تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۹۹
سیاتیک به کمر دردی می گویند که توسط عصب سیاتیک ایجاد شده باشد. در منطقه ای در بخش تحتانی کمر رشته های عصبی انتهای نخاعی کنار هم قرار گرفته و عصب سیاتیک را تشکیل می دهند. در نتیجه آسیب یا فشار بر روی عصب سیاتیک در پایین کمردردی حس می شود که تا باسن، ران و پاها گسترش می یابد.
عصب سیاتیک پا یکی از بزرگترین و طولانی ترین عصب ها دربدن وضخامت آن به اندازه یکی ازانگشتان شما است و در ناحیه پایین ستون مهره ها قراردارد. این رگ ازناحیه تحتانی مفصل کمرشروع میشود و به طرف لگن و باسن کشیده شده است وسپس درناحیه ساق پا یعنی ناحیه ای که به دوقسمت در زانو تقسیم شده است قراردارد. هرساق پا دارای یک رگ سیاتیک است.در صورت آسیب به عصب سیاتیک از لگن تا بالای ساق هر کدام از علائم زیر می توانند ایجاد شوند
اختلال در کارکرد عصب پرونئال عمقی و بدنبال آن عدم توانایی در بالا آوردن مچ و انگشتان پا بر اثر فلج شدن عضلات اکستانسور مچ پا و انگشتان پا
اختلال در کارکرد عصب پرونئال سطحی و بدنبال آن کاهش یا از بین رفتن حی پشت پا و انگشتان پا
اختلال در کارکرد عصب تیبیال و بدنبال آن عدم توانایی در پایین آوردن مچ پا و خم کردن انگشتان پا و کاهش حس یا از بین رفتن حس کف پا و زیر انگشتان پا
علائم
درد سیاتیک بسیار گسترده است و ممکن است طول یک پا و یا انگشتان پا را درگیر کند.
– احساس گزگز خفیف، درد خفیف و یا احساس سوزش. در برخی افراد، این درد آنقدر شدید است که شخص را از فعالیت روزانه باز می دارد.
– در اغلب مواقع، درد در یک طرف بدن می باشد.
– برخی افراد دارای دردی کشنده در یکی از پاها و یا مفصل ران و همچنین بی حسی در پای دیگر می باشند. درد و بی حسی ممکن است در پشت ساق پا، پشت زانو و یا در کف پا نیز احساس شود.
– پای دچار سیاتیک ضعیف می باشد.
– در ابتدا درد سیاتیک آرام است و با گذشت زمان و در اثر عوامل زیر بدتر می شود: بعد از ایستادن و نشستن، در شب، هنگام عطسه کردن و سرفه کردن و خندیدن، هنگامی که به پشت خم می شوید و یا به مدت طولانی راه می روید و یا اگر دچار تنگی کانال نخاع باشید
علت
بیشتر کسانی که به کمردرد سیاتیکی مبتلا میشوند بین ۳۰ تا ۵۰ سال سن دارند. در زنان هنگام حاملگی احتمال ابتلا به چنین مشکلی بیشتر است. دلایل دیگر ممکن است مربوط به بیرون زدگی دیسک کمر یا آرتروز ستون فقرات باشد.
بیرون زدگی دیسک کمر
رایجترین دلیل سیاتیک، بیرونزدگی دیسک است. در واقع دیسکها مانند بالشتکهایی بین مهرههای ستون فقرات هستند. این دیسکها با بالارفتن سن، ضعیفتر و آسیبپذیرتر میشوند. گاهی اوقات هستهی ژلاتینی این دیسکها از بین مهرهها بیرون میآید و به عصب سیاتیک فشار وارد میکند. تقریباً از هر ۵۰ نفر یک نفر در دورهای از زندگی خود دچار این مشکل میشود. یک چهارم این افراد نشانههایی دارند که بیش از شش هفته ادامه مییابد.
تنگی مجرای نخاع
بافت طبیعی مهرهها گاه ممکن است سبب تنگی مجرای نخاع شود و به عصب سیاتیک فشار وارد کند. این مشکل در افراد بالای ۶۰ سال بیشتر دیده میشود.
سندروم پیریفورمیس
پیریفورمیس یک عضله است که در داخل استخوان لگن است. این عضله، آخرین مهرهی کمر را به بالای استخوان ران وصل میکند. اگر این عضله دچار گرفتگی شود، ممکن است بر عصب سیاتیک فشار وارد کند و سبب درد سیاتیکی شود. سندروم پیریفورمیس در بین زنان شایعتر است.
آسیب یا عفونت
دلایل دیگر درد سیاتیکی ممکن است در اثر آسیب عضلانی، عفونت یا شکستگی باشد. بطور کلی، هر بیماری که سبب فشار یا تحریک عصب سیاتیک شود، باعث بروز دردهای سیاتیکی نیز میشود.
عوامل
سیاتیک بر اثر فشار به ریشه های عصبی و اعصابی که به اندام تحتانی میروند ایجاد میشود. پس هر عاملی که بتواند به این اعصاب فشار وارد کند میتواند موجب بروز علائم سیاتیک شود. عوامل زیر هم گرچه شیوع کمتری از هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای دارند ولی میتوانند موجب بروز سیاتیک شوند
عوامل داخل نخاع
تومور های نخاع و مننژ، عفونت سلی، تنگی کانال نخاعی، هرنی دیسک بین مهره ای
در فورامن بین مهره ای
هر علتی که موجب تنگ شدن این سوراخ شود به ریشه عصبی که از آن خارج میشود فشار آورده و موجب بروز علائم سیاتیک میشود. این علل عبارتند ازاسپوندیلولیستزی، تومور های عصبی یا ایجاد استئوفیت (استخوان اضافه) در فورامن
عوامل داخل لگن
هر توده داخل لگنی مانند تومور یا آبسه یا هماتوم (تجمع خون) میتواند در مسیر اعصاب داخل لگن به آنها فشار آورده و علائم سیاتیک را ایجاد کند.
توده های باسن و ران
هر توده ای در این نواحی مانند تومور ها، آبسه، هماتوم یا چسبندگی های ناشی از اعمال جراحی قبلی میتواند به اعصابی که از این نواحی عبور میکنند فشار آورده و علائم سیاتیک را ایجاد کنند.
گاهی اوقات التهاب اعصاب و نه فشار بر آنها موجب بروز علائم سیاتیک میشود بطور مثال التهاب عصب بدنبال میلوگرافی یا عمل جراحی و یا بدنبال بیماری هایی مانند دیابت یا الکلیسم.