تاریخ ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳
تعریف حرکات اصلاحی
کلیه حرکات و فعا لیتها و روشهایی که برای رفع ضعف های جسمانی و عضلانی و ارگانیکی و هماهنگی بکار می رود (حرکات اصلاحی نامیده می شود.
با توجه به این مطلب، حرکات اصلاحی به عنوان یکی از شاخههای مهم و اساسی در تربیت بدنی مورد توجه قرار میگیرد. توجه به این حرکات از هر نظر یک ضرورت است. متأسفانه، در ایران تاکنون تحقیقات لازم در زمینه حرکات اصلاحی برای رفع و اصلاح ضعفهای جسمانی کودکان و نوجوانان به صورت کامل انجام نشده است و نمیتوان به طور دقیق گفت که چه درصد از کودکان و نوجوانان ایرانی به ضعف پا و ستون فقرات و دستگاه گردش خون و تنفس و قلب مبتلا هستند. بنابراین، باید تلاش کرد تا معلمان و مربیان ورزش، به خصوص کسانی که در زمینه آموزش و پرورش فعالیت میکنند، با علل و علائم ضعفهای جسمانی آشنا شوند. این آشنایی باعث میشود تا در دوران تدریس، به ارائه تمرینات مناسب برای دانشآموزانی که با این ضعفها روبرو هستند، بپردازند و آنها را از ضعفهایی که درگیرشان هستند، آزاد کنند و زمینه رشد جسمانی و روانی مناسبی برای آنها فراهم نمایند.
مفاهیم پایه در حرکات اصلاحی
حرکات اصلاحی یکی از بخشهای تربیت بدنی است که هدفش آن است که به کمک تمرینهای بدنی از ناهنجاری های جسمانی پیشگیری و در صورت بروز ، آنها را اصلاح کند و همچنین هدف این رشته تامین تندرستی، پر بار کردن ایام فراغت و لذت بخشیدن به زندگی انسان است. تندرستی یعنی کارکرد طبیعی بدن و تعامل ارگانیک بدن و روان.
اصطلاح حرکات اصلاحی را نمی توان بدون توجه به مفاهیم دیگری مانند تربیت بدنی تکاملی، تربیت بدنی انطباقی بررسی کرد زیرا هر ۳ با هم مرتبط و مکمل یکدیگرند سه اصطلاح فوق را تحت عنوان کلی تری بنام تربیت بدنی ویژه نیز بیان کرده اند. انسان مورد مطالعه در این رشته یا در شرایط طبیعی و فیزیولوژیک یا در شرایط غیر طبیعی و پاتولوژیک قرار دارد حیطه عمل گرایش تربیت بدنی ویژه، انسانی با وضعیت غیر طبیعی است که طبق تحقیقات حاصله تنها ا فراد در وضعیت بدنی طبیعی هستند پس بدین تربیت، حرکات اصلاحی به اصلاح ناهنجاریها، تربیت بدنی تکاملی به رشد و پرورش تواناییهای حرکتی و آمادگی بدنی و تربیت بدنی انطباقی به اصلاح روانی و حرکتی می پردازد.
موضوع مورد مطالعه در حرکات اصلاحی و درمانی، بررسی ضعفها و ناهنجاریهای اکتسابی سیستم اسکلتی، عضلانی و مفصلی افراد جامعه است. این ناهنجاریها عموماً به دلایلی مانند عادات حرکتی نامناسب، فقر حرکتی و شرایط نامناسب محیطی، به ویژه در دوران کودکی و سنین رشد، بروز میکنند. اما امکان بهبود و اصلاح این ناهنجاریها از طریق حرکات جبرانی و رزشهای درمانی وجود دارد. حرکات اصلاحی برای تشخیص وضعیتهای طبیعی و غیرطبیعی، وضعیت بدنی در حالتهایی مانند ایستادن، راه رفتن، نشستن و خوابیدن، و همچنین وسایل مورد استفاده مانند کفش، کیف، میز و صندلی، اتومبیل و اخیراً رایانهها مورد مطالعه قرار میگیرند. در گذشته، به دلیل جنبههای کاربردی و سودمندیهای اجتماعی این حوزه، به ویژه در مدارس و در سطح کودکان، نوجوانان و جوانان، و در حال حاضر به دلیل توسعه قهرمانی و نیاز به پیشگیری و اصلاح ناهنجاریهای ورزشکاران، حرکات اصلاحی پیشرفت و تحول چشمگیری یافته است و گاهی به عنوان حرکت درمانی نیز شناخته میشود.
در نتیجهگیری کلی، موضوع مورد مطالعه در حرکات اصلاحی و درمانی، بررسی تعادل ساختار فیزیکی انسان و ارائه حرکات و توصیههایی برای بهبود و کارایی آن است. اما یکی از مسائلی که هنوز وجود دارد، اشتباه گرفتن حرکات اصلاحی با حرکات فیزیوتراپی و فعالیتهای جسمی که برای ورزش معلولین و یا بیماران روانی انجام میشود است. به طور کلی، استفاده از حرکات اصلاحی زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که کودکان از لحاظ جسمی و روانی کاملاً سالم هستند، اما در مواجهه با ضعفهای جسمانی و ارگانی هستند. بنابراین، اگر به موقع، به ویژه در مراحل رشد، به این ضعفها توجه شود و از حرکات اصلاحی استفاده شود، میتوان آنها را برطرف کرده و از شدت یافتن آنها در بزرگسالی جلوگیری کرد.
وضعیت بدنی در هنگام تمرین
در انجام دادن تمارین حرکات اصلاحی باید به چند نکته توجه کرد:
۱- آگاهی از اثرات حرکات
۲- انتخاب بهترین و مفیدترین وسیله
۳- اراده قوی و مقاومت مداوم در اجرای حرکات
منبع : طب ورزش