دقیقاً همانطور که مفاصل بدن (زانوها، باسن ، مچ پا ، شانهها و غیره) با افزایش سن میتوانند دچار آرتروز و دردناک باشند، بنابراین کمر شما نیز ممکن است دچار این مشکلات شود. بخشی از تغییر آرتروزی ستون فقرات هنگامی اتفاق میافتد که غضروف مفاصل فاست (مفاصلی که امکان حرکت در ستون فقرات شما را فراهم میکند) که آن را پوشانده است از بین میرود و این امر منجر به ساییده شدن مفاصل به یکدیگر میشود. بخش دیگری از تغییر آرتروزی ستون فقرات کمری از دیسک بین مهره ای (که بین هر مهره قرار دارد) ناشی از دست دادن آب است و باعث میشود استخوانها با گذشت زمان دچار کم آبی و ریزش شوند. این کار استخوانهای شما را مجبور میکند به هم نزدیکتر شوند و فشار بیشتری به مفاصل فاست وارد کنند. باریک شدن این دیسک به کوتاه شدن قد فرد منجر میشود. همچنین این امر میتواند منجر به تشکیل رشد استخوانی و چرخش استخوان شود.
روشهای درمان متعددی برای آرتروز کمر (اسپوندیلوز ) و ستون فقرات وجود دارد که بسته به شدت آرتروز، پزشک مناسبترین نوع درمان را برای بهبودی وضعیت بیمار توصیه میکند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر دربارهی درمان آرتروز کمر و یا رزرو نوبت در مرکز توانبخشی و طب فیزیکی دکتر فرخانی با شماره تلفنهای 09331111614– 03132367465 – 03132330382 تماس حاصل فرمایید.
علت آرتروز کمر چیست؟
ستون فقرات از چند بخش حرکتی که به صورت مجموعههایی در بالای یکدیگر ساخته شده است تا ستون فقرات شما بتواند به صورت صاف حرکت کند. هر بخش دارای سه نقطه تماس اصلی از جمله دو مفصل فاست و یک دیسک بین مهره ای ، مشابه یک جدول سه خانه ای است. هنگامی که مفاصل و دیسکهای بین مهره ای دچار انحطاط شده و دچار تروما میشوند ، غضروف محافظ از بین میرود و چرخشهای استخوانی جدید شکل میگیرد. این تغییرات ممکن است منجر به آرتروز کمر و ناهنجاری ، سفتی ، درد یا تغییرات غیر طبیعی حرکتی شود. تغییرات دژنراتیو کمر شما اغلب چند منظوره است و برخی از افراد در معرض خطر بیشتری برای ایجاد این تغییرات هستند.
- ژنتیک یا آناتومی: آرایش ژنتیکی شما در آرتریت ستون فقرات شما نقش دارد. اگر والدین یا خواهران و برادران شما به آرتروز کمر مبتلا هستند ، احتمالاً شما نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوید. آرایش آناتومیک شما میتواند باعث ایجاد کانال محکم تر در ستون فقرات شود که میتواند زودتر منجر به علائم تغییرات آرتریت شود.
- سن و استفاده: استفاده از بدن شما هر روز شامل استفاده از ستون فقرات است. استرس استفاده از کمر شما به تغییرات آرتروزی با گذشت زمان کمک خواهد کرد.
- تروما یا جراحی قبلی: آسیب یا جراحی قبلی میتواند بر استرس ستون فقرات و مفاصل شما بیفزاید ، که میتواند باعث تحلیل سریع تر آن میشود.
- چاقی: وزن زیاد بدن استرس بیشتری را به مفاصل فاست ستون فقرات شما وارد میکند و زمینه آرتروز کمر را فراهم میکند.
- اختلالات خود ایمنی: بیماریهایی که بدن شما در حال مبارزه با آن است ، مانند آرتریت روماتوئید و اسپوندیلیت آنکیلوزان ، میتوانند روی ستون فقرات و مفاصل آن تأثیر بگذارد و باعث تخریب یا تحلیل آن شود.
- شغل: حرکات تکراری ستون فقرات یا استرس میتواند در تحلیل ستون فقرات و سپس آرتروز کمر نقش داشته باشد.
علائم
علائم آرتروز کمر:
- علائم آرتروز کمر ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد اما شایع ترین علامت آن کمردرد است.
- دورههای بی تحرکی و عدم تحرک میتواند باعث احساس سفتی کمر شود.
- ممکن است احساس کنید محدوده حرکتی ستون فقرات محدودی دارید.
- پیری و تغییرات در آرتروز ممکن است باعث شود کمردرد به صورت بدتر احساس شود.
- تورم مفاصل در کمر شما همچنین میتواند منجر به گره خوردن اعصاب در ستون فقرات شما شود که میتواند باعث درد پا (سیاتیک) ، بی حسی و سوزن سوزن شدن اندام تحتانی شما و گاهی ضعف پا شود.
- برخی از افراد هنگام ایستادن یا نشستن برای مدت طولانی یا راه رفتن در مسافت طولانی ممکن است به دلیل درد کمر درد شدیدتری داشته باشند.
