تاریخ ۸ اردیبهشت ۱۴۰۳
در درمان شکستگی های هر دو استخوان ساق، پزشک معالج به طور عمده به جااندازی و درمان شکستگی استخوان درشت نی پرداخته و معمولاً بر روی استخوان نازک نی تأثیرگذار نمیشود. استخوان نازک نی معمولاً بدون درمان خود به خوبی جوش میخورد و در صورتی که جوش نخورد، مشکلات خاصی در عملکرد ساق ایجاد نخواهد کرد.
قطعات شکسته شده استخوان نازک نی ممکن است با جابجایی کمی جوش بخورند که این امر نیز به طور کلی برای بیمار ارتباط با مشکلات مهمی منجر نمیشود. در برخی موارد، به خصوص در شکستگی های بخشهای بالایی یا پایینی استخوان درشت نی، پزشک معالج ممکن است علاوه بر درمان شکستگی استخوان درشت نی، استخوان نازک نی (فیبولا) را هم جااندازی و ثابت کند.
درمان شکستگی های ساق ممکن است به روشهای غیرجراحی یا جراحی انجام شود.
روش غیر جراحی
در حالتی که شکستگی بدون جابجایی رخ داده است، به این معنا که قطعات شکسته شده نسبت به یکدیگر حرکت نکردهاند، لازم است از جابجایی شکستگی جلوگیری شود تا زمانی که قطعات به هم جوش میخورند. در این حالت، درمان به صورت گچگیری انجام میشود. کف پا و ساق بیمار تا مفصل زانو با گچ گیری پوشانده میشود (به نحوی که بیمار بتواند زانوی خود را خم و راست کند) و به بیمار توصیه میشود با کمک یک عصا زیر بغل، راه بروید و پای شکسته شده را هم به زمین قرار دهد.
بر حسب شدت شکستگی و وضعیت بیمار، گچ پس از ۱۲-۶ هفته خارج شده و نرمش های خاصی جهت بدست آوردن دامنه حرکات مچ پا و تقویت عضلات ساق انجام میشود. در چند هفته اولی که ساق بیمار در گچ قرار دارد پزشک معالج چند بار از آن رادیوگرافی به عمل میاورد تا مطمئن شود شکستگی جابجایی پیدا نخواهد کرد.
جااندازی و گچ گیری
تعدادی از متخصصین ارتوپدی در مواردی که با شکستگی جابجا شده ساق مواجه میشوند، ترجیح میدهند به جای انجام عمل جراحی، از جااندازی بسته بهره ببرند و پس از آن از گچ گیری استفاده کنند. یکی از چالشهای این روش درمانی این است که زمانی که مچ پای بیمار به مدت سه ماه در گچ قرار میگیرد، پس از خروج از گچ، ممکن است محدودیت حرکتی ایجاد شود که با انجام فیزیوتراپی و نرمشهای مورد نیاز، ممکن است بهبود یابد اما ممکن است به طور کامل رفع نشود.
این محدودیت حرکتی بخصوص در بیماران مسن بیشتر دیده میشود. با این حال در بیماران جوان و در شکستگی هایی که جابجایی استخوان های شکسته شده زیاد نیست میتوان از این روش هم استفاده کرد.
در این روش پزشک معالج ساق بیمار را در اطاق عمل و تحت بیهوشی عمومی جااندازی کرده و سپس اندام تحتانی را در گچ بلندی قرار میدهد. در چند روز اول پس از گچ گیری بیمار باید در منزل دراز کشیده و ساق را در سطحی بالاتر از سطح قلب خود نگه دارد تا از ورم آن جلوگیری کند. به بیمار توصیه میشود انگشتان پا را مرتبا حرکت دهد و عضلات چهارسر ران را بطور مرتب و بصورت ایزومتریک منقبض کند.
پزشک معالج در چند هفته ابتدایی بطور مکرر از ساق عکسبرداری میکند تا اگر شکستگی دچار جابجایی مجدد شد متوجه آن شده و اقدامات لازم را انجام دهد. پس از حدود یک هفته بیمار میتواند با دو عصای زیر بغل بدون اینکه پای طرف شکسته را بر زمین بگذارد راه برود. پس از حدود شش هفته گچ بلند بیمار با یک گچ کوتاه عوض میشود تا بیمار بتواند زانوی خود را خم و راست کند. این گچ دوم هم به مدت شش هفته دیگر باقی مانده و سپس خارج میشود.
منبع : ایران ارتوپد