تاریخ ۵ آذر ۱۴۰۲
تنگی کاروتید (Carotid Stenosis) به معنای تنگ شدن و بسته شدن شریان کاروتید در ناحیه گردن است. شریان کاروتید مسئول تأمین خون به مغز است. این انسداد ثانویه ناشی از رسوب چربی به شکل پلاک در دیواره شریان است که به عنوان آترواسکلروز شناخته میشود. رسوب چربی در لایه داخلی دیواره رگ تجمع مییابد و به تدریج باعث نامنظمی، تنگی و در نهایت انسداد میشود. این پلاک میتواند به صورت لخته شدن و جابجایی به سمت مغز و ایجاد سکته مغزی (سکته اسکیمیک) منجر شود. سکته مغزی باعث قطع جریان خون به یک ناحیه از مغز میشود و در نتیجه، عدم رسیدن مواد غذایی و اکسیژن به سلولهای مغز و در نهایت آسیب دائمی به آنها میشود. سکته مغزی یک عامل مهم برای ناتوانی و مرگ بیماران است و تنگی کاروتید یکی از عوامل موجب آن است.
علل بیماری تنگی کاروتید گردن
بیماری تنگی کاروتید گردن علل زیادی دارد که از جمله ی مهمترین انها می توان از این عوامل نام برد.
سن بالا ، فشارخون بالا ، سیگار ، کلسترول بالا بویژه LDL ، دیابت یا قند خون بالا و چاقی.و با رعایت برخی توصیه های بهداشتی و غذایی می توان از وقوع بیماری تنگی کاروتید گردن پیشگیری نمود.
علائم بیماری تنگی کاروتید گردن
بیماری تنگی کاروتید گردن، علائمی که بروز میکند به مرحله درگیری ناحیه مغزی بستگی دارد، اگرچه بسیاری از بیماران بدون نشانهای هستند و تنگی تنها در حین معاینه تشخیص داده میشود. علائم بیماری تنگی کاروتید گردن میتواند به شکل کاهش بینایی، ضعف و لرزش در اندامها، گرفتگی و ناتوانی در صحبت کردن یا عدم توانایی در بیان کلمات و در نهایت، اختلال در وضعیت هوشیاری ظاهر شود. در این موارد، مشاوره و مراجعه به یک جراح عروق برای جلوگیری از سکته واقعی بسیار ضروری است.
تشخیص بیماری تنگی کاروتید گردن
یکی از روشهای تشخیصی برای تنگی شریان کاروتید گردن، استفاده از گوشی پزشکی بر روی ناحیه مجاور زاویه فک تحتانی و شنیدن صدا است که منجر به ایجاد جریان گردبادی در ناحیه تنگی میشود. روشهای دیگر تشخیصی عبارتند از:
- سونو داپلر: یک روش غیر تهاجمی است که با استفاده از امواج فوق صوت، تصاویر آناتومیک را به صورت سایهنما نمایان میسازد.
- MRA: این روش با استفاده از امواج مغناطیسی، قادر است عروق را نمایان کند.
- آنژیوگرافی: این روش، روش استاندارد تصویربرداری از عروق است که پس از تزریق ماده حاجب به داخل رگ، با استفاده از اشعه ایکس، تصاویری از عروق بدست میدهد.
درمان بیماری تنگی کاروتید گردن
براساس علامت دار یا بدون علامت داربودن بیماری است.روشهای درمانی عبارتند از:
۱-روشهای مدیکال یا دارویی
۲-اندارترکتومی: خارج کردن پلاک چربی از داخل رگ به روش جراحی
۳-روشهای اندوواسکولار یا داخل عروقی: قرار دادن فنر یا استنت در رگ
تصمیم به انتخاب نوع روش درمانی بیماری تنگی کاروتید گردن به عوامل متعددی وابسته است که توسط جراح عروق بعد از معاینه و بررسی لازم گرفته می شود .