تاریخ ۲ شهریور ۱۳۹۹
هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای از علل مهم تحریک ریشه های گردنی و درد گردن با انتشار به اندام است.
ستون فقرات از پشت سر هم قرار گرفتن مهره ها تشکیل شده است. هر مهره از یک استوانه کم ارتفاع استخوانی به نام جسم مهره تشکیل شده که در پشت آن حلقه ای استخوانی قرار گرفته است (البته مهره های اول و دوم گردنی فقط یک حلقه هستند). روی هم قرار گرفتن حلقه های استخوانی مهره ها یک لوله عمدتا استخوانی را میسازد که نخاع را درون خود جا داده و از آن محافظت میکند.
از دو طرف نخاع در هر مهره دو ریشه عصبی خارج میشود که از راه یک سوراخ به نام فورامن Foramen از ستون مهره خارج میشود.
دیسک بین مهره ای بافتی به شکل استوانه کم ارتفاع است که از جنسی شبیه غضروف ساخته شده است. دیسک در بین مهره ها قرار گرفته، خاصیت ارتجاعی داشته و حرکات آنها را تسهیل و تنظیم میکند.
دیسک از دو قسمت تشکیل شده است. یک قسمت محیطی و یک قسمت مرکزی. قسمت محیطی که به آن آنولوس فیبروزوس Anulus fibrosus میگویند به شکل یک حلقه کلفت و محکم ولی قابل انعطاف مثل لاستیک است. قسمت مرکزی در داخل قسمت محیطی قرار داشته و نرم و ژله ای است. به این قسمت مرکزی نوکلئوس پولپوزوس Nucleus pulposus میگویند و خاصیت اصلی دیسک یعنی خاصیت جذب کننده شوک و ضربه بخاطر همین قسمت است.
بدنبال وارد شدن فشار بیش از حد به ستون مهره، قسمت حلقوی محیطی دیسک ( آنولوس فیبروزوس) پاره شده و قسمت مرکزی ( نوکلئوس پولپوزوس) از بین شکاف پارگی به بیرون راه پیدا میکند. این قسمت بیرون زده را هرنی یا فتق میگویند. مهمترین مشکلی که در فتق دیسک بوجود میاید اینست که قسمت بیرون زده به ریشه های عصبی که در حال بیرون آمدن از نخاع و مهره هستند فشار وارد میکند. همچنین تماس مواد شیمیایی تشکیل دهنده قسمت ژلاتینی دیسک با ریشه های عصبی موجب تحریک و التهاب آنها میشود. این فشار و التهاب عصب موجب بروز علائم بالینی در بیمار میشود.
شیوع فتق یا هرنی دیسک ها در گردن کمتر از کمر است. علت آن ساختمان خاص مهره های گردنی و قدرت بالای رباطی است که در پشت، مهره ها و دیسک ها قرار گرفته و از آنها محافظت میکند.
هرنی یا فتق دیسک گردنی بیشتر در سنین جوانی دیده میشود. شیوع آن در مردان و بخصوص سیگاری ها فراوان تر است و بیشتر در دیسک بین مهره های ۵ و ۶ گردنی و در دیسک بین مهره های ۶ و ۷ گردنی دیده میشود.
منبع : ایران ارتوپد
