده شده و از آن لایه های ظریفی جدا میشود. این لایه ها در زیر میکروسکوپ به دقت بررسی شده و نوع سلول هایی که در استخوان وجود دارند مشخص میشود. گزارش بررسی آسیب شناسی برای پزشک معالج ارسال میگردد.
منبع : ایران ارتوپد