- همچنین عده ای وجود خواهند داشت که علائم تغییرات کمری نخواهند داشت.
تشخیص آرتروز کمر
در طول مشاوره اولیه با متخصص ستون فقرات، تاریخچه پزشکی دقیق و همچنین معاینه کامل جسمی برای درک بهتر خط زمانی خاص بیمار و زمان ایجاد درد انجام میشود. تصویربرداری برای تشخیص صحیح آرتروز کمر اغلب شامل مواردی مثل اشعه ایکس از ناحیه آسیب دیده مهم است. سی تی اسکن و MRI ممکن است برای ارزیابی بیشتر درخواست داده شود.
درمان غیر عملی
هر بیمار بسته به وضعیت فردی که برای آرتروز کمر دارد، متفاوت است. در مراحل اولیه اصلاحات سبک زندگی یا استفاده از داروها برای درمان مورد استفاده قرار میگیرد و عمل جراحی فقط در صورت عدم تأثیر این اقدامات لازم است.
ضدالتهابها
داروهای ضدالتهابی مانند کورتیکواستروئیدها میتوانند به کاهش التهاب اطراف مفاصل و ستون فقرات شما کمک کنند، که میتواند درد را تسکین یا رفع کند.
در صورت داشتن درد و اسپاسم، داروهای شکل کننده عضلات مانند باکلوفن و قرص متوکاربامول ، ایبوپروفن و پمادهای موضعی ممکن است برای بیمار تجویز شود
پکهای گرم و سرد
کمپرسهای گرم و سرد: یکی از راههای کاهش درد آرتروز کمر استفاده از کمپرسهای جایگزین گرم و سرد در منطقه آسیب دیده است. کمپرس داغ گردش خون را بهبود میبخشد و عضلات سفت را شل میکند. کمپرس سرد از طرف دیگر به کاهش تورم یا التهاب بافت کمک میکند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که نباید از کمپرس گرم برای مناطقی استفاده کرد که به راحتی تحریک میشوند یا اگر از بیماری دیابت و سایر مشکلات گردش خون رنج میبرید، نباید از این کمپرسها استفاده کرد.
فیزیوتراپی
متخصص فیزیوتراپی از درمانهای زیر برای آرتروز کمر بیماران استفاده میکنند. در صورت لزوم، بیمار ممکن است به متخصص مربوطه برای نوع درمان مراجعه شود:
آموزش بیمار تکنیکهای یادگیری برای تقویت عضله اطراف ستون فقرات میتواند به شما در تخلیه فشار یا کاهش استرس استفاده روزانه از کمر کمک کند. پزشک به بیمار میآموزد که عضلات فوق مهره ای و شکمی را تقویت کند که به ستون فقرات کمک میکند. تمرینات عمومی که به ایجاد انعطاف پذیری کمک میکند ، دامنه حرکت و قدرت را افزایش میدهد.
- تغییر فعالیت یا کاهش وزن: تغییر در فعالیتهایی که باعث تحریک کمر شما میشود ، مانند بلند کردن اجسام سنگین و خم شدن مکرر و پیچ خوردگی میتواند به علائم کمک کند. از دست دادن وزن اضافی همچنین میتواند به تخلیه فشار مفاصل آرتریت شما کمک کند. فعال ماندن در مدیریت درد آرتروز ستون فقرات نیز بسیار مفید باشد.
- درمان کایروپراکتیک: فیزیوتراپیست ها یا کایروپراکتورها تکنیکها و روشهای مختلفی را برای کمک به افراد مبتلا به آرتروز کمر دارند. برخی از متخصصان کایروپراکتیک همچنین در کلینیک خود از حرکات کششی و برخی دیگر تمرینات استفاده میکنند.
- با محدود کردن حرکت کمر میتوان از بریس برای حمایت و کاهش درد استفاده کرد.
- لیزر درمانی نیز برای افرادی که از کمردرد شدید به علت آرتروز رنج میبرند، نیز گزینهی مناسبی است. لیزر تراپی درمانی غیرتهاجمی است که نیاز بیمار به دارو را کاهش میدهد. از مزایای این درمان میتوان به بازیابی دامنهی حرکتی بیمار، تسکین درد و گرفتگی کمر اشاره کرد.
- سایر گزینههای درمانی مانند طب سوزنی ، درای نیدلینگ ، سونوگرافی و تحریک الکتریکی یا آب درمانی فقط برخی از گزینههای موجود در درمان علائم آرتروز کمر مانند درد و اسپاسم عضلانی هستند.
کشش- تکنیکهای منحرف کننده و تداخلی مفصل متناوب و مهار آن ممکن است پاسخهای دردناک عضله را مهار کرده و حرکت مایع سینوویال را در داخل مفصل برای بهبودی فراهم کند.
تزریقها
بسته به نوع مشکل و علائم آرتریت کمر که شما را تحت تأثیر قرار میدهد، انواع مختلفی از تزریقها وجود دارد.
