مچ دست – استخوان و مفصل

1. مفصل رادیواولنار پایینی Distal radioulnar joint  مفصل بین انتهای پایینی استخوان های رادیوس و اولنا
2. مفصل رادیوکارپال Radiocarpal joint  مفصل بین انتهای پایینی استخوان رادیوس و استخوانچه های کارپ
3. مفصل اولنوکارپال Ulnocarpal joint  مفصل بین انتهای پایینی استخوان اولنا و استخوانچه های کارپ
4. مفاصل اینترکارپال Intercarpal joint  مفاصل بین استخوانچه ها مفاصل بین ردیف دیستال استخوانچه های کارپ و استخوان های متاکارپ در کف دست

مچ دست یا کارپوس (Carpus) از هشت استخوان تشکیل شده است، که به آنها استخوان‌های کارپ (Carpal bones) می‌گویند. استخوان‌های کارپ در دو ردیف قرار دارند. ردیفی که نزدیک به استخوان‌های ساعد قرار دارند، به آن ردیف بالایی یا پرگزیمال (Proximal row) اطلاق می‌شود، و ردیفی که نزدیک به استخوان‌های کف دست قرار دارند، به آن ردیف پایینی یا دیستال (Distal row) می‌گویند.

پنج استخوان کف دستی (متاکارپ) متناظر با پنج انگشت وجود دارند، که به آنها متاکارپ (Metacarp) می‌گویند. استخوان‌های ردیف دیستال کارپ با استخوان‌های متاکارپ مفصل می‌شوند.

در ردیف پرگزیمال، چهار استخوانچه وجود دارد که به ترتیب از طرف شست به سمت انگشت کوچک عبارتند از اسکافوئید (Scaphoid)، لونات (Lunate)، تریکوتروم (Triquetrum) و پیزیفورم (Pisiform). در ردیف دیستال نیز چهار استخوانچه قرار دارد که به ترتیب از طرف شست به سمت انگشت کوچک عبارتند از تراپزیوم (Trapezium)، تراپزوئید (Trapezoid)، کاپیتیت (Capitate) و همیت (Hamate). استخوان‌های کارپ در کنار هم قرار گرفته‌اند و یک قوس را تشکیل می‌دهند. این قوس به سمت قدام یا کف دست خم می‌شود.

استخوان رادیوس یا زند زبرین در قسمت پایین و نزدیک به مچ کلفت و پهن می‌شود و در واقع در کنار سطح مفصلی استخوان رادیوس قرار دارد و با آن مفصل می‌شود. اما استخوان اولنا یا زند زیرین در قسمت پایین و نزدیک به مچ باریک می‌شود و فقط با تعداد اندکی از استخوان‌های کارپ مفصل می‌شود.

سطح کناری هر کدام از استخوان های کارپ ( به این استخوان ها استخوانچه هم میگویند) از غضروف پوشیده شده تا بتواند با استخوان کناری خود مفصل شود.

منبع : ایران ارتوپد