تزریق استروئید اپیدورال
این نوع تزریق برای افرادی مفید است که آرتروز آنها باعث ایجاد فشار خون عصبی و علائم پا (درد ، بی حسی یا سوزن سوزن شدن ، ضعف و …) میشود. تزریق توسط یک متخصص آموزش دیده انجام میشود و یک سوزن در فضای اپیدورال در نزدیکی عصبی که مینگر است قرار میگیرد. دوز زیادی از استروئید به امید کمک به کاهش التهاب در نزدیکی عصب تزریق میشود.
تزریقهای فاست
این تزریقها در واقع در مفصل و یا مفاصل فاست انجام میشوند که تصور میشود باعث ایجاد درد و تورم مفاصل میشود. داروی مورد استفاده معمولاً یک داروی استروئیدی و یا بی حس کننده است. تصور میشود که این نتیجه با التهاب ناشی از ساییدگی مفاصل آرتریت به یکدیگر کمک میکند.
بلوکهای شاخه میانی و ریزوتومی
این تزریقها به طور معمول یک روش گام به گام است که با بلوکهای شاخه میانی شروع میشود. این روش در هنگام استفاده از داروهای بی حس کننده (فکر کنید نووکائین مانند یک قرار ملاقات دندان است) ، در مفاصل فاست قرار میگیرد تا با بی حس کردن انتهای عصب در مفاصل فاست که در آن امکان احساس درد در استخوانها وجود دارد ، تسکین یابد. اگر فرد ساعتها به تسکین یک روز از بلوکهای شاخه داخلی برسد ، بخش دوم این فرآیند میتواند انجام شود. این همان ریزوتومی است که مستلزم سوزش اعصاب در مفاصل شما است ، به طوری که دیگر احساس نمیکنید مفاصل آرتریتیک به هم مالیده میشوند. اعصابی که سوزانده میشوند ، بازسازی میشوند ، اما بسیار آهسته ، که باعث تسکین پایدار درد میشود.
ورزش درمانی آرتروز کمر
حرکات اصلاحی زیر در درمان کمردرد به علت آرتروز ستون فقرات موثر است. توصیه میشود حرکات اصلاحی کمر به درستی انجام و تحت نظر پزشک انجام شود:
چرخشهای ستون فقرات کمری
برای انجام این ورزش آرتروز کمر ، به پشت خود دراز بکشید و هر دو زانوی خود را خم کنید و پای خود را به صورت صاف دراز کنید. زانوها را در کنار هم نگه دارید تا جایی که راحت باشد آنها را به سمت چپ بچرخانید و سپس تا آنجا که میتوانید به سمت راست برگردانید. با یک حرکت صاف به حالت شروع برگردید.
خم شدن ستون فقرات کمر (زانو تا قفسه سینه 1)
به پشت خود دراز بکشید و به آرامی زانوی خود را به سمت سینه بکشید. هر دو دست را روی زانو قرار دهید و به آرامی زانوی خود را به سینه خود نزدیک کنید تا احساس سفت شدن کنید. این موقعیت را به مدت 30 ثانیه نگه دارید و به آرامی به حالت شروع برگردید. تمرین را با زانو مقابل خود تکرار کنید.
خم شدن ستون فقرات کمر (زانو تا قفسه سینه 2)
به پشت خود دراز بکشید و هر دو زانو را به آرامی در سینه خود قرار دهید. زانوهای خود را نگه دارید و به آرامی آنها را به سینه خود نزدیک کنید تا احساس سفت شدن کنید. این موقعیت را به مدت 30 ثانیه نگه دارید و به آرامی به حالت شروع برگردید.
این ورزش درد آرتروز کمر را تسکین میدهد.
شیبهای لگن
شیبهای لگن یکی دیگر از ورزشهای ارائه شده برای آرتروز کمر است. به پشت خود دراز بکشید و زانوهایتان را خم کرده و پاهای خود را صاف کنید. شکم خود را محکم بکشید و پشت خود را صاف کنید. این کار باسن شما را کمی بالا میبرد. شکم خود را به آرامی رها کرده و به وضعیت شروع برگردید.
کشش ستون فقرات کمری
روی شکم خود دراز بکشید و دستهای خود را در کنار بدن خود قرار دهید. باسن خود را روی زمین نگه دارید و بازوهای خود را صاف کنید تا پشت شما قوس دار شود. فشار دهید تا آنجا که میتوانید راحت باشید. به مدت 5 ثانیه نگه دارید و به آرامی در موقعیت شروع و پایین قرار بگیرید.
اگر قادر نیستید روی شکم خود دراز بکشید تا آنجا که میتوانید با دستان خود در قسمت کوچک پشت و قوس عقب بایستید. 5 ثانیه نگه دارید و به آرامی به موقعیت شروع برگردید.
جراحی
بسته به وضعیت و علائم خاص شما ، ممکن است گزینههای مختلف جراحی وجود داشته باشد که توسط جراح ارتوپدی ستون فقرات شما ارائه میشود. بیشتر افرادی که به دلیل آرتروز کمر و ستون فقرات خود عمل جراحی میکنند ، نتایج بهتری را در هنگام انجام علائم درد عصبی در ناحیه کمر خود دارند